|
sohada 1ta faza – ikkalasining suyuq aralashmasi bor (F=1
|
| bet | 4/5 | | Sana | 26.02.2024 | | Hajmi | 2.14 Mb. | | #162817 |
Bog'liq 15 FKM GLOSSARIY, talimda-axborot-texnologiyalari-fanining-predmeti-maqsadi-va-vazifalari (1), 2-dars.MS Word matn protsessori interfeysi, aqliy-hujum-va-keys-study-metodlari-yordamida-funksiya-hosilasi-mavzusini-o-qitish, Zamonaviy kompyuterlar va ularning arxitekturasi, 3-mavzu. Xotira qurilmasi, axborotlarni kiritish – chiqarish qur, titul, Murodov Adham Ilhom ogli Azamat akamga, ЖК режа 2023, Startap ariza, 3498-Article Text-6447-1-10-20230808, 496-Article Text-1054-1-10-20220131 (1), mathcad-dasturida-ikki-va-uch-o-lchamli-grafik-qurish-hamda-turli-xil-masalalar-yechishda-qo-llash, portal.guldu.uz-1-Amaliy Zamonaviy kompyuterlar va ularning arxitekturasi, Aliberdiyeva M kechki ta\'lim1 sohada 1ta faza – ikkalasining suyuq aralashmasi bor (F=1).
AEB chizig‘i likvidus chizig‘i deyilib, suyuqlanish chegarasini bildiradi.
2 sohada A va B ning suyuq aralashmasi va A ning kristallari;
3 sohada A va B ning suyuq aralashmasi va B ning kristallari mavjud.
CED chizig‘i solidus chizig‘i deyilib, qattiq faza chegarasini ifodalaydi. Undan pastda konsentratsiya hisobga olinmaydi. U yerda faqat harorat erkinlik darajasi bо‘ladi.
4 sohada A ning yirik kristali, A va B ning mayda kristallari;
5 sohada B ning yirik kristali va A va B ning mayda kristallari bor.
Diagrammadagi E nuqta eng past kristallanish nuqtasi bо‘lib, evtektik nuqta deyiladi, unda A va B moddalar baravar kristallanadi va suyuqlanma bilan muvozanatda bо‘ladi. Bu nuqtaga tо‘g‘ri keladigan aralashma evtektik aralashma (yoki qotishma) deyiladi, harorat esa evtektik harorat deyiladi. Bu haroratdan pastda sistema suyuq holatda bо‘lmaydi.
Oddiy evtektikali sistema xolat diagrammasining taxliliga misol:
Piroksen-Plagioklazdan iborat sistema
9.5-rasm. Evtetikali ikki komponentli sistemalar xolat diagrammasi
Kongruent va inkongruent suyuqlanadigan sistemalar
Ikki komponent qattiq holda kimyoviy birikma hosil qilsa va yangi birikma parchalanmasdan suyuqlanadigan bо‘lsa quyidagi diagrammani hosil qilish mumkin:
9.6 – rasm. Kongruent birikma hosil qiluvchi sistema diagrammasi:
a - A-B sistema, b - mis-magniy sistemasi
Diagrammadan (9.6. a - rasm) kо‘rinib turibdiki, likvidus chizig‘ida (ТАЕ1КЕ2ТВ) maksimum (К nuqtada) mavjud ekan. Yangi kimyoviy birikmani shartli ravishda AnBm yoki soddalashtirib AB (К) deb belgilanadi.
Agar sistema tarkibi toza A modda va kimyoviy birikma (AB) oralig‘ida bо‘lsa, evtektik harorat TAE da suyuqlanma A va AB kristallari bilan muvozanatda bо‘ladi; sistema tarkibi kimyoviy birikma AB va B komponent oralig‘ida bо‘lsa E1 evtektik haroratida u E1 tarkibli suyuqlanma AB va B kristallari bilan muvozanatda bо‘ladi. Shunday qilib, mazkur diagrammani - evtektikali sistema diagrammasining ikkitasidan iborat deb qarash mumkin va yuqorida aytilgan hamma fikr-mulohazalar bu yerda ham о‘rinli bо‘ladi.
Demak, agar ikkita metall о‘zaro birikib bitta kimyoviy birikma xosil qilsa, holat diagrammasida 1ta maksimum va 2 ta evtektik nuqta kuzatiladi.
Agar ikki metaldan birortasi о‘zgaruvchan valentlikka ega bо‘lsa, unda ular о‘zaro birikib ikkita kimyoviy birikma hosil qiladi.
U holda suyuqlanish diagrammasida – 2 ta max va 3 ta evtektika kuzatiladi. Masalan: Su – Mg sistemasini kо‘rib chiqish mumkin. (9.6. b - rasm). Cu2Mg – turg‘un birikma; CuMg – beqaror birikma (bunday birikmalar “tarkibning doimiylik qonuni”ga bо‘ysunmaydi).
|
| |
