|
İon nasosları və ya nəqliyyat ATP-azaları
|
| bet | 5/5 | | Sana | 02.12.2023 | | Hajmi | 3,29 Mb. | | #109681 |
Bog'liq Mühazirə 6Bu sahifa navigatsiya:
- V-tip
İon nasosları və ya nəqliyyat ATP-azaları
Maddələrin dşınmasını həyata keçirən lipoproteid kompleksləri birinci və ikinci aktiv daşıma sistemləri kimi təsnifləndirilir. Birinci aktiv daşıma sistemlərinə elə lipoproteid kompleksləri daxil olur ki, onların fəaliyyətləri hesabına membranda elektrokimyəvi potensial qradiyenti generasiya olunur. İkinci aktiv daşınma sistemləri isə həmin qradiyentlərin hesabına baş verən maddə daşınmasıdır.
Birinci aktiv daşıma sistemlərinin əsas elementləri membranın xüsusi inteqral zülallarından ibarət olan nəqliyyat ATPazaları və ya ion nasoslarıdır. İon nasosları eyni zamanda ATP molekulunun hidrolizini həyata keçirən fermentlərdir. Onun təsnifatı cədvəl 1. də göstərilir.
Cədvəl 1.
Eukariot və prokariot hüceyrələrin daşıma ATPazalarını 3 tipə ayırmaq olar: P, V, F tip ATPazalar
P – tip ATP-azaların ümumi xüsusiyyəti ondan ibarətdir ki, onlar hidroliz reaksiyası tsiklində iştirak edən fosforlaşmış kovalent aralıq birləşmə formalaşdırmaq qabiliyyətinə malikdir. Bu tip ATPazalara eukariotların plazmatik membranlarının, sarkoplazmatik (endoplazmatik)retikulumun Na+, K+-ATPaza, Ca2+ -ATPaza, H+-ATPaza daxildir. Prokariotlarda (E.coli)K+-ATPazaları da bu tip ATPazalara daxildir.
V-tip ATP-azalar strukturuna görə plazmatik və mitoxondrial membranlardan fərqlənən vakuolyar membranlarda, lizosom və endosomlarda, ifrazat qranularında aşkar olunub.
F-tip ATP-azalar həmçinin (F0+F1)-ATPaza adlanan xloroplast, mitoxondrial, bakterial membranlarda aşkar edilmişdir. Bu ATP-azalar çox mürəkkəb quruluşa malikdirlər. Onların quruluşuna suda həllolunan F1 hissə fermentin fəallaığını həyata keçirən bir neçə subvahid, F0-hidrofob hissə (bu domen H+ ionlarının translokasiyasiyasında iştirak edir).
Suallar:
1. Bakteriorhodopsinin ATP istehsalında rolu nədir?
2. ATPasa nə üçün istifadə olunur?
3. ATPase hansı protein növüdür?
4. Sitoxrom c quruluşu necədir?
5. Sitoxrom c-nin əsas funksiyası nədir?
6. Sitoxrom c-nin hüceyrə tənəffüsündə rolu nədir?
7. Sitoxrom c elektron daşıma zəncirində hansı funksiyanı yerinə yetirir?
8. Sitoxrom c hansı protein növüdür?
|
| |
