bo‘ladi. Hosil bo‘lgan qisqa tutashuv toki faza bilan nol o‘tkazgich
qarshiliklari,
hamda transformatorlarning chulg‘amiga bog‘liq bo‘ladi.
Umumiy formula:
,
A
(3)
Qisqa havo liniyalari va o‘tkazgichlar orasidagi kichik masofalarda (o‘tkaz-
gichlar truba ichida joylashgan), hamda kabel liniyalarida qisqa tutashuv toki:
,
A
(4)
Havo liniyalari uchun:
(
A)
(5)
bu yerda:
r
f
, r
0
, r
T/3
– faza-nol o‘tkazuvchilarni va transformatorni cho‘lg‘amlarini faol
qarshiliklariga muvofiq
X
f
, X
0
, X
T/3
- induktiv qarshiliklari,
Om/m;
X
f
– faza-nol sirtmoqni tashqi induktiv qarshiliklari,
Om;
Z
T/3
- transformatorning hisoblashlar yo‘li bilan
aniqlangan qarshiligi,
Om.
Maksimal himoyalovchi tok qurilmasi, yuqorida aytib o‘tilgan tokdan ishga
tushadi va buzilgan uskunani o‘chiradi.
Shunday qurilmalardan biri, buzilgan jismni 5-7 sekund ichida tez eriydigan
saqlagich o‘chirib qo‘yadi va 1-2 sekund ichida avtomatik o‘chirgichlar shikastlangan
qismini o‘chiradi.
Nollashtirishdan foydalanish miqyosi, kuchlanishi 380/220
V va 220/127
V
(oxirgisi kam uchraydi) to‘rtta simli uch fazali tarmoqlar bo‘lib,
ular ishlab
chiqarishda keng qo‘llaniladigan tarmoqlar.
Nollashtirish tizimi o‘zida quyidagi elementlarni qamrab oladi: nol o‘tkaz-
gichi, ta‘minlovchi manbani neytralini yerga ulash qurilmasi va nol o‘tkazgichni yer-
ga qayta ulash.
Nol o‘tkazgichni vazifasi, faza qobiqga tutashgan zahotiyoq, kichik qarshili-
giga ega bo‘lgan zanjirni hosil qilish va shu tok orqali himoya uskunasini ishga
tushirish.
Nol o‘tkazgichni
qayta ulash, nol o‘tkazgichni barcha uzunligi davomida
ma‘lum masofada oralab, bir necha marta yerga ulab qo‘yish.
