• 3.1 Yangi texnologiyalar va ilovalar
  • 3.1.1. Suniy intellekt va organish algoritmlarining yangi avlodlari
  • 3.1.2. AR va VRda obyekt tanish texnologiyalarining qollanilishi
  • 3.2 Obyekt tanish texnologiyalarida qiyinchiliklar va yechimlari
  • 3.2.1. Mavjud texnologiyalar cheklovlarni bartaraf etish usullari
  • 3.2.2. Kelajakdagi tadqiqot yonalishlari va texnologiyalarning rivojlanish istiqbollari
  • -bob. Obyekt tanish texnologiyalarining istiqboli va amaliy ilova yaratish




    Download 300,28 Kb.
    bet7/9
    Sana24.05.2024
    Hajmi300,28 Kb.
    #252810
    1   2   3   4   5   6   7   8   9
    Bog'liq
    grafika.kurs0416

    3-bob. Obyekt tanish texnologiyalarining istiqboli va amaliy ilova yaratish
    Obyekt tanish texnologiyalari (ODT) — bu, dasturlarga obyektlarni avtomatik tanib oluvchi texnologiyalardir. Bu texnologiyalar, rasm, videolar, yoki matn kabi ma'lumot turlaridan foydalanib, obyektlarni tanib oladi va ulardan ma'lumot olish imkoniyatini beradi. ODTning istiqboli, katta ahamiyatga ega bo'lgan sohalarda, masalan, otomatlashtirilgan tanish sistemalari, robotika, avtomobil texnologiyalari, tibbiyot va hokazo.
    ODT istiqboli, quyidagi yo'nalishlarda turli shakllarda yaratilgan ilovalarni kengaytirishi kutilmoqda:
    Robotika va Avtomatlashtirish: ODT, robotlarning dunyosiga katta imkoniyatlar yaratadi. Robotlar obyektlarni avtomatik ravishda tanib oladigan va ularga qaror qabul qilish va harakat qilish imkonini beruvchi sistemalarda ishlatiladi.
    Avtomobil Texnologiyalari: ODT, avtomobil texnologiyalarini yanada rivojlantiradi. Bu texnologiyalar avtomobillarga o'zaro aloqani boshqarish, obyektlarni tanib olish, to'xtash va o'g'irlashni avtomatik ravishda bajarish, va yengil taqiqlash sistemalari uchun muhimdir.
    Tibbiyot: Tibbiyot sohasida, ODT tibbiy qurilmalar uchun avtomatik diagnostik vositalarni, radiologik rasm tarkiblarini, va ma'lumotlar analizini oshiradi.
    Kiberxavfsizlik: ODT, kiberxavfsizlik sohasida yuqori samarali tanish sistemalarini o'z ichiga oladi. Bu texnologiyalar, tizimlarni zararli faoliyatlardan himoya qilish, xavfsizlik ta'minlash va to'xtatishda ishlatiladi.
    Ma'lumotlar Analitikasi: Ma'lumotlar analitikasi sohasida, ODT, shirkatlarga va tashkilotlarga obyektlarni tanib olgan va ulardan ma'lumot olish uchun quvvatli vositalar taqdim etadi. Bu, biznes intellektualni oshirish, sotish nuqtasini ko'paytirish va ma'lumotlar to'plamini optimallashtirishga yordam beradi.
    Amaliy dasturlar yaratishda ODT, ma'lumotlar tahlili, avtomatlashtirilgan tanish algoritmlarini o'rnatish, va ma'lumotlarni olish vaqti va kuchini optimallashtirishni o'z ichiga oladi. Bu dasturlar quyidagi vazifalarni bajarishga yordam beradi: obyektlarni tanib olish, ulardan ma'lumotlarni olish, ma'lumotlarni tahlil qilish, va avtomatik qaror qabul qilish.
    3.1 Yangi texnologiyalar va ilovalar
    Obyekt tanish (Object Recognition) algoritmlari, tasvir, afzal, yozuv yoki boshqa obyektlarni tanishlash va aniqlashning avtomatik usullarini ifodalaydi. Bu algoritmlar, kompyuter vizuali va kuchli ta'minotli o'qish (deep learning) texnologiyalarini o'z ichiga olgan.
