• Belgi Gen Genotip
  • Eshonqulov O. E. va boshq. Genetika: Akad litseylar uchun darslik / A. E. Eshon e 99 qulov, K. N. Nishonboyev, M. Bosimov




    Download 2,96 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet10/89
    Sana27.11.2023
    Hajmi2,96 Mb.
    #106166
    1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   89
    Bog'liq
    Genetika

    T/r
    Organizmlar
    Belgilar
    F, da ajralish nisbati
    1
    Xushbo‘y hidli no‘xot
    Qizil va oq gullilik
    9 : 7
    2
    Makkajo‘xori
    Oq va qizil donlik
    9 : 7
    3
    Sichqonlar
    Junning rangi
    9 : 3 : 4
    4
    Piyoz
    Oq, qizil va sariq 
    po‘stloqli
    9 : 3 : 4
    5
    Qovoq
    Meva shakllari
    9 : 
    6
    : 1
    6
    Xoldor to‘ti
    Patning rangi
    9 : 3 : 3 : 1
    7
    Tovuqlar
    Tojning shakli
    9 : 3 : 3 : 1
    8
    Ipak qurti
    Pilla rangi
    9 : 3 : 3 : 1
    Quyidagi masalaga e ’tiborni qaratamiz:
    1-masala. X ushbo‘y hidli n o ‘xotning oq guli navlari chatishti- 
    rilganda olingan birinchi avlod o ‘simliklari, qizil guli b o ‘lgan, 
    ularni o ‘zaro chatishtirishdan hosil b o ‘lgan ikkinchi b o ‘g ‘in o ‘sim- 
    liklarida belgilarning fenotipik nisbatini ham da birinchi va ikkinchi 
    b o ‘g ‘in hosil qilishda ishtirok etgan ota-ona o ‘simliklarining 
    genotipini aniqlang.


    36
    Genetika
    Yechish. M asala yechishni o ‘zaro ta ’sir qiluvchi genlar, geno- 
    tiplar va belgi jadvalini tuzishdan boshlaymiz:
    Belgi
    Gen
    Genotip
    1. Oq
    A — b —
    A — bb
    q
    O
    (N
    aB —
    aaB —
    3. Qizil
    A — B —
    A — B —
    P: 
    0
    AAbb 

    O aaBB 
    Gametalar: 
    Ab 
    aB
    Fi: 
    AaBb
    Fenotip: qizil rangli 
    G enotip: Digeterozigota
    Izoh. O ta-o na o ‘simliklarining genotipi har ikkala gen 
    b o ‘yicha gomozigota (AAbb va aaBB) b o ‘lib, ularning har biri bir 
    juftdan dom inant genga (A yoki B) ega. Ushbu dom inant genlar 
    alohida-alohida gulga qizil rang bera olmaydi, shu bois ota-ona 
    n o ‘xotlarining rangi oq b o ‘ladi.
    Biroq birinchi avlod duragaylarining genotipi (AaBb) da ikkala 
    dom inant gen mavjudligi va ularning o ‘zaro kom plem entlar ta ’siri 
    9/16 qismida dom inant A va B genlar mavjud b o ‘lganligi uchun 
    qizil rang rivojlanadi, qolgan 7/16 qismi o ‘simliklarning (3/16 + 
    3/16 + 1/16 — 7/16) genotipi A — bb, aaB —, aa — bb b o ‘lib, ular- 
    da kom plem entar ta ’sir etuvchi dom inant genlardan faqat bir jufti 
    borligi tufayli duragaylar guli oq rangga ega b o ‘ladi.
    P: 
    O AaBb 

    O AaBb
    G am etalar: AB Ab aB ab 
    AB Ab aB ab

    Download 2,96 Mb.
    1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   89




    Download 2,96 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Eshonqulov O. E. va boshq. Genetika: Akad litseylar uchun darslik / A. E. Eshon e 99 qulov, K. N. Nishonboyev, M. Bosimov

    Download 2,96 Mb.
    Pdf ko'rish