|
Foydalanish samaradorligiBog'liq ta-lim-da-didaktik-o-yinlar-va-interfaol-metodlardan-foydalanish-samaradorligi
№4 2022
130
interfaol usullaridan biri “Kichik guruhlarda ishlash” texnologiyasidan foydalanish
maqsadga muvofiqdir. Mazkur texnologiyani qo‘llash usuli quyidagilardan iborat: –
faoliyat yo‘nalishi aniqlanadi. Muammodan bir-biriga bog‘liq bo‘lgan masalalar
belgilanadi;
– kerakli asos yaratiladi. O‘quvchilar mazkur mavzu haqida ko‘proq
tushunchaga ega bo‘lishlari kerak;
– guruhlar belgilanadi. O‘quvchilar 7-8 kishidan iborat bo‘lib guruhlarga
bo‘linadi;
– aniq ko‘rsatma beriladi. Mustaqil ish, krossvord, test tuzish;
– boshlovchi o‘quvchi oldindan tayinlanadi. O‘tilgan mavzu yoki bo‘lim
bo‘yicha mustaqil, o‘z ustida ishlab, savollar tuzib keladi, krossvord, test javoblarini
baholaydi;
– ekspert yoki yordamchi (assistent) o‘quvchi tayinlanadi, ular o‘yinni olib
borishda yordam beradilar, javoblarni baholab, tahlil qilib beradilar;
– guruhlardan sardorlar saylanadi. Sardor - hushyor shaxs, o‘z guruhi uchun
o‘yin qoidalarini buzmagan holda jon kuydiradi;
– o‘qituvchi tomonidan esa jarayon qo‘llab-quvvatlanib va yo‘naltirilib turiladi.
U o‘yinni nazorat qilib turadi, o‘yin yakunlangach, o‘quvchilarning umumiy balini
e’lon qiladi. So‘ngra muhokama qilinadi;
– doskaga 3ta guruhga bo‘lingan o‘quvchilar familiyasi yozib qo‘yiladi, dars
maqsadi bo‘yicha maksimal ballar ko‘rsatilgan bo‘ladi, reja bo‘yicha to‘plangan har
bir ball o‘quvchi familiyasi qarshisiga yozilib boriladi.
– O‘qituvchi bilan o‘quvchining o‘zaro ta’siri natijasida o‘quvchi ma’lum
bilimlarni shunchaki o‘zlashtirib, ya’ni o‘rganib olishidan tashqari bir vaqtning
o‘zida bilim olish va xatti-harakatlar qilishning yangi tamoyili va metodini
o‘zlashtirib oladi va rivojlantirib boradi.
– Odatda o‘qituvchi xorijiy tilni o‘rgatish, o‘qitish usulini o‘zi tanlaydi.
Kursning mazmuni deyarli o‘zgarmaydi, ammo uni o‘quvchiga yetkazib berish usuli
o‘zgarishi mumkin.
– Agar vazifa biror dalil berish haqida bo‘lsa, taqdimot yoki interfaol ma’ruza
kabi usullar eng samarali usullar hisoblanadi. Muammolarni muhokama qilishda eng
ma’qul usul o‘quvchilarni kichik guruhlarga bo‘lib jamoaviy bahs-munozara
o‘tkazishdir. Bunda bahs-munozara Discussion, Brainstorming usulidan foydalanish
mumkin. Ma’lumki, o‘quvchilarning mustaqil keng va puxta bilim olishlarida
syujetli, rolli, ijodiy, ishbilarmonlar, konferensiya, o‘yin mashqlari kabi didaktik
o‘yinlar o‘zining ta’lim-tarbiya beruvchi, bilimlarni mustahkamlovchi, o‘quv
materiallarini takrorlovchi, bilimlarni nazorat qiluvchi o‘yinlar sifatida ifoda etilishi
bilan ahamiyatlidir. O‘quvchilarning ijodiy fikrlash, mustaqil bilim egallash
ko‘nikmalarini rivojalantirishda ularning o‘zlarida bor bo‘lgan bilim, ko‘nikma,
|
| |
