Haroratni o‘lchash. Haroratni o‘lchash hakida asosiy ma’lumotlar va o‘lchov asboblarining klassifikatsiyasi. Reja: Umumiy ma’lumotlar Shishali termometrlar Qarshilik termoo‘zgartkichlari Termoelektrikli o‘zgartgichlar

Misli termoo‘zgartkichlarni sezgir elementlari emalli
izolyatsiya qobig‘ karkasga o‘ralgan bifilyar sim yoki
karkassiz yupqa devorli metal qobig‘li simga ega
bo‘ladi.
Himoya
armaturaga
sezgir
element
joylashtiriladi.
Platinali (oqoltinli) sim izolyatsiya qatlamiga ega
bo‘lmaydi. Shuning uchun platinali spirallar keramik
poroshokka
to‘ldirilgan
keramik
karkasni
yupqa
kanallariga
mo‘ljallangan. Bu poroshok izolyator
vazifasini
bajarib,
kanallardagi
spirallar
holatini
belgilashni amalga oshiradi va tarmoqlar orasidagi qisqa
tutashuvlarga to‘sqinlik qiladi.
Qarshilik termoo‘zgartkichlari –260 dan 1100
o
C gacha
diapazonda haroratni o‘lchash uchun ishlab chiqariladi
va quyidagicha moslangan.

Yuklanadigan va yuzali, statsionar va ko‘chma;
germetik bo‘lmagan va germetik, oddiy, changdan
himoyalangan,
suvdan
himoyalangan,
portlashdan
himoyalangan, agressiv muhitdan himoyalangan va
tashqi ta’sirlarga ega qilib, kichik inertsion, o‘rta va
katta inertsionlik, oddiy va titrash qurilmali, bittalik va
ikkitalik, 1 – 3 aniqlik klassi qilib ishlab chiqariladi.
TSMU–420 tipdagi qarshilikli termoo‘zgartkichlarning
tuzilishi 5.3 – rasmda keltirilgan.
Qarshilik
termoo‘zgartkichlari
quyidagi
o‘zgartirishning nominal statikali xarakteristikali qilib
ishlab chiqariladi: platinali – 10P, 50P, 100P, misli –
10M, 50M, 100M. Xarakteristikani shartli belgisini soni
0 °C da termoo‘zgartkichlarni qarshiligini ko‘rsatadi.

3 – rasm. Qarshilikli termoo‘zgartkich. 1 – sezgir element (termojuft); 2 
– berkitish va mahkamlash gaykasi; 3 – termoelektrik o‘zgartgichining 
o‘lchov boshchasi; 4 – nazorat o‘lchov asbobi bilan sezgir element 
(termojuft) orasidagi bog‘lanish joyi; 5 – texnik yo‘riqnoma va 
ma’lumoti. 

Ustunligini soniga ko‘ra yuqori aniqlik va o‘zgartkich
xarakteristikasini stabilligi, kriogen haroratini o‘lchash
imkoniyati, ko‘rsatkichni masofali uzatish va avtomatik
himoya qilishni amalga oshirish imkoniyatiga ega bo‘ladi.
Kamchiligi sifatida esa ob’yekt nuqtasida haroratni
o‘lchashga yoki individual ta’minot manbai, muhim inertlik
talab qilinadigan o‘lchaydigan vositaga mo‘ljallanmagan
sezgir elementining katta hajmga ega bo‘ladi.

Download 428,9 Kb.