222
maqsadida loyihalar, tovarlar, dasturlarning ommaviy
axborot vositalari orqali
shaxsiy yoki vositachilar orqali taqdim etilishi.
Taqdimotlar zamonaviy vaqtning kundalik biznes hayotining bir qismidir.
Ular o‘z kompaniyasini muayyan mijozlarga taqdim etish, raqobatchilarni
mijozlarga taqdim etish (mijozlar raqobatchilarni tanlamasliklarini ta’minlash
uchun), notanish auditoriyaga tasodifiy narsani taqdim etish, ma’lum
bir joyga
ishga joylash, sheriklarga o‘zlarini taqdim etish, boshqalarni tanishtirish uchun
ishlatiladi.
Bundan tashqari, taqdimot quyidagilar uchun ishlatiladi:
- saylovchilarga saylovda nomzodingiz uchun ovoz berishga ishonch hosil qilish;
- sizning loyihangizga pul ajratish uchun ekspert jamoasida ishonch hosil qilish;
- qayta tashkil etish rejangizning afzalliklari haqida rahbariyatni ishontirish;
- iste’molchilar sizning mahsulot yoki xizmatingizni tanlashlariga ishontirish.
Taqdimot reklama kabi funksiyalarni bajarishi mumkin, ya’ni
sotish
maqsadida mahsulot yoki xizmatlarning eng foydali taqdimoti deyish mumkin.
Biroq, qisqartirish va hissiyotga intilayotgan reklama turlaridan farqli o‘laroq,
taqdimot, aksincha, ma’lum bir kompaniya bilan hamkorlikning afzalliklari va
foydasini, ushbu mahsulot yoki xizmatning afzalliklarini,
ularni grafikalar,
tadqiqotlar, statistika, nazariy hisob-kitoblar va amaliy natijalar bilan tasdiqlaydi.
Biznes suhbati uchun asos sifatida taqdimot samaralidir, u allaqachon
o‘tkazilgan biznes suhbatiga qo‘shimcha sifatida xizmat qilishi mumkin, shaxsan
uchrashish imkoni bo‘lmagan muayyan mijozga batafsil "axborot maktubi" sifatida
mos keladi. Bundan tashqari, taqdimot turli ko‘rgazmalar, seminarlar va korporativ
treninglar doirasida axborotni taqdim etish shakli sifatida juda qulaydir:
barcha
manfaatdor shaxslar to‘liq ma’lumot olishadi, xodimlar yoki vakillar asosiy ishdan
chalg‘ishmaydi.
Biznes taqdimoti - bu omma oldida nutq so‘zlashning alohida holatidir,
shuning uchun jamoatchilik nutqida amaldagi qonunlar qo‘llaniladi.
223
Taqdimot samaradorligiga ta’sir qiluvchi omillar quyidagilardan iborat:
maqsad omili (nima uchun?), auditoriya omili (kim?), joy omili (qayerda?), usul
omili (qanday qilib?).
Maqsad omili.
Biznes taqdimotining maqsadlari turlicha. Eng oddiy maqsad tinglovchilarni
xabardor qilishdir. Bunday holda, ishonch hosil qilishning hojati yo‘q, mavjud
ma’lumotni ko‘rsatish kifoya. Yana bir maqsad - mahsulot yoki xizmatga e’tibor
berish, kompaniyaning holatini mustahkamlash.
Bu yerda ishonch va ta’sir elementlari allaqachon mavjud. Eng qiyin maqsad
tinglovchilar fikrini o‘zgartirishdir. Mutaxassislarning fikriga ko‘ra, bu savdoga
teng, faqat taqdimot natijasi shartnoma tuzish emas, balki tinglovchilarning taqdim
etilayotgan obyektga bo‘lgan munosabatini o‘zgartirishdir.