    Quyidagi obyekt tanish algoritmlari keng qo'llaniladi:
    1. Konvolutsiya neyron tarmoqlari (Convolutional Neural Networks, CNN): CNNlar, tasvir tanish va tasvir sinflandirish uchun kuchli usul bo'lib hisoblanadi. Ular tasvirlarni tarkibiga ajratib, har bir tasvir elementini o'zlashtirib, filtrlash va umumiy tasvirni tahlil qilish imkonini beradi. CNNlar, tasvir tahlilida katta muvaffaqiyat ko'rsatgan va bir nechta tasvir tanishning asosiy usuli bo'lib, kompyuterli ko'rsatgichlar, avtomobillar, yuzlar, hayvonlar va boshqa obyektlarni aniqlash uchun keng qo'llaniladi.
    2. Yuz tanish (Face Recognition) algoritmlari: Yuz tanish, shaxslarning yuzlarini aniqlash uchun xususiy algoritmlarni o'z ichiga oladi. Ular yuzning xususiyatlarini (yuz boshi, ko'zlar, og'iz) tahlil qilish, yuzning ikki ta'sirli birikmalari bo'yicha taqqoslash va yuzni o'ziga xos identifikatsiya kodini generatsiya qilish asosida ishlaydi. Yuz tanish algoritmlari, shaxslarning identifikatsiyasini aniqlashda, biometrik identifikatsiya sistemasida, kechqurun kuzatuvchilarda va boshqa tizimlarda keng qo'llaniladi.
    3. Ob'ekt detektorlari: Ob'ekt detektorlari, tasvir ichida bir nechta obyektlarni aniqlash va ularga qaratilgan cheklanishlarni chizish orqali ob'ekt tanishda foydalaniladi. Bu algoritmlar, tasvirning har bir qismi uchun neyron tarmoqining mavjudligini va ob'ektning joylashgan hududlarini aniqlaydi. Yaqin vaqt o'tishi bilan, kuchli ta'minotli o'qish (deep learning) texnologiyalarining rivojlanishi bilan bir nechta kuchli ob'ekt detektorlari, masalan, YOLO (You Only Look Once), SSD (Single Shot MultiBox Detector) va Faster R-CNN (Region-based Convolutional Neural Networks) kabi algoritmlar keng qo'llanilmoqda.
    4. Ovozni tanish (Speech Recognition) algoritmlari: Ovozni tanish, ovozning matndan yoki so'zlar to'plamidan ma'nolarini aniqlash usulidir. Ovozni tanish algoritmlari, ovoz signalini tahlil qilib, so'zlarni tanlash va matn sifatida transkriptlash imkonini beradi. Ular ovozli qidiruv sistemalarida, ovozli interfeyslarda, ovozli asistentlar va boshqa ovozli interaktiv tizimlarda qo'llaniladi.
    Ushbu algoritmlar, obyekt tanish va tahlilning turli xil aspektlarida foydalaniladi. Ularning keng qo'llanilishi, kompyuterli ko'rsatgichlar, avtomobillar, chet elga yo'l qo'yish, ovozli chatbotlar, biometrik identifikatsiya tizimlari, video nazorat va boshqa sohalarda o'zining o'rnatilishi va uning imkoniyatlari bilan bog'liq.
    G'oyalash (Reinforcement Learning) bir maqsadni o'rganish va unga mos natijalarni olish uchun agentning o'zini o'rgatish usulidir. Bu usulda, agent muhit bilan o'zaro amal qiladi va har bir amal natijasiga qarab o'zini yangilaydi. Agentning asosiy maqsadi, muhit bilan interaksiya qilish orqali o'rganish jarayonida eng yaxshi natijani olishdir.
    G'oyalashning asosiy elementlari quyidagilardir:
    1. Agent: G'oyalash jarayonida asosiy subjekt agentdir. U muhit bilan o'zaro amal qiladi va o'zini yangilaydi, maqsadni o'rganadi va unga mos natijalarni olishga harakat qiladi.
    2. Muhit: Muhit, agentning amal qilishi va natijalarni olish uchun o'zini o'rganishga harakat qilgan doimiy saroysizliklarni ifodalaydi. Muhit, agentga aloqador ma'lumotlarni taqdim etadi va unga qarashli javoblar beradi.
    3. Maqsad: Maqsad, agentning g'oyalash jarayonida o'rgangan va erishmoqchi bo'lgan natija yoki vazifani ifodalaydi. Maqsad agent uchun o'ziga xos bo'lishi mumkin, masalan, bir oyinchining o'zinga yuqori ballarni yig'ish, robotning belgilangan joyga yetishish yoki avtomobilni to'g'ri yo'lga qo'yish kabi.
