294
Bcmorni ikkita odam bo'lib ko'tarish osonroq, buning uchun bcmorni ikki
kishi qo'llarini murakkab va oddiy qulf qilib (chambarak) va zambilda
ishlatiladigan tasma yordamida olib borish mumkin (88 -rasm).
Bcmorni olib boradigan maskan yaqin bo'lsa, goho qo'lini ko'tarayotgan
kishining bo'yniga solib unga suyanib borsa ham bo'ladi. Ko'taruvchi odam
bemorni belidan yoki ko'krak qafasidan ushlab borishi mumkin.
SHIKASTLANISH
TURIGA
QARAB
BEMORLARNI
KO'CHIRISH
USULLARI
Bemorning boshi shikastlanganda yoki jarohatlanganda (bosh suyagi
singanda. shikastlanganda, miya shikastlanganda) uni zambilda cxaqlancha
yotqizib ko'tariladi. Bu paytda bemorning boshi tagiga dokaga o'ralgan paxta,
rezina pufak, chanoq ostiga qo'yiladigan chambarak yoki boshqa biron
yumshoq buyum qo'yiladi. maqsad bosh urilmasligi kerak (89-rasm).
Burun suyaklari singanda burundan qon keladi. Bunday bemorlarni
zambilda yarim o'tirgan holatda boshini baland qilib tashiladi.
Jag'i singan bemorlarni o'tqazib. boshini biroz oldinga egib ko'taril adi.
88-rasm. Beinorni ikki kishi qo'lda qulf qilib
ko'tarish
295
Agar bemor hushsiz bo'lsa. qorni bilan yotqiziladi va peshonasi bilan
ko'krak qafasi ostiga yumshoq narsa qo'yiladi. Shunday amallar bajarilsa,
bemorning so'lagi. qoni xaqlumiga tiqilmaydi yoki tili orqaga ketib qolmaydi.
Pastki jag' suyagi singan bo'lsa, sopqonsimon bog'lab qo'yib. yuqori jag'
suyagi singanda esa jag'lar orasiga bir parcha fan yer (orgalit, karton) qo'yib
bosh o`zra bog'lanadi va suyak qimirlamaydigan holatga keltiriladi.
Umurtqa pog'onasi singanda bemorni qattiq zambilning ustiga cx aqlancha
yoki qornini pastga qilib (tagiga taxta, fan yer , karton, orgalit) ko'chiriladi.
Bemorni zambilga yotqizishda yoki zambildan olishda umurtqa pog'onasini
aslo bukmasdan juda ehtiyot bo'lib olish. yaxshisi uni tagidan taxta bilan
birga ko'tarib olish lozim (90-rasm).
Umurtqa pog'onasining bo'yin qismi singan bo'lsa bemor cxaqlancha
yotqizilib, boshi biroz orqaga tashlanadi va bo'yin ostiga kiyimi yoki bolish
qo'yiladi.
Qovurg'a yoki o'mrov suyaklari singanida bemorni o'tqazib, mabodo holati
og'ir bo'lsa yarim o'tqazib zambilda olib boriladi.
Chanoq suyagi singanda bemor tekis. qattiq sathga «baqa» holatida (ikki
oyog'i tarvaqaylagan) yotqizilib, ya'ni soni va taqim
Bemorni ikkita odam bo'lib ko'tarish osonroq, buning uchun bcmorni ikki
kishi qo'llarini murakkab va oddiy qulf qilib (chambarak) va zambilda
ishlatiladigan tasma yordamida olib borish mumkin (88 -rasm).
89-rasm. Kalla suyagi singan odamning boshi
ostiga yumshoq yostiqcha qo'yib transport
vositasida tashish.
296
Bcmorni olib boradigan maskan yaqin bo'lsa, goho qo'lini ko'tarayotgan
kishining bo'yniga solib unga suyanib borsa ham bo'ladi. Ko'taruvch i odam
bemorni belidan yoki ko'krak qafasidan ushlab borishi mumkin.
