tashqari boshqa donlarga ham zarar yetkazadi.
Tuxum ini makka-
jo'x o rin ing doniga m um pishiqlik paytida q o ‘yadi. Sut pishiqlik
davrida zarar yetkazadi.
27-rasm. Qora tanli qo ‘n g ‘iz!ar (Tenebrionidae)
B u oilaga kiruvchi q o ‘n g 'izlar un, yorm a va om uxta-yem
zavodlarida yashaydilar.U lam ing tanasi odatda qora tusli b o ia d i.
Yer sharining k o ‘pgina qism larida
keng tarqalgan b o iib , asosan
un, yorm a va kepaklar bilan oziqlanadi. M am lakatim izdan b u oila
vakillarining quyidagi turlari keng tarqalgan
katta un xrum agi va
kichik un xrumagi 1.
28-rasnu Kichik qoraqo‘n g‘iz (Tribolium sonfusum Duv)
88
,
Un yorm a v a kepakda ju d a yaxshi rivojlanadi. B u q o ‘n g ‘iz
dop,
suxari, non, quritilgan sabzavot va m evalarga kuchli ziyon
yetkazadi.
K ichik qora q o ‘n g ‘iz
uzunchoq shaklga ega b o iib ,
rangi
to ‘q kulrang q o ‘ng ir tusli k o ‘krak qism i to ‘rtburchak shaklga ega.
Tanasining uzunligi 3 -5m m ,eni 1 ,2 -1 ,3m b o ia d i. Tez k o ‘payish
xususiyatiga ega. U rg ‘ochisi o ‘rtacha 450 tagacha tuxum q o ‘yadi.
Tuxum dan chiqqan lichinkalar dastlab oq, s o ‘ngra rivojlanib
1 dan 6 -7 m m gacha kattalashadi v a rangi sarg‘ish tusga kiradi.
Lichinkalari don uyum ining yuqorigi qism ida g ‘um bakka aylanadi.
Qulay sharoitda qisqa m uddat ichida (2 7 -3 5 k u n )o ‘zining
butun
rivojlanish bosqichini bosib o 'ta d i va bir yilda bir necha m arotaba
avlod berishi m um kin. Q o‘n g iz la r va lichinkalar k o ‘p m iqdorda
ozuqa iste ’mol qiladi. D onda asosan uning m urtagi bilan oziqlanadi.
B u hasharot don zaxirasida uchraydigan q o ‘nqizlarning eng
kattasi hisoblanadi. Tuzilishi jihatidan kichik qora q o ‘n g ‘izga o ‘x-
shab ketadi, lekin tanasining uzunligi 13-16 m m gacha boradi. R an
gi qoram tir yoki qora tusda. Yaxshi ucha oladi,ayniqsa kechqurun.
Tanasi yirik b o is a d a unchalik xavfli emas. B ir yilda bir m arotaba
avlod beradi. Isitilm aydigan inshootlarda lichinka bosqichida
qishlaydi. Bahorda may-iyun oylarida q o ‘n g ‘izlari chiqadi.U rg‘ochisi