    4. Amallar va natijalar: Agent muhit bilan o'zaro amal qilib, har bir amal natijasida o'zini yangilaydi. Bu amallar natijalar bilan birga o'rganishning asosiy qismidir. Agent, muhitdan ma'lumot olish, biror harakatni bajarganligini hisoblash va yangi qarorlar olish uchun o'zini o'rganish jarayonida qo'llab-quvvatlanadi.
    G'oyalashda asosiy usullar quyidagilardir:
    1. Qayta tiklash (Trial and Error): Agent muhit bilan o'zaro amal qilib, natijalarga qarab o'zini yangilaydi. Agar agentning harakati maqsadga yaqinlashsa, u o'zini o'rgatgan bo'ladigan natijalarga yaqinlashganligini biladi va uni takrorlash orqali o'zini yaxshilaydi.
    2. Qulaylik funksiyasi (Utility Function): Agentning maqsadini ifodalaydigan qulaylik funksiyasi yordamida, har bir amal natijasini qiymatlash va taqqoslash mumkin. Qulaylik funksiyasi agent uchun qo'yilgan maqsadlarni ifodalaydi va uning amallarini qiymatlashda yordam beradi.
    3. Qaror qabul qilish (Decision Making): Agent muhitdan ma'lumotlarni olish va har bir holat uchun qaror qabul qilishda qo'llaniladigan algoritm yoki strategiya bilan ta'minlanadi. Bu qarorlar agentning maqsadiga yaqinlashishga yordam beradi.
    G'oyalash, avtomatizatsiya, robototexnika, o'yinlar, menejment va boshqa sohalarda keng qo'llaniladi. Masalan, robotlar o'zaro amal qilish va muhitga mos natijalarni olish, avtomobillarning avtomatik haydab o'tish sistemalari yo'l xaritasi asosida yo'l topish, menejment tizimlari qo'llab-quvvatlash va strategiyalar o'rniga to'g'ri qarorlar qabul qilish kabi sohalardaG'oyalash (Reinforcement Learning) bir maqsadni o'rganish va unga mos natijalarni olish uchun agentning o'zini o'rgatish usulidir. Bu usulda, agent muhit bilan o'zaro amal qiladi va har bir amal natijasiga qarab o'zini yangilaydi. Agentning asosiy maqsadi, muhit bilan interaksiya qilish orqali o'rganish jarayonida eng yaxshi natijani olishdir.
    G'oyalashning asosiy elementlari quyidagilardir:
    1. Agent: G'oyalash jarayonida asosiy subjekt agentdir. U muhit bilan o'zaro amal qiladi va o'zini yangilaydi, maqsadni o'rganadi va unga mos natijalarni olishga harakat qiladi.
    2. Muhit: Muhit, agentning amal qilishi va natijalarni olish uchun o'zini o'rganishga harakat qilgan doimiy saroysizliklarni ifodalaydi. Muhit, agentga aloqador ma'lumotlarni taqdim etadi va unga qarashli javoblar beradi.
    3. Maqsad: Maqsad, agentning g'oyalash jarayonida o'rgangan va erishmoqchi bo'lgan natija yoki vazifani ifodalaydi. Maqsad agent uchun o'ziga xos bo'lishi mumkin, masalan, bir oyinchining o'zinga yuqori ballarni yig'ish, robotning belgilangan joyga yetishish yoki avtomobilni to'g'ri yo'lga qo'yish kabi.
    4. Amallar va natijalar: Agent muhit bilan o'zaro amal qilib, har bir amal natijasida o'zini yangilaydi. Bu amallar natijalar bilan birga o'rganishning asosiy qismidir. Agent, muhitdan ma'lumot olish, biror harakatni bajarganligini hisoblash va yangi qarorlar olish uchun o'zini o'rganish jarayonida qo'llab-quvvatlanadi.
    3.1.1. Sun'iy intellekt va o'rganish algoritmlarining yangi avlodlari
    Machine Learning (Mashina o'rganish): Bu, algoritmlarni o'rganish va ularga ma'lumotlar kiritish yordamida obyektlarni tanib oluvchi va tahlil qiluvchi funksiyalarni ta'minlaydi. Masalan, bir grafik dasturida rasmli obyektlarni tanib oluvchi alg'oritmlar ishlatilishi mumkin.
