Bundan tashqari Respublikada keskin bo'lib turgan ekologik va tabiatni muxofaza qilishga oid muammolarga

Bundan tashqari Respublikada keskin bo'lib turgan ekologik va tabiatni muxofaza qilishga oid muammolarga:

• 1) Yirik – xududiy-sanoat majmualari joylashgan rayonlarda (Angren – Olmaliq – Chirchiq, Farg’ona – Marg’ilon, Navoiy va xokazo) tabiatni muxofaza qilish muammolari;
• 2) Agrosanoat majmuidagi ekologik mammolar;

• 3) Tabiatdagi suvlarning sanoat chiqindilari, pestitsidlar va mineral o'g’itlar bilan ifloslanishi;
• 4) O'simlik va xayvonot dunyosini muxofaza qilish va qayta tiklash muammolari, qo'riqxonalar va milliy bog’lar tarmog’ini kengaytirish va xokazolar kiradi

Maxalliy ekologik muammolar

• Xalq xo'jaligining barcha tarmoqlari, ayniqsa, sanoatda va transportdan «chiqindi» deb nom olgan qo'shimcha maxsulot ajralib chiqadi. Bu maxsulotlar Respublikamizning ba'zi bir xududlarida ko'p chiqarilmoqda va natijada tabiatni bulg’ab, barcha tirik organizmlar, xususan inson salomatligi uchun zarar keltirmoqda. Ana shunday atmosfera xavosini buzadigan chiqindilarga tutun va xar xil zaxarli gazlar kirib, ular ko'pincha Olmaliq, Angren, Farg’ona, Qarshi, Samarqand, Navoiy, Jizzax, Toshkent, Chirchiq, Bekabod va shu kabi sanoati rivojlangan, transport qatnovi katta bo'lgan shaxarlar xavosini ifloslantirmoqda.
• Birgina Samarqand shaxrida atmosfera xavosini ifloslantirishda kimyo zavodi, «Chinni ishlab chiqaruvchi», «Xolodilnik», vino-spirt, konserva ishlab chiqaruvchi, paxta tozalash zavodlari, mebel fabrikasi va boshqalar ishtirok etmoqda. Xavodagi ifloslanishlarning 70 – 80 % avtomashinalarga to'g’ri keladi.

Samarqand shaxrida 100 mingdan ortiq avtomobillar mavjud. Avtomobillar ko'p yuradigan katta ko'chalar atrofida uglerod oksining miqdori ruxsat etilgan me'yordan (REM) 2 – 3 marta, azot oksidi 2 – 2,5 marta ortiqligi kuzatilgan. Shaxarda A.A.Rudakiy, Yu.A.Gagarin, Y.Oxunboboev, «Universitet xiyoboni», A.Ikromov, A.Temur, Sh.Rashidov, V.Abdullaev ko'chalarida gazlar bilan ifloslanish juda kuchli.

• Samarqand shaxrida 100 mingdan ortiq avtomobillar mavjud. Avtomobillar ko'p yuradigan katta ko'chalar atrofida uglerod oksining miqdori ruxsat etilgan me'yordan (REM) 2 – 3 marta, azot oksidi 2 – 2,5 marta ortiqligi kuzatilgan. Shaxarda A.A.Rudakiy, Yu.A.Gagarin, Y.Oxunboboev, «Universitet xiyoboni», A.Ikromov, A.Temur, Sh.Rashidov, V.Abdullaev ko'chalarida gazlar bilan ifloslanish juda kuchli.
• Samarqand va Navoiy shaxarlari axolisi uchun maxalliy axamiyatga ega bo'lgan muammolardan yana biri Zarafshon daryosining og’ir metallar bilan ifloslanishidir.
• A.Raxmatullaev va R.I.Mamajonovlarning (1998) ma'lumotlariga qaraganda bu shaxarlarga yaqin Zarafshon daryosining suvi tarkibida mis va rux me'yorlaridan 1,5 – 20 marta, olti valentli xromning o'rtacha miqdori Navoiy shaxri yaqinida 4 barobar ortiqligi, eng ko'p miqdori 17,4 marta ko'pligi aniqlangan.
• Bundan tashqari xar birimizning xovlimiz, uy-joyimiz, maxalla va tanamizning sanitariya xolati xam ba'zi ekologik muammolarga olib kelishi mumkin.