|
E- conference s e r I e s premium best q uality guaran tee serviceBog'liq Italy Econference Series Nov 2023 package
Proceedings of International Educators Conference
Hosted online from Rome, Italy.
Date: 25
th
Nov., 2023
ISSN: 2835-396X Website: econferenceseries.com
68
mehnat salohiyati
” tushunchasidan foydalaniladi. Mazkur tushuncha xodimning
muayyan sharoitlarda
o‘z ishlab chiqarish faoliyatida ma’lum natijalarga erishish
hamda mehnat faoliyati jarayonida ishlab chiqarishdagi
o‘zgarishlar natijasida
paydo
bo‘ladigan yangi vazifalarni hal etish uchun o‘zini takomillashtirishga
qaratilgan jismoniy va intellektual xususiyatlari jamlanmasi xisoblanadi.[5]
Salohiyat
– muayyan vazifalarni hal etish, qo‘yilgan maqsadlarga erishish uchun
foydalanilishi mumkin
bo‘lgan imkoniyatlar, manbalar, vositalar va hokazolarning
jamlanmasi, alohida shaxs, jamiyat, umuman davlatning imkoniyatidir.
Inson salohiyati deganda esa quyidagilar tushuniladi:
• jismoniy salomatlik;
• tabiiy va ishlab chiqarish muhitining noqulay ta’siriga chidamlilik, uzoq muddatli
kuch va asab
zo‘riqishiga bardoshlik qobiliyati;
• ijtimoiy-psixologik xususiyatlar: tasavvurlarning barqarorligi, xotira, nutq, inson
xarakteri, uning ijodiy qobiliyati, bilimlari va
e’tiqodi, ijtimoiy tajribani egallash
darajasi, ijtimoiy faollik;
• ishlab chiqarish–iqtisodiy xususiyatlari: malaka, ijtimoiy ta’lim darajasi, kasb
tajribasi, tashabbuskorlik va ishbilarmonlik, bajarilayotgan ish sifati va tejamkorlik,
xodimlar bilan
o‘zaro munosabat, mas’uliyat, mehnat intizomi, texnika xavfsizligi
qoidalariga rioya etish va hokazolardir
Inson salohiyatining mohiyati samarali mehnat faoliyatining iqtisodiy asosi
sifatidagi xodimning raqobatbardoshligi hisoblanadi. Inson salohiyatiga ishlab
chiqarishda
ro‘y beradigan ijtimoiy-iqtisodiy o‘zgarishlar, innovatsiya jarayonlari
o‘z ta’sirini ko‘rsatadi.
Inson salohiyatining shaxsiy xususiyatlari psixofizik salohiyatni ham qamrab oladi.
Bu insonning qobiliyati va moyilliklaridir. Inson qobiliyatlari uning ijodga moyilligi
va tafakkur salohiyatidir.
Ijodga moyillik oldinga
qo‘yilgan vazifani eng samarali hal etish yo‘lini topishga
intilishdir.[6,78]
Tafakkur salohiyati esa turli sohalar
bo‘yicha to‘plangan bilimlar bo‘lib, ular ana
shu qobiliyatga ega shaxsga
ko‘plar uchun kutilmagan vazifani hal qilish yo‘lini
qidirib topishda namoyon
bo‘ladi.
Odatiylik (rutinnost) bir xil ishni belgilab
qo‘yilgan tartibda bajarilishiga rioya qilish
qobiliyatida,
ya’ni ijodiy hisoblanmagan ishni sidiqidildan va faol bajarishda
namoyon
bo‘ladi.
|
| |
