24
CONCLUSION:
Mening bu mavzudan xulosam shu bo’ldiki ekspert tizimlar insonlar qila
oladigan ya’ni malaka, bilim, ko’nikmalarini elektron
hisoblash mashinalariga
kiritilishi va ularning ekspert xodimlar qila oladigan ishlarni bajarishi,
ekspert
tizimlarning ekspert insonlarga nisbatan yutuqli tomonlari ham ekspert tizim
shoshilinch qaror qabul qilmaydi, aniq bilim va ko’nikmalarga tayanib xulosa qiladi,
bundan tashqari ekspert tizimlarga kiritilgan bilimlar bazasi abadiy qoladi insonlarda
chekli bilimlar bazasi bo’lganligi uchun ko’p ishlatilmagan bilimlar esdan chiqib
qoladi va ma’lum masalaning yechimida e’tibordan qolib ketadi, ekspert tizimlar esa
ma’lum bir masalani yechayotganda o’sha tizimdagi barcha bilimlarni qarab chiqadi
va eng maqbul yo’lni, eng samaralisini tanlaydi.
Lekin ekspert tizimlar
kamchiliklaridan yangi bilimlarni mustaqil o’rganib qo’llay olmaydi, bu borada
ekspert insonlarga tayangan ma’qul. Ekspert tizimlarning
ishlatilish sohalari
quyidagilar:
tibbiy diagnostika
va davolash,
kimyoviy
analiz va sintez,
molekulyar
biologiya va gen
injenerligi,
sanoatda
rejalashtirish
va ishlab
chiqarishni tashkil qilish,
signallarni
qayta ishlash,
qurilmalar nosozligi
diagnostikasi. Ekspert tizimlarning birinchi avlodi 1960-1970-yillarda ishlab
chiqilgan.
META-DENDRAL, PROKPEKTOR-KAK, HEARKAY HEARKAY-
HEARKAY- lar ekspert tizimlarning asosiy turlaridan ba’zilari PROKPEKTOR-
KAK –
Ekspert tizimlar maslahat beradi, tahlil qiladi va diagnos qiladi, bunga yorqin
misollardan biri sifatida ob-havo ma’lumotlari haqidagi
maslahatlarni keltirish
mumkin. Bunda ekspert tizim bazasi unga kiritilgan ma’lumotlarni sintez qiladi va
kerakli va samarali maslahatni beradi, bu maslahatlar
esa internet orqali bizga
yetkaziladi bu esa bizga kunlik,
haftalik, oylik, yillik rejalarimizni tuzishimizda
ancha
as qotadi, daladagi hosillarni yig’ishtirishda, ekishda eng birinchi o’rinda
turadi. Ekspert tizimlar bizning hayotimizni yaxshilashda ancha qo’l keladi.