• 1.4 Lazer nurining davomiyligi.
  • 1.5 Lazer nurining energetik xarakteristikalari
  • 1.6 Fizikaviy mexanizmlari turlari
    		•

    Lazer nurining yo‘nalganligi




    Download 181,56 Kb.
    bet3/4
    Sana12.01.2024
    Hajmi181,56 Kb.
    #135714
    1   2   3   4
    Bog'liq
    kurs ishi

    1.3 Lazer nurining yo‘nalganligi


    Lazer nurining yo‘nalganligi optik rezonatorning geometriyasiga bog‘liq.
    Aktiv muhitning ko‘ndalang o‘lchamlari chegaralangan bo‘lganligi lazer nurining difraksiyasiga olib keladi.
    Yoyilish burchagi


    - nurning to‘lqin uzunligi
    - aktiv element diametri
    Neodim lazeri uchun ) sterjen diametri
    Bu nur ga yo‘naltirilsa, diametri li dog‘ hosil qiladi.


    1.4 Lazer nurining davomiyligi.


    Lazer nurining davomiyligi uning ishlash rejimiga bog‘liq. Lazerning quyidagi ishlash rejimlari mavjud:
    uzluksiz ish rejimi (nurning davomiyligi istagancha bo‘lishi mumkin),
    erkin generatsiya rejimi davomiylik ),
    gigant impulslar ,
    aksial modalar sinxronizatsiya rejimi
    pikosekund impulslarni sun’iy qisqartirish rejimi
    attosekund impulslar olish rejimi.


    1.5 Lazer nurining energetik xarakteristikalari :


    intensivlik
    Vaqt borligi ichida yuza birligidan fotonlar soni (yoki Energiya)
     Quvvat -Birlik vaqt ichida nurlanayotgan energiya
    impulsdagi energiya-Lazer nuri impulsining davomiyligi ichida yuzadan o‘tuvchi fotonlar soni yoki energiya.
    O‘rtacha intensivlik
    impulsdagienergiya
    impuls davomiyligi
    yuza
    Chiziqli qutublangan nurning elektr maydoni kuchlanganligi va uning intinsivligini o‘zaro quidagicha bog‘langan:


    1.6 Fizikaviy mexanizmlari turlari


    Lazerlar fizik xossalariga ko`ra quidagi guruhlarga ajratilgan

    1. Qattiq jismli lazerlar

    Qattiq jismlazerlari uchun aktiv muhit sifatida sun’iy o‘stirilgan dielektrik kristal yoki nodir yer elementlari kiritilgan shisha qo‘llaniladi.
    Yarim o‘tkazgichli lazerlar damlash va generatsiya hosil qilish mexanizmlari boshqacha bo‘lganligi uchun alohida ko‘rib chiqiladi.
    Kristall yoki shisha matritsaga kiritilgan o‘tish elementlari (asosan nodir yer elementlari)-ionlarning electron sathlaridan generatsiya olish uchun ishchi sath sifatida foydalaniladi. Chunki bu o‘tishlar kristalning maydoni bilan kuchsiz ta’sirlashadi. Bundan tashqari bu o‘tishlar tanlash qoidasiga ko‘ra taqiqlangan. Bu esa spontan relaksatsiya vaqti yuqori sathday yashash vaqtiga deyarli tengligini va damlash tezligining kritik qiymatidan biroz kattabo‘lishini bildiradi. Shuningdek, o‘tishning spectral chizig‘i kengligi nisbatan kichik bo‘ladi.
    Gazli lazerlar sanoatda qo`llanilisi
    Interferometriyada, golografoyada,spektroskopiyada, shtrix-kodlarni o‘qishda, optik effektlarni namoyon qilishda, Ko‘z to‘r pardasini davolashda, litografiyada, boshqa lazerlarni damlashda.
    Ilmiy tadqiqotlarda, argon bilan aralashmasi oq nurli lazerlarni olishda, lazerli shouda. Bo‘yoq lazerlarni damlashda, atmosferani ifloslanishini tadqiq qilishda, ilmiy tadqiqotlar o‘quv jarayonida.
    Doimiy rejimda quvvatli sohada va impulsli rejimda sohada ishlash imkoniyatiga ega.
    Eng quvvatli lazerlardan biri. Harbiy sohada, lazerli termoyadroviy sintezda
    Materiallarni tayta ishlashda (kesish, payvandlash), xirurgiyada, atmosferani zondlashda.
    Yarimo‘tkazgichli sanoatda ultrabinafsha litografiyada, lazerli jarrohlikda, ko‘rish qobiliyatini tiklash (korreksiya).

    Ionli lazer- 1964 yil may oyida V.Bridjes birinchi marta ionli argon lazerini generatsiyasini oldi.


    Uyg‘otilish natijasida argon ionlari sathga uchta turli jarayon ta’sirida o‘tishi mumkin: argon ioninning asosiy holatdan sathga to‘g‘ridan-to‘g‘ri o‘tishi;
    Nisbatan yuqori sathda turgan ionlarning nurlanish orqali sathga o‘tishi natijasida uyg‘otilish;
    Metastabil sathga uyg‘otish va undan uchinchi elektron bilan to‘qnashi natijasid sathga o‘tish.

    Download 181,56 Kb.
    1   2   3   4




    Download 181,56 Kb.