    Pattern Recognition (Namoyish etish): Bu funksiya obyektlarning o'lchamlarini, yo'nalishlarini va boshqa belgilarni analiz qilish yordamida ularni tanib oladi.
    Data Mining (Ma'lumotlar ishlash): Bu funksiya ma'lumotlar otlarni yechish, ulardan ma'lumotlar olish va ularga asosan obyektlarni tanib oluvchi algoritmlarni qo'llab-quvvatlaydi.
    Image Processing (Rasm ishlash): Bu, rasmli ma'lumotlar ustida amal qiladigan algoritmlarni o'z ichiga oladi, ular rasmli obyektlarni tanib oladi va ularning xususiyatlarini tahlil qiladi.
    Feature Extraction (Xususiyatlarni chiqarish): Bu funksiya obyektlarning rasmli ma'lumotlaridan foydalanib, ularning kritik xususiyatlarini chiqaradi.
    Deep Learning (Qo'shimcha o'rganish): Bu, katta miqdordagi ma'lumotlarni o'rganish uchun moslashtirilgan algoritmlar to'plamini qo'llab-quvvatlaydi. Ular odatda neyron tarmoqlarini ishlatish orqali kompleks tahlilni amalga oshirishadi.
    Kelajakdagi tadqiqot yo'nalishlari va texnologiyalarning rivojlanish istiqbollari har xil sohalar uchun o'zaro bog'liqlikka ega. Bundan tashqari, kelajakdagi texnologik rivojlanishning bir qismini ham yuqori miqyosda olib boruvchi harakatlar va moliyaviy investitsiyalar belgilaydi. Ammo, quyidagi eng muhim yo'nalishlar mavjud:
    Yadro energiyasi va alternativ energiya manbalari: Kelajakdagi energiya ehtiyojlarini qondirish uchun yadro energiyasining va alternativ energiya manbalari, masalan, quyosh energiyasi, shamol energiyasi, va hidroelektr stantsiyalari, rivojlanishi kutilmoqda. Bu, yuqori ishlab chiqarish darajasi va yaxshi muhofazaga ega energiya manbalari ishlab chiqarish imkoniyatini oshiradi.
    Biotehnologiya va Genetik islohotlar: Biotehnologiya sohasidagi rivojlanish, genetikning islohotlari, genomi aniqlash va redaktlash texnologiyalari, tibbiyotni va qishloq xo'jaligini yanada rivojlantirishga imkon beradi. Bu, genetik qo'llab-quvvatlash va biologik materiallarni rivojlantirish orqali ko'plab muammolariga echim topishi mumkin bo'lgan jarayonlarga olib keladi.
    Texnologik islohotlar va Yapay Intellekt (YI): Kelajakda, Yapay Intellekt (YI) va robototexnika sohasidagi rivojlanishni kutilmoqda. YI texnologiyalari mashinalarning o'zini o'rganishi, intellektual vazifalarni bajarishi, avtomatlashtirilgan qaror qabul qilish va boshqa sohalarda muvaffaqiyatli ishlash uchun keng imkoniyatlar yaratishi mumkin.
    Biologik materiallarni qo'llash: Biologik materiallarni (masalan, mikrob, alg'alar, va organoidlar) ko'paytirish, ularni qo'llab-quvvatlash va ularni texnik jarayonlar orqali ishlab chiqarish sohasidagi rivojlanish, tibbiyot, oziq-ovqat sanoati, va boshqa sohalarda yangi mahsulotlarni ishlab chiqarishda imkoniyatlar yaratishi mumkin.
    Kvantomexanika va Kiberxavfsizlik: Kvantomexanika sohasidagi rivojlanish, superqutb-kompyuterlar, kvant entanglament va kvant kriptografiya, internetni kiberxavfsizligini oshirishga yordam berishi mumkin.
