9
8
DERS 1:
İNSAN VE İLETİŞİM
ÜNİTE 2 : İLETİŞİM
Aşağıdaki metni okuyun, soruları metne göre yanıtlayın.
SÖZLÜ VE YAZILI İLETİŞİM
Sözlü iletişim yoluyla daha kısa sürede daha fazla bilgi, duygu ve düşüncenin karşı tarafa
iletilmesi mümkündür. Bu nedenle diğer iletişim türlerine göre daha hızlı olduğu gibi
daha etkili olduğu da söylenebilir. Sözlü iletişim karşılıklı konuşma ve dinlemeye dayalı
olduğundan geri bildirimin anında alınması ve mesajın kontrol edilmesi mümkündür. Bu
özelliğinden dolayı sözlü iletişim daha az zaman alır. Her gün defalarca farkında olmadan ya
da üzerinde hiç düşünmeden gerçekleştirilen konuşma eyleminin pek çok tanımı yapılabilir.
En yalın biçimi ile konuşma, insanın duygularını ve düşüncelerini başka insanlara sözle
iletme işidir. Etkili konuşma; yerine, zamanına, kişisine uygun olarak yapılan konuşmadır.
İyi bir konuşma, bilgiye dayanmalıdır. İyi bir konuşmada kullanılan dilin kuralları ve yapısı
doğru kullanılmalıdır. İyi bir konuşmanın amacı olmalıdır. İyi bir konuşma ilginç olmalıdır,
konuşmacının kişiliği ile bütünleşmelidir, hedef kitlenin özelliklerini dikkate almalıdır, sağlam
bir konuşma yöntemine sahip olmalıdır ve ilgi çekici olmalıdır. İyi bir konuşma, beden dilini
doğru kullanmayı gerektirdiği gibi canlı bir dil ve doğru bir üslubu da gerektirir.
Sözlü iletişimde alıcının geri bildirimi anında alındığı için yanlış anlaşılan veya anlaşılmayan
mesajların tekrar gönderilmesi mümkündür. Mesajların daha kolay ve daha kısa zamanda
anlaşılmasını sağlