|
Buxoro milliy liboslari bo‘yicha liboslar to‘plamiga qo‘yiladigan talablarni ishlab chiqish
|
| bet | 8/24 | | Sana | 17.05.2024 | | Hajmi | 30,11 Mb. | | #239672 |
Bog'liq Madina tayyor 23 (2) (1) (1)1.4. Buxoro milliy liboslari bo‘yicha liboslar to‘plamiga qo‘yiladigan talablarni ishlab chiqish.
Bitiruv malakaviy ishining dolzarbligi: Hozirgi vaqtda Oliy ta’lim muassasalarida bo‘lajak mutaxassislarni, dizaynerlarni tayyorlash jarayonida har bir fan mavzularini yangicha yondashuvlar asosida tashkil etish ishlari amalga oshirilmoqda. Albatta, ko‘pgina muassasalarida dizaynerlarni bo‘lajak mutaxassislarning nazariy, amaliy va ijodiy ta’lim olishlari uchun katta imkoniyatlar mavjud. Biroq hozirgi vaqtda tarixiy matolardan ilhomlanib liboslarni yaratilishi kamayib bormoqda ularni tarixini o‘rganish bu dizaynerlarning dolzarb nuqtalaridan biridir. Ta’lim mazmunini tahlil etish va ishlab chiqishga zamonaviy maktab nazardan yondashilmaydi, uning samarali metod, shakl hamda vositalaridan foydalanishga etarlicha e’tibor berilmaydi. Bu va shunga o‘xshash boshqa oliy ta’lim muassasalarida bo‘lajak mutaxassislarni tayyorlash jarayonida ta’limni tashkil etish va uni amalga oshirishda o‘qitishda dizaynning maxsus metodikasini ishlab chiqish kerak.
Hozirgi paytda dizayn yo‘nalishidagi darsliklarda tarixiy liboslar bo‘lajak mutaxassislarga to‘laqonli tushuntirilishi O‘zbek milliy libosini tarixini o‘rganishmiz Tariximizni, milliy qadriyatlarini bilishimizga katta yordam beradi. Bundan tashqari, bu tarixiy liboslarni ildizini o‘rganib bo‘lajak yosh dizaynerlarimizni ilmiy salohiyatini oshirishga yordam beradi.Kelajakda o‘z ishlarini ustasi bo‘lishiga sababchi bo‘la oladi
Shunday ekan, yuqorida e’tiborga olingan libos dizaynini o‘qitish liboslarni o‘rgatilishi va biz dizaynerlarni bo‘lajak kichik mutaxassislar tayyorlash sifati va samaradorligini oshirish muammosi mazkur bitiruv malakaviy ishi mavzusini “ O‘zbek milliy liboslari” deb belgilashga asos bo‘ldi.
Tadqiqot ob’ekti: dizayn yo‘nalishidagi Oliy ta’lim muassasalarida bo‘lajak dizayner - mutaxassislarni tayyorlashda tarixiy milliy o‘zbek milliy liboslarni romantika uslubi bilan liboslarni loyihalash mavzusi.
Tadqiqot vazifalari: dizayn yo‘nalishidagi Oliy ta’lim muassasalarida bo‘lajak mutaxassislarni tayyorlashda zamonaviy liboslar bilan loyihalashni o‘rganish va tahlil qilish;
• Bo‘lajak mutaxassislarni tayyorlashda romantika va milliy matolardan foydalanib kiymlarni ishlab chiqish, samarali shakl, metod va vositalarini tanlash;
• Adras matosidan romantika zamonaviy liboslarini loyihalash bo‘yicha liboslar uslubi, assortimenti, mato va materiallari, bezak va furniturasi, rang va fakturalari bo‘yicha model-anologlarini sharhlash va tahlil qilish;
• Yoshlarbop liboslarni loyihalash mavzusini yoritishda taklif etilayotgan modellarning vazifasini asoslab berish;
• Taklif etilayotgan modellarni konstruksiyalash jarayonini yozma va chizma eskizlarda asoslab berishdan iborat.
Kiyimlarni yaratishda unga qo‘yiladigan ma'lum talablardan - gigienik, operatsion, estetik va iqtisodiy talablardan kelib chiqish kerak.
Gigienik talablar kiyim-kechak inson tanasining normal ishlashini (terining nafas olishi, suv bug‘ining chiqishi) ta'minlashi va inson tanasini tashqi (mexanik, kimyoviy) ta'sirlardan himoya qilishi kerak.Kiyim odam atrofida mikroiqlim (havodagi sun'iy iqlim) hosil qiladi. kiyim va inson tanasi orasidagi bo‘shliq), bu harorat, namlik va karbonat angidrid miqdori kabi ko‘rsatkichlar bilan belgilanadi. Muayyan mikroiqlimni yaratish uchun kiyim issiqlikdan himoya qiluvchi, gaz va havo o‘tkazuvchanligi va gigroskopiklikka ega bo‘lishi kerak. Kiyimga qo‘yiladigan gigienik talablar, dam olish uchun yozgi ayollar libosi yumshoq, gigroskopik bo‘lishi kerakligini ko‘rsatadi. Kiyim-kechaklarga qo‘yiladigan gigienik talablar yozgi ayollar ko‘ylagi yumshoq, gigroskopik, nafas oladigan va yaxshi yuvilishi kerakligini ko‘rsatadi. Muayyan gigienik talablarni ta'minlash kiyim-kechak ishlab chiqarilgan materialning xususiyatlariga, kiyimning shakli va dizayniga bog‘liq.
Kiyimlarga qo‘yiladigan operatsion talablar ular kiyinish uchun qulay, etarlicha mustahkam va bardoshli bo‘lishi kerak. Kiyimlarni kiyish qulay bo‘lishi uchun ularning o‘lchamlari, alohida birliklar va qismlarning joylashishi rasmga mos kelishi kerak. Bunga qo‘shimcha ravishda, u deformatsiyalanmasligi kerak - uzoq vaqt davomida kiyinganda, u shaklini yo‘qotmaydi, yorqin nur va kuchli yomg‘irdan qo‘rqmaydi. Mahsulot ishonchli bo‘lishi kerak, ya'ni. qisqa muddatli stresslar ta'sirida, masalan, kuchlanish kuchlari ta'sirida yiqilmasligi. Mahsulotning aşınma qarshiligi va ishonchliligi kesish, mahsulot dizayni, mato xususiyatlari, ishlov berish sifati va kiyish sharoitlariga bog‘liq.
Kiyimlarga qo‘yiladigan estetik talablar ular go‘zal, zamonaviy, yuksak badiiy bo‘lishi kerak. U yaxshi ta'mga mos kelishi va shu bilan birga bu ta'mni etishtirishi kerak. Kiyimlarni yaratishda siz yosh, jismoniy va insonning tashqi ko‘rinishining boshqa xususiyatlarini hisobga olishingiz kerak. Ushbu talablarni hisobga olish inson qiyofasini o‘zgartiradigan ifodali, chiroyli, nafis kiyimlarni yaratishga imkon beradi.
Iqtisodiy talab shundaki, kiyim-kechak arzon va arzon bo‘lishi kerak. Modelning iqtisodiy samaradorligi asosan dizayn bilan belgilanadi, chunki matoning iste'moli mahsulot dizayniga bog‘liq va mahsulot tannarxidagi materialning narxi 85-90% ni tashkil qiladi.
|
| |
