Elektrotehnika va elektronika




Download 7,5 Mb.
Pdf ko'rish
bet92/148
Sana13.01.2024
Hajmi7,5 Mb.
#136300
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   ...   148
Bog'liq
ELEKTROTEHNIKA VA ELEKTRONIKA oquv qollanma

n
p
=0,95n
chastota bilan aylana boshlaydi.
Sinxron motori rotorining 
n
p
chastotasi asinxron, ya’ni sinxronmas chastota deb ataladi. Asinxron 
chastota bilan aylanayotgan rotorning qo‘zg‘atuvchi chulg‘amini razryad qarshiligidan ajratib, unga 
o‘zgarmas tok berilsa, u holda stator va rotor magnit maydon qarama-qarshi qutblarining o‘zaro 
tortishish kuchi ortib, rotor sinxron chastota bilan aylana boshlaydi. Sinxron motorni asinxron usul bilan 
ishga tushirishda uning qo‘zg‘atuvchi chulg‘amida katta EYuK hosil bo‘ladi. Chulg‘am izolyatsiyasiga bu 


166 
EYuK dan bo‘lgan xavfni yo‘qotish uchun razryad qarshiligi 
R
razr
qo‘zg‘atuvchi chulg‘am qarshiligidan 
taxminan 10 marta katta qilib olinadi. 
Sinxron motorning ishga tushirish toki 
I
ish.t.
 = (3÷8) I
n
bo‘lib, ishga tushirish momenti esa
M
ish.t.
 = 
(0,5÷2)M
n
bo‘ladi. Yuqori chastotali motorda 
I
ish.t.
 
ning qiymati past chastotali motordagiga nisbatan katta 
bo‘ladi. Katta quvvatli sinxron motorlarni ishga tushirishda, elektr tarmog‘idagi kuchlanish ortiqcha 
pasayib ketmasligi hamda stator chulg‘amiga ta’sir etadigan dinamik kuchlarni kamaytirish uchun, odatda, 
ularni reaktor yoki avtotransformator orqali ulanadi. Natijada, stator chulg‘amiga beriladigan kuchlanish 
nominalga nisbatan pasayib, ishga tushirish tokining qiymati ham birmuncha pasaytiriladi. Elektr mashina 
tayyorlanadigan zavodlarning ko‘rsatmasi bo‘yicha 3000V kuchlanishli sinxron motorlarni elektr 
tarmog‘iga bevosita ulab ishga tushirish uchun, (12.9-rasm) ularning rotoridagi har bir magnit qutbga 
to‘g‘ri keladigan motor quvvati quyidagidan katta bo‘lmasligi lozim ya’ni
kVt (12.4)
bunda 
p
– qutblar soni.
6000 Voltli motorni bevosita ishga tushirishda esa 
kVt bo‘lishi lozim. Elektr 
tarmog‘iga bevosita ulab ishga tushirish mumkin bo‘lmagan motorlar uchun, katalogda, ularning statoriga 
berilishi mumkin bo‘lgan maksimal kuchlanish qiymati 

Download 7,5 Mb.
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   ...   148




Download 7,5 Mb.
Pdf ko'rish