    Boshqarma-Texnologiyalar va Smart Infrastruktura: Boshqarma-texnologiyalar, IoT (Internet of Things), sensorga asoslangan tizimlar, va ma'lumotlar analitikasi, shaharlar, transport, va infrastruktura sohasidagi boshqarma-mexanizmlarning rivojlanishida muhim rol o'ynaydi
    3.1.2. AR va VRda obyekt tanish texnologiyalarining qo'llanilishi
    Quyidagilarni amalga oshirish jarayonida obyektlarni tanish mumkin:
    1. Sinflarni yaratish: Sinflar, obyektlar uchun bir qismini (tarkibiy ma'lumotlar va funksiyalar) ta'minlaydigan "blueprint" sifatida xizmat qiladi. Sinflar orqali obyektlarni yaratish va ularga munosabatlar bilan ishlash imkoniyatiga ega bo'lasiz. Sinflar, obyektning turini, xususiyatlarini va qobiliyatlarini aniqlaydi.
    2. Obyektlarni yaratish: Sinflardan obyektlarni yaratish orqali, sinfdagi tarkibiy ma'lumotlarni o'zgartirish va sinfga tegishli funksiyalarni chaqirish imkoniyatiga ega bo'lasiz. Obyekt, sinfdagi tarkibiy ma'lumotlarni o'z ichiga oladi va ularga o'ziga xos qiymatlar beradi.
    3. Xususiyatlar va metodlar: Obyektlar, sinflar orqali belgilangan xususiyatlarga (o'zgaruvchilar) ega bo'lishi mumkin. Bu xususiyatlarga obyektning holati va tilidan foydalanish orqali murojaat qilish mumkin. Sinflar ham xususiyatlar o'zgartirish uchun usullar (metodlar) ta'minlaydi. Metodlar, obyektning harakatlarini va amallarini bajarish uchun foydalaniladi.
    4. Miras oluvchi sinflar: Obyektlarni tanishda miras oluvchi sinflar (inheritance) ham foydali bo'lishi mumkin. Miras oluvchi sinflar, mavjud sinflardan xususiyatlarni va metodlarni olib kelish orqali yangi sinflarni yaratishda ishlatiladi. Bu usul, kodni qayta-qayta yozish va kodni qismlarga bo'lish imkonini beradi.
    5. Polimorfizm: Polimorfizm, obyektlarni bir xil interfeys orqali ishlash imkoniyatini ta'minlayadi.
    Bu, bir interfeys yordamida bir nechta sinflar obyektlarini bir qatorda ishlatishni ta'minlaydi. Polimorfizm, kodni kengaytirish va o'zgaruvchilikni oshirishga imkon beradi.
    Obyektlarni tanish jarayoni, dasturlashdagi obyektoriyentlangan prinsiplarni amalga oshirishni talab qiladi. Bu usul, kodning qayta ishlanishi va boshqa dasturlash prinsiplaridan farqli ravishda kodni tuzish va boshqarishga imkon beradi.
    Sinflarni yaratish, obyektoriyentlangan dasturlashda asosiy qadam hisoblanadi. Sinflar, obyektlarni yaratish, ularga xususiyatlar va funksiyalar berish, o'zaro munosabatlarni aniqlash va boshqalarini boshqarishda kritik ahamiyatga ega bo'ladi.
    Sinflarni yaratish uchun dastur tili (masalan, Java, Python, C++) yoki dasturlash platformasi (masalan, .NET, Ruby on Rails) foydalanishingiz mumkin. Quyidagilar sinflarni yaratish jarayonida amalga oshirilishi kerak bo'lgan asosiy qadamlardir:
    1. Sinflarni yaratish uchun "class" kalit so'zini va sinf nomini ishlatishingiz kerak. Sinf nomi odatda katta harflar bilan boshlanadi (masalan, MyClass).
    2. Xususiyatlar (o'zgaruvchilar)ni belgilash uchun sinfning ichida o'zgaruvchilar (field) yaratishingiz mumkin. Bu xususiyatlar sinfning obyektlari tomonidan o'zgartirilishi mumkin bo'ladi. O'zgaruvchilar sinfning hamma obyektlari uchun o'ziga xos qiymatlarga ega bo'ladigan ma'lumotlarni saqlayadi.
    3. Metodlarni (funksiyalar) sinfga qo'shishingiz mumkin. Metodlar, sinfning obyektlari tomonidan chaqirilishi va amallarni bajarishi mumkin bo'lgan funktsiyalardir. Metodlar sinfning xususiyatlariga murojaat qila olishadi va ularga o'zgaruvchilar va boshqa ma'lumotlarni o'zgartirish uchun foydalanishingiz mumkin.
    4. Konstruktorlarni yaratishingiz mumkin. Konstruktorlar, obyektlarni yaratish jarayonida avtomatik ravishda ishga tushadi. Sinf obyektlari yaratilganda konstruktorlar o'zgaruvchilarni boshlang'ich qiymatlar bilan tanishadi va obyekt xususiyatlarini sozlaydi.
    5. Miras oluvchi sinflarni yaratish uchun "extends" (Java) yoki "inherit" (Python) kalit so'zlaridan foydalanishingiz mumkin. Bu usul, mavjud sinflardan xususiyatlarni va metodlarni olib kelib yangi sinflarni yaratish imkonini beradi.
    6. Agar kerak bo'lsa o'zgaruvchilarni va metodlarni sinfning xususiyatlari sifatida belgilashingiz mumkin, ya'ni static xususiyatlarni yaratishingiz mumkin. Bu xususiyatlarga boshqalar sinfning obyektlari orqali emas, to'g'ridan-to'g'ri sinf nomi orqali murojaat qilishi mumkin.
    Sinflarni yaratish jarayoni dastur tili va dasturlash platformasiga qarab o'zgaradi, lekin umumiy tartibda, sinf yaratish uchun sinf nomini va uning xususiyatlarini va metodlarini belgilash lozim.
    3.2 Obyekt tanish texnologiyalarida qiyinchiliklar va yechimlari
    Obyekt tanish texnologiyalari jiddiy qiyinchiliklarga duch kelishi mumkin, va ularga hal qilish uchun bir necha yechimlar mavjud. Quyidagi qiyinchiliklar va yechimlar obyekt tanish texnologiyalariga oid:
    Qiyinchiliklar:
    1. Aniqlik va to'g'ri javob berish: Obyekt tanish texnologiyalari hali ham aniqlik va to'g'ri javob berish jarayonida qiyinchiliklar bilan uchrashishi mumkin. Uning uchun muhim bo'lgan ma'lumotlar, modellar va algoritmalarning to'g'ri konfiguratsiyalashini talab qiladi.
    2. Ehtiyojlar: Obyekt tanishning yuqori natijalarini olish uchun katta ma'lumot miqdori va yuqori aniqlik talab qilishi mumkin. Bu esa yuqori kompyuter kuchini, katta ma'lumotlar bazasini va katta hisoblash tizimlarini talab qiladi.
    3. Ma'lumot miqdori: Obyekt tanish uchun yaxshi natijalar olish uchun katta ma'lumotlar bazasi va etiborli tarzda etiketlangan ma'lumotlar talab qiladi. Bu ma'lumotlarni to'plash va tayyorlash vaqti va resurslarni talab qiladi.
    4. Obyektning sohasi va tarkibi: Obyekt tanish texnologiyalari har bir sohada o'ziga xos qiyinchiliklarga duch kelishi mumkin. Misol uchun, bir obyektni tushuntirish va aniqlash tibbiyot sohasida yaxshi natijalar olish uchun, tibbiyotga xos ma'lumotlar va tahlil usullari talab qiladi.
    Yechimlar:
    1. Yuqori aniqlik va mukammal ma'lumotlar: Obyekt tanish texnologiyalarining natijalari o'zgaruvchanligi haqida gaplashishdan oldin, yuqori aniqlik va mukammal ma'lumotlarga ega bo'lishi kerak. Bu maqsadga erishish uchun, yuqori aniqlikda rasm va video ma'lumotlar, tarkibiy ma'lumotlar va boshqa ma'lumotlar to'plash uchun kuchli sensorlar va kameralar talab qiladi.
    2. Modellar va algoritmalarning rivojlanishi: Obyekt tanish texnologiyalarida modellar va algoritmalarning rivojlanishi va yangilashish muhimdir. Yangi arxitekturalar, yuqori aniqlik va tezlikni ta'minlayadigan usullar, o'zlashtirilgan o'rganish va boshqalar kabi rivojlanmalar bu yechimlardan ba'zilaridir.
    3. Ehtiyojlar va resurslar: Obyekt tanish texnologiyalarini rivojlantirish uchun ehtiyojlar va resurslar talab qilinadi. Bu, katta ma'lumotlar bazalari, kompyuter kuchlari, ma'lumotlar bazalarini tayyorlash, modellar va algoritmalarni o'rganish uchun vaqt, pul va mutaxassislikni talab qiladi.
