oilaning
muqaddas vazifasi
–
qobiliyatli farzandlarni o`stirish, ularni
jismoniy, intellektual va
ma’naviy
tomondan yetuk qilib, ota-onasiga, Vataniga
sadoqatli insonlar qilib tarbiyalashdan iborat.
Ya’ni
, ham
ma’naviy
, ham jismoniy
jihatdan
sog’lom
, barkamol inson faqat sog
’lom
oilada shakllanishi mumkin.
Oiladagi
sog’lom
muhit va barqarorlik esa yaxlit jamiyat
ma’naviy
takomilining
aslosidir.
Statistik
ma’lumotlarga
ko`ra bugungi kunda ayrim
G’arb
mamlakatlarida
bir yilda o`nta nikohdan yettitasi buzilar ekan. SHuning o`ziyoq
ma’naviy
hayot,
ahloq-odob masalasiga beparvolik va loqaydlik, erkinlikni o`zboshimchalik deb
tushunish qanday
og’ir
va ayanchli oqibatlarga olib kelishi mumkinligini yaqqol
ko`rsatib turibdi.
SHuni alohida
ta’kidlash
joizki, asrlar davomida o`zbek oilasi mustahkam va
baxtli bo`lishi uchun o`zida yaxshi
ma’nodagi
paternalizm tamoyilini asrab
kelmoqda.
Paternalizm
(lot.
Pater
–
ota,
paternus
–
otalarcha,)
–
kishilar ongiga
“
otalarcha
g’amxo`rlik”
va
“
ijtimoiy sheriklik
” g’oyasini
singdirishga qaratilgan
qarash va faoliyat majmui. Oila muhitidagi paternalizm
–
otaning obro`-
e’tiborliligi
, farzandlar tarbiyasi va oila farovonligidagi o`z o`rni va
mas’uliyatini
anglashi va buning oila
a’zolari
tomonidan ongli
e’tirof
etilishidir. Bundan
tashqari, ushbu tushuncha oiladagi keksalar, qariyalar, yoshlar, yordamga
muhtojlar yoki iqtidorlilarga hamisha ko`maklashish, ular uchun yetarli hayot
sharoitini yaratishni ham nazarda tutadi. Paternalizm
g’oyasi
o`zida insonparvarlik,
hamkorlik
g’oyalarini
ifodalab, xalqning umumiy qiziqish va intilishlarini aks
ettirgani uchun ko`p hollarda jamiyatni birlashtirib, uning ravnaqi uchun xizmmat
qiladigan omil hisoblanadi, bu tom
ma’noda
mohiyatan o`zbek oilalarida o`z
149
ifodasini saqlab qolgan. Bu qadriyat
“
oilaviy burch
”, “
hamjihatlik ruhi
”,
“
fidoyilik
”, “
vatanparvarlik
”, “
oilaviy qadriyatlarga sadoqat
”, “
kattalarga hurmat
”,
“
kichikka
g’amxo`rlik”
kabi tushunchalarga asoslanadi.
|
