ANDAZALAR
Girixlarni yasash uchun yoylar va aylanalarni teng bo‘laklarga bo‘lishga to‘gri keladi. Aylanani oltiga, o‘n ikkiga, yoki saqqiz va o‘n oltiga bo‘lish oson. Lekin o‘nga, yoki beshga bo‘lish biroz muraqqab.
Bazan aylanani bir
i smiga nusxa chizishga to‘g‘ri
eladi. Masalan: ship yoki
evorga ishlanadigan
ompoziiiyani o‘z o‘lchamida
utun chizishga imkon yo‘q.
unday vaziyatda o‘z o‘lchamidagi
ylananing (girix talabiga
/ra) masalan, undan bir,
jkizdan bir, un oltidan bir
si o‘n ikkidan bir qismini
-nutmaslik kerakki taqsim
-yubati aniq o‘lchamda
1jarilishi shart. Aks holda
>mpoziiiya buziladi.
Shuning uchun andaza yasab
«ish maqsadga muvoffiqdir.
kkizdan bir, o‘ndan bir va o‘n oltidan
|r qismini chizishni ko‘rib chiqamiz,
Gorizontal chiziq chizib unda O
'qtani tanlab, nuqtadan vertikal
1ziq OYe ni chizamiz. So‘ngra O dan'n tiyoriy radiusda yoy chizamizda
talgan bo‘lakka bo‘lamiz. Masalan
lanani sakkizdan birini chizish: O
qtadan 180° ni sakkizga bo‘lamiz, O
nuqtadan OYe ni ikki tomonidagi chiziq orqali chiziqlar o‘tqazamiz, aylana radiusi bilan O nuqtadan yoy chizib A va V nuqtalarni topamiz.
90a li burchaklarni ham teng bo‘laklarga bo‘lish uchun andaza yasab olish ishni osonlashtiradi.
Perpendikulyar - ikki to‘g‘ri chiziq 90G! burchak xosil qilib kesishib o‘tishi yoki bir to‘g‘ri chiziqqa ikkinchi to‘g‘ri chiziqni 90° burchak xosil qilib kelib taqalishi perpendikulyar deyilali. Shakl 3 va 4. Beshburchakli, oltiburchakli va sakkizburchakli yulduzlarni turlicha ko‘rinishi.
Av kbsma asosida muntazal o’n ikki
burchak yasash
Tanlangan nuqtalan o‘n ikkita nur taratamiz. AV kesmani qoq o‘rtasini nur taralgan nuqtaga to‘g‘rilab gorizontal chiziq chizamiz. Nur taralgan nuqta orqali vertikal chiziq o‘tkazamiz. (Bu vertikal chiziq yaqin joylashgan ikkita nurni qoq o‘rtasidan o‘tishi shart). So‘ngra A va V lan vertikal chiziqlar chizamiz. Bu chiziqlar nurchiziqqa taqalgan nuqtasi bilan nur taralgan nuqtagacha bo‘lgan oraliqni radius qilib nur taralgan nuqtadan aylana chizamiz. Aylana nurchiziqlarni kesib o‘tib o‘n ikkita nuqtani vujudga keltiradi. Shu iuqtalarni ketma-ket tutashtirsak, muntazam o‘n ikki burchak xosil bo‘ladi, (Shakl 5).
|