    4. Kalibrlash va testlash: Obyekt tanish texnologiyalarini yaxshilash uchun, modellar va algoritmalarni kalibrlash va testlash juda muhimdir. Bu, ma'lumotlarni to'plab, ulardan foydalanib, modellar va algoritmalarni to'g'ri sozlash, hamma narsani tekshirish va natijalarni baholash jarayonlarini o'z ichiga oladi.
    5. Maxsuslik va tajribali ishlar: Obyekt tanish texnologiyalarini iste'mol qilayObyekt tanish texnologiyalari jiddiy qiyinchiliklarga duch kelishi mumkin, va ularga hal qilish uchun bir necha yechimlar mavjud. Quyidagi qiyinchiliklar va yechimlar obyekt tanish texnologiyalariga oid:
    Qiyinchiliklar:
    1. Aniqlik va to'g'ri javob berish: Obyekt tanish texnologiyalari hali ham aniqlik va to'g'ri javob berish jarayonida qiyinchiliklar bilan uchrashishi mumkin. Uning uchun muhim bo'lgan ma'lumotlar, modellar va algoritmalarning to'g'ri konfiguratsiyalashini talab qiladi.
    2. Ehtiyojlar: Obyekt tanishning yuqori natijalarini olish uchun katta ma'lumot miqdori va yuqori aniqlik talab qilishi mumkin. Bu esa yuqori kompyuter kuchini, katta ma'lumotlar bazasini va katta hisoblash tizimlarini talab qiladi.
    3. Ma'lumot miqdori: Obyekt tanish uchun yaxshi natijalar olish uchun katta ma'lumotlar bazasi va etiborli tarzda etiketlangan ma'lumotlar talab qiladi. Bu ma'lumotlarni to'plash va tayyorlash vaqti va resurslarni talab qiladi.
    4. Obyektning sohasi va tarkibi: Obyekt tanish texnologiyalari har bir sohada o'ziga xos qiyinchiliklarga duch kelishi mumkin. Misol uchun, bir obyektni tushuntirish va aniqlash tibbiyot sohasida yaxshi natijalar olish uchun, tibbiyotga xos ma'lumotlar va tahlil usullari talab qiladi.
    3.2.1. Mavjud texnologiyalar cheklovlarni bartaraf etish usullari
    Machine Learning (Mashina o'rganish): Bu, algoritmlarni o'rganish va ularga ma'lumotlar kiritish yordamida obyektlarni tanib oluvchi va tahlil qiluvchi funksiyalarni ta'minlaydi. Masalan, bir grafik dasturida rasmli obyektlarni tanib oluvchi alg'oritmlar ishlatilishi mumkin.
    Pattern Recognition (Namoyish etish): Bu funksiya obyektlarning o'lchamlarini, yo'nalishlarini va boshqa belgilarni analiz qilish yordamida ularni tanib oladi.
    Data Mining (Ma'lumotlar ishlash): Bu funksiya ma'lumotlar otlarni yechish, ulardan ma'lumotlar olish va ularga asosan obyektlarni tanib oluvchi algoritmlarni qo'llab-quvvatlaydi.
    Image Processing (Rasm ishlash): Bu, rasmli ma'lumotlar ustida amal qiladigan algoritmlarni o'z ichiga oladi, ular rasmli obyektlarni tanib oladi va ularning xususiyatlarini tahlil qiladi.
    Feature Extraction (Xususiyatlarni chiqarish): Bu funksiya obyektlarning rasmli ma'lumotlaridan foydalanib, ularning kritik xususiyatlarini chiqaradi.
    Deep Learning (Qo'shimcha o'rganish): Bu, katta miqdordagi ma'lumotlarni o'rganish uchun moslashtirilgan algoritmlar to'plamini qo'llab-quvvatlaydi. Ular odatda neyron tarmoqlarini ishlatish orqali kompleks tahlilni amalga oshirishadi.
    Kelajakdagi tadqiqot yo'nalishlari va texnologiyalarning rivojlanish istiqbollari har xil sohalar uchun o'zaro bog'liqlikka ega. Bundan tashqari, kelajakdagi texnologik rivojlanishning bir qismini ham yuqori miqyosda olib boruvchi harakatlar va moliyaviy investitsiyalar belgilaydi. Ammo, quyidagi eng muhim yo'nalishlar mavjud:
    Yadro energiyasi va alternativ energiya manbalari: Kelajakdagi energiya ehtiyojlarini qondirish uchun yadro energiyasining va alternativ energiya manbalari, masalan, quyosh energiyasi, shamol energiyasi, va hidroelektr stantsiyalari, rivojlanishi kutilmoqda. Bu, yuqori ishlab chiqarish darajasi va yaxshi muhofazaga ega energiya manbalari ishlab chiqarish imkoniyatini oshiradi.
