Dielеktriklаrning qutblаnishi

Download 0.53 Mb.
bet	2/5
Sana	27.05.2023
Hajmi	0.53 Mb.
	#65421

1 2 3 4 5

Bog'liq
Dielеktriklаrning qutblаnishi
Lebeg Stiltes va Riman Stiltes integrallarining qiyosiy tahlili, Fotoelektron asboblar., Bipolyar tranzistorli elektron kalit sxemalari, elektromagnit 1, 1-мавзу(Eyler-Venn diagrammalri.), 4000 Essential English Words 5, KA dan 4-Topshiriq

DIELEK Т RIKNING QU Т BLANIShI.
DIELEK Т RIKLARDAGI MAYDONNI

3 - chizma

Shunday qilib bir jinsli bo’lmagan elektr maydonida bir aylantiruvchi moment
(2) dan tashqari (7) kuch ham ta’sir qiladi.
Bu kuch ta’sirida dipol kuchliroq maydon tomonga tortilishi (a-burchak o’tkir) yoki bunday maydondan itarilishi mumkin.
DIELEKТRIKNING QUТBLANIShI.
Тashqi elektr maydon bo’lmasa dielektriklar molekulalarning dipol momentlari har ikkala holda ham nolga teng bo’ladi (qutbsiz va qutbli molekulalar).
Тashqi maydon ta’sirida dielektrik qutblanadi. Muayyan nuqtadagi qutblanishni harakterlash uchun kichik qajm _V ajratish kerak. Shu hajmdan molekulalar momentlarining yig’indisi P_i ni topish kerak:
v
P  ^v _^P_Vⁱ (1)
(1)dagi R kattalik dielektrikning qutblanish deb ataladi. Istalgan tipdagi dielektriklarda (segno-toelektrikdan tashqari) kuchlanganlik bog’lanishi:
Px₁₀E₁ (2)
₀ - elektr doimiysi, dipol earyadining sirt zichligi
¹ P ¹ Pcos P_n ¹ x₀E_n (3)
x-ga boglik bo’lmagan dielektrikning dielektrik qabul qiluvchanligi (o’lchamsiz kattalik).

qutbsiz molekulalardan tuzilgan dielektrik uchun (2) dan:

P  n₀E (4) bo’ladi. n-hajm birligidagi molekulalarning soni
x=ns (4^a)

qutbli molekulalardan tashkil topgan dielektriklarda molekulalarning issiqlik harakati ularning dipol elementlarini har xil yo’nilishlar bo’yicha tarqatib tashqi maydonga to’sqinlik qiladi. Тemperatura o’zgarmasa. (2) formula o’rinli bo’ladi. Ye o’zgarmas bo’lsa, qutbli vektor temperaturasi ortishi bilan kamayyadi. Bunday dielektrik, Т ga teskari proporsional.

Ion bog’lanishli kristallarda molekulalar o’z mustaqqilligini yo’qotadi. Butun kristal katta molekulaga aylanadi. Kristalning ionlariga tashqi maydon ta’sir qilganda panjaralar bir-biriga nisbatan siljiydi, natijada dielektrik qutblanadi. Qutblanish vektori bu vaqtda ham (2) formula bilan aniqlanadi.
DIELEKТRIKLARDAGI MAYDONNI ТASVIRLASh.
Makroskopik Ye maydon 2ta maydonning ustma-ust tushib qo’shilishi natijasida paydo bo’ladi.
Ye=Ye_o+E¹ (1) E₀ - erkin zaryadlar, Ye¹ – bog’langan zaryadlar maydoni. (1) ni yuqorida (2) va (4) ga qo’yib dielektrikning qutblanish va zaryadlarning sirtlik zichliklarining Ye bog’lanishi kelib chiqishi mumkin.(1) ifoda Ye uchun Gauss teoremasi:
1
_ S EndS  _0 (q  q`) (2)
R vektorning istalgan sirtdagi to’liq oqimi:
_PS EndS q (3)
(2) va (3) dan:
₀__S(₀E  P)_ndS q (4)
Integral ostidagi qavslar ichidagi ifoda D elektr siljishi yoki elektr induksiya deyiladi.
Dd=₀E+P (5) ga asosan (4) ni:
_D S DndS  q (6)
Agar erkin zaryadlar yopiq sirt ichida, hajm zichligi _ bilan uzluksiz taqsimlangan bo’lsa (6) formulani quyidagicha yozamiz:
_DS DndS V^dV (7)
(6) va (7) lar elektr siljish uchun Gauss teoremasini ifodalaydi.
Elektr siljishning vektori yopiq sirt orqali oqimi shu sirt ichidagi erkin zaryadlarning algebraik yig’indisiga tengdir. Vakuumda R=0 da (5) dan:
D  E₀ (8)
ayriladi.
P₀E (9)
ni (5) ga qo’ysak:

Download 0.53 Mb.

1 2 3 4 5

Download 0.53 Mb.