|
Ikki taktli dvigatelning ish sikliBog'liq 3-ma\'ruzaIkki taktli dvigatelning ish sikli.
Ikki taktli dvigatelning ish sikli porshenning ikki yurishda yoki tirsakli valning
bir marta aylanishi natijasida sodir bo’ladi. (2.4-rasm). Bunday dvigatellarda
xam ishchi aralashmasi silindr tashqarisida yoki ichida tayyorlanadi. SHunga
asosan dvigatellar karbyuratorli yoki dizel bo’lishi mumkin. Bu dvigatellarda
ishlatilgan gazlarni tashqariga xaydash va silindrni tozalash uchun yonilg’i
aralashmasi yoki havo oqimidan foydalaniladi.
4-rasm. Ikki taktli dvigatelning ish sikli.
1-silindr kallagi: 2-silindr:
3-silindrning kiritish tuynigi:
4-siqilgan yonuvchi aralashma yoki
xavo yuborish nasosi: 5- karter:
6-tirsakli val: 7-chiqarish tuynugi (darchasi):
8-shatun: 9-porshen: 10-silindr
kallagida yondirish yoki forsunka bo’ladi.
Ikki taktli dvigatelning ish sikli.
Ikki taktli dvigatelning ish sikli porshenning ikki yurishda yoki tirsakli valning
bir marta aylanishi natijasida sodir bo’ladi. (2.4-rasm). Bunday dvigatellarda
xam ishchi aralashmasi silindr tashqarisida yoki ichida tayyorlanadi. SHunga
asosan dvigatellar karbyuratorli yoki dizel bo’lishi mumkin. Bu dvigatellarda
ishlatilgan gazlarni tashqariga xaydash va silindrni tozalash uchun yonilg’i
aralashmasi yoki havo oqimidan foydalaniladi.
4-rasm. Ikki taktli dvigatelning ish sikli.
1-silindr kallagi: 2-silindr:
3-silindrning kiritish tuynigi:
4-siqilgan yonuvchi aralashma yoki
xavo yuborish nasosi: 5- karter:
6-tirsakli val: 7-chiqarish tuynugi (darchasi):
8-shatun: 9-porshen: 10-silindr
kallagida yondirish yoki forsunka bo’ladi.
Silindr ichida porshen harakatlanganda o’zining devorlari yordamida kiritish yoki
chiqarish darchalarini ochib yoki yopib turadi.
Birinchi taktda porshen PCHN dan YuCHN ga harakatlanganda kiritish va chiqarish
darchalari ochiq bo’ladi. Nasos yordamida kiritish darchasi orqali silindrga yonilg’i
aralashmasi yoki havo kiritiladi, ular silindr ichida qolgan gazlarni tashqariga chiqarib
yuboradi va porshen tepasidagi bo’shliqni to’ldiradi: yuqoriga harakatlanayotgan
porshen darchalarni berkitadi. SHu vaqtdan boshlab yonuvchi aralashma yoki havo
siqila boshlaydi. Porshen YuCHN ga yetay deganda siqish bo’linmasiga «yonuvchi»
aralashma (karbyuratorli) dvigatelga yoki havo (dizelda) elektr uchquni yoki forsunka
yordamida yonilg’i beriladi, natijada aralashma alangalanadi. Porshen PCHN dan
YuCHN ga harakatlanganda silindr qolgan gazlardan tozalanadi va yangi zaryad bilan
to’ldiriladi hamda darchalar yopilib siqish jarayoni boshlanadi.
Ikkinchi taktda porshen YuCHN dan PCHN ga tomon harakat qiladi. Siqish jarayoni
oxirida yonuvchi aralashmaning yonishi natijasida katta bosim va katta xarorat hosil
bo’ladi. Gazlar bosimi ta’sirida porshen PCHN ga qarab harakatlanadi. SHunda
kengayish jarayoni sodir bo’lib issiqlik energiyasi mexanik energiyaga aylanadi. SHu
daqiqada porshen o’z devorlari bilan chiqarish darchasini ochishi bilanoq katta bosimga
ega ishlatilgan gazlar tashqariga chiqa boshlaydi. So’ngra kiritish darchalari ochilib,
silindrga nasos yordamida yonuvchi aralashma yoki havo yuboriladi. Ular ishlatilgan
gazlar bilan aralashib ularni chiqarish darchalari orqali tashqariga siqib chiqaradi. Bu
turdagi dvigatellar asosan motosikllarga o’rnatiladi.
Silindr ichida porshen harakatlanganda o’zining devorlari yordamida kiritish yoki
chiqarish darchalarini ochib yoki yopib turadi.
Birinchi taktda porshen PCHN dan YuCHN ga harakatlanganda kiritish va chiqarish
darchalari ochiq bo’ladi. Nasos yordamida kiritish darchasi orqali silindrga yonilg’i
aralashmasi yoki havo kiritiladi, ular silindr ichida qolgan gazlarni tashqariga chiqarib
yuboradi va porshen tepasidagi bo’shliqni to’ldiradi: yuqoriga harakatlanayotgan
porshen darchalarni berkitadi. SHu vaqtdan boshlab yonuvchi aralashma yoki havo
siqila boshlaydi. Porshen YuCHN ga yetay deganda siqish bo’linmasiga «yonuvchi»
aralashma (karbyuratorli) dvigatelga yoki havo (dizelda) elektr uchquni yoki forsunka
yordamida yonilg’i beriladi, natijada aralashma alangalanadi. Porshen PCHN dan
YuCHN ga harakatlanganda silindr qolgan gazlardan tozalanadi va yangi zaryad bilan
to’ldiriladi hamda darchalar yopilib siqish jarayoni boshlanadi.
Ikkinchi taktda porshen YuCHN dan PCHN ga tomon harakat qiladi. Siqish jarayoni
oxirida yonuvchi aralashmaning yonishi natijasida katta bosim va katta xarorat hosil
bo’ladi. Gazlar bosimi ta’sirida porshen PCHN ga qarab harakatlanadi. SHunda
kengayish jarayoni sodir bo’lib issiqlik energiyasi mexanik energiyaga aylanadi. SHu
daqiqada porshen o’z devorlari bilan chiqarish darchasini ochishi bilanoq katta bosimga
ega ishlatilgan gazlar tashqariga chiqa boshlaydi. So’ngra kiritish darchalari ochilib,
silindrga nasos yordamida yonuvchi aralashma yoki havo yuboriladi. Ular ishlatilgan
gazlar bilan aralashib ularni chiqarish darchalari orqali tashqariga siqib chiqaradi. Bu
turdagi dvigatellar asosan motosikllarga o’rnatiladi.
|
| |
