|
Dielеktriklаrning qutblаnishi
|
bet | 5/5 | Sana | 27.05.2023 | Hajmi | 0.53 Mb. | | #65421 |
Bog'liq Dielеktriklаrning qutblаnishi Lebeg Stiltes va Riman Stiltes integrallarining qiyosiy tahlili, Fotoelektron asboblar., Bipolyar tranzistorli elektron kalit sxemalari, elektromagnit 1, 1-мавзу(Eyler-Venn diagrammalri.), 4000 Essential English Words 5, KA dan 4-Topshiriq C 40R (4)
ga teng.
HB - da c=q/=l K/v =1 f (farada):
1ф 1К 3109 сгсэ 91011см 9109 м
1в 1/300
1 mkf=10-6 f, 1 pf=10-12 f=0,9 sm
KONDENSAТORLAR.
Yagonalangan o’tqazgichning sig’imi kichik. Kichik potensialda ko’p zaryad yig’a oladigan qurilmalar kondensatorlar deyiladi. Kondensator bir-biriga yaqin joylashgan 2 ta o’tqazgich sifatida yasaladi.
Bu o’tqazgichlar kondensator qoplamalari deyiladi. Yassi, silindrsimon va
sferik kondensatorlar mavjud.
Kondensatorning sig’imi:
с q/(1 2) (1)
Yassi kondensator sig’imini chiqaraylik.
E q (2)
0 0 S
(2)da potensiallar farqi:
1 2 Ed qd (3)
0S
(1) va (3) dan: c 0S (4)
d
S-qoplamlar yuzi, d-qoplamalar orasidagi masofa.
Gauss sistemasida: с S (5)
4d
Silindrsimon kondensatorning sigimi:
с 20/ (6)
R
In 2
R1
R1 va R2 - ichki va tashqi qoplamalar radiuslari, 1-qoplamalar uzunligi.
Sferik kondensatorning sig’imi:
R1R2 с 40 (7)
R2 R1
KONDENSAТORLARNI ULASh.
Kondensatorlarning ikki xil ulanishi bilan tanishamiz.
8 - chizma
Paralell ulanganda har bir kondensatorning qoplamalari 1 va 2 potensialga ega bo’ladi (8-chizma):
q qk ck (1 2) (1 2)ck (1)
(1)ga teng zaryad to’planadi.
Agar zaryad batareyaga ulangan kuchlanishga taqsimlasak, batareyaning sig’imini topamiz.
с сk (2)
Kondensatorlarni ketma-ket ulash quyidagicha:
9 – chizma Har bir kondensatordagi kuchlanish:
Uk q/ck (3)
Bu kuchlanishlar yigindisi batareyaga potensiallar ayirmasiga teng:
1 2 Uk q/ck q1/ck (4)
Bu yerdan
1/c 1/ck (5) bo’ladi.
Kendensatorlar ketma-ket ulanganda sig’imlariga teskari kattaliklar qo’yiladi. Agar kondensatorlar bir xil bo’lib, sig’imlari C1 ga va chegaraviy kuchlanishlari Umax ga teng bo’lsa, ketma-ket ulanganda с 1 C1, Umax=N Umax ga teng bo’ladi.
N
ELEKТR MAYDON ENERGIYaSI
ZARYaDLANGAN SISТEMASINING ENERGIYaSI.
Cheksizlikdan o’tqazgichdagi q1 zaryadni q2 dan g12 masofaga ko’chirishda bajarilgan ish:
A1 q11 q1 1 q2 (1)
40 r12
Хuddi shuningdek, q2 zaryadni cheksizlikdan q1 dan g12 masofaga siljitishda bajarilgan ish:
A2 q22 q2 1 q1 (2)
40 r12 (1) va (2) dan sistemaning energiyasi:
W q11 q22 (3)
Zaryadlar N bo’lsa, sistemaning potensial energiyasi:
W qii (4)
bo’ladi.
ZARYaDLANGAN O’ТQAZGIChNING ENERGIYaSI.
Biror o’tqazgichdagi q nuqtaviy zaryadni kuchirishda bajarilgan ish:
Aqqq/c (1)
Bu vaqtda o’tqazgichning energiya orttirmasi (differensial ko’rinishda):
dW=qdq/c (2)
(2) dan energiya orttirmasi:
W=q2/2c+const (3)
const=0.
W q2 q c2 (4)
2c 2 2
(4) formulami q zaryadlarning sistemasiga qo’llasak:
W q q q (5)
bo’ldi.
ZARYaDLANGAN KONDESAТORNING ENERGIYaSI.
Kondensatorning bir qoplamasidan ikkinchi qoplamasiga q porsiyami ko’chirishda bajarilgan ish:
Aq(1 2) qU (1) dW dAUdqqdq/c (2)
(2) energiyaning differensial orqali ifodasi (2) integrallasak:
q2 qU cU 2
W (3)
2c 2 2
ELEKТR MAYDONING ENERGIYaSI.
Yuqoridagi kondensatorning energiyasi va sig’im formulasidan foydalanib quyidagini hosil qilamiz:
W СU2 0SU2 0U 2Sd (1)
2 2d 2 d
U/d=E ga teng. Sd- ko’paytma maydon egallagan hajmi:
W E2 V (2)
2
(2) dan yassi kondensator maydon energiyasining zichligi:
W E2 (3)
2
kelib chiqadi.
Elektr maydon energiyasi zichligi Gauss sistemasida:
W E2 ED D2 (4)
8 8 8
,„ yeYa2 ED 1} w=
Sn 871 SSTC .
(4)
|
| |