Tovush to’lqinlari bo’ylama




Download 2,27 Mb.
bet46/54
Sana23.01.2024
Hajmi2,27 Mb.
#143558
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   54
Bog'liq
Mexanika

Tovush to’lqinlari bo’ylama to’lqin.
Tovushning havodagi tezligi 340 m/s. Tovushning tezligi moddaning agregat holatiga bog’liq.
Tovushning tezligi muhitning hossalari bilan aniqlanadi. Tovush qattiq jismlar va suyuqliklarda yahshi tarqaladi.
Tovushning suvdagi tezligi 1450 m/s. Tovushning po’latdagi tezligi 5000 m/s.
— tovush intensivligi.
Tovushning to’siqlartdan qytish hodisasiga aks-sado deyiladi. Bu hodisalardan eholokatsiyada foydalaniladi. Bunda to’siqqa tovush impulsi yuborilib, uning to’siqqa urilib qaytib kelish vaqtiga qarab to’siq uzoqligi aniqlanadi.
— eholokatsiya formulasi.
R – to’siq uzoqligi, [R]=m. υ – tovushning muhitdagi tezligi
t – tovushning borib qaytish vaqti yoki impulslar orasidagi (minimal) vaqt, [t]=s.
Eholokatsiya uchun ishlatiladigan asbob eholokator yoki eholot deyiladi. Dengiz chuqurligini o’lchaydigan eholokator gidrolokator deyiladi.
Tovush intensivligi deb, miqdor jihatdan tovush to’lqinlari tarqalish, yuksalishga tik joylashgan tekislik yuzasidan birlik vaqt oralig’ida o’tuvchi tovush to’lqin energiyasiga teng bo’lgan kattalik.


??? 1)Tovush to’lqinlarining chastotasi qanday? 2)Tovush qattiqligi nimaga bog’liq? 3)Tovush balandligi nimaga bog’liq? 4)Aks-sado deb nimaga aytiladi?


Takrorlash uchun masalalar.

  1. Tovush to’lqinlari qanday chastota oralig’ini egallaydi?

    1. 17-20 kHz B) 17-20000 Hz C) 17-200 Hz D) 17-30 kHz.

  2. Tovush balandligi nimaga bog`liq?

    1. Amplitudaga. B) Chastotaga. C) To`lqin uzunligiga. D) T.J.Y.

  3. Tovush qattiqligi nimaga bog`liq?

    1. Amplitudaga. B) Chastotaga. C) To`lqin uzunligiga. D) Tovushning tarqalish tezligiga.




Download 2,27 Mb.
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   54




Download 2,27 Mb.