    Biotehnologiya va Genetik islohotlar: Biotehnologiya sohasidagi rivojlanish, genetikning islohotlari, genomi aniqlash va redaktlash texnologiyalari, tibbiyotni va qishloq xo'jaligini yanada rivojlantirishga imkon beradi. Bu, genetik qo'llab-quvvatlash va biologik materiallarni rivojlantirish orqali ko'plab muammolariga echim topishi mumkin bo'lgan jarayonlarga olib keladi.
    Texnologik islohotlar va Yapay Intellekt (YI): Kelajakda, Yapay Intellekt (YI) va robototexnika sohasidagi rivojlanishni kutilmoqda. YI texnologiyalari mashinalarning o'zini o'rganishi, intellektual vazifalarni bajarishi, avtomatlashtirilgan qaror qabul qilish va boshqa sohalarda muvaffaqiyatli ishlash uchun keng imkoniyatlar yaratishi mumkin.
    Biologik materiallarni qo'llash: Biologik materiallarni (masalan, mikrob, alg'alar, va organoidlar) ko'paytirish, ularni qo'llab-quvvatlash va ularni texnik jarayonlar orqali ishlab chiqarish sohasidagi rivojlanish, tibbiyot, oziq-ovqat sanoati, va boshqa sohalarda yangi mahsulotlarni ishlab chiqarishda imkoniyatlar yaratishi mumkin.
    Kvantomexanika va Kiberxavfsizlik: Kvantomexanika sohasidagi rivojlanish, superqutb-kompyuterlar, kvant entanglament va kvant kriptografiya, internetni kiberxavfsizligini oshirishga yordam berishi mumkin.
    Boshqarma-Texnologiyalar va Smart Infrastruktura: Boshqarma-texnologiyalar, IoT (Internet of Things), sensorga asoslangan tizimlar, va ma'lumotlar analitikasi, shaharlar, transport, va infrastruktura sohasidagi boshqarma-mexanizmlarning rivojlanishida muhim rol o'ynaydi.
    3.2.2. Kelajakdagi tadqiqot yo'nalishlari va texnologiyalarning rivojlanish istiqbollari
    Yechimlar:
    1. Yuqori aniqlik va mukammal ma'lumotlar: Obyekt tanish texnologiyalarining natijalari o'zgaruvchanligi haqida gaplashishdan oldin, yuqori aniqlik va mukammal ma'lumotlarga ega bo'lishi kerak. Bu maqsadga erishish uchun, yuqori aniqlikda rasm va video ma'lumotlar, tarkibiy ma'lumotlar va boshqa ma'lumotlar to'plash uchun kuchli sensorlar va kameralar talab qiladi.
    2. Modellar va algoritmalarning rivojlanishi: Obyekt tanish texnologiyalarida modellar va algoritmalarning rivojlanishi va yangilashish muhimdir. Yangi arxitekturalar, yuqori aniqlik va tezlikni ta'minlayadigan usullar, o'zlashtirilgan o'rganish va boshqalar kabi rivojlanmalar bu yechimlardan ba'zilaridir.
    3. Ehtiyojlar va resurslar: Obyekt tanish texnologiyalarini rivojlantirish uchun ehtiyojlar va resurslar talab qilinadi. Bu, katta ma'lumotlar bazalari, kompyuter kuchlari, ma'lumotlar bazalarini tayyorlash, modellar va algoritmalarni o'rganish uchun vaqt, pul va mutaxassislikni talab qiladi.
    4. Kalibrlash va testlash: Obyekt tanish texnologiyalarini yaxshilash uchun, modellar va algoritmalarni kalibrlash va testlash juda muhimdir. Bu, ma'lumotlarni to'plab, ulardan foydalanib, modellar va algoritmalarni to'g'ri sozlash, hamma narsani tekshirish va natijalarni baholash jarayonlarini o'z ichiga oladi.

    Download 300,28 Kb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9




    Download 300,28 Kb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    -bob. Obyekt tanish texnologiyalarining istiqboli va amaliy ilova yaratish

    Download 300,28 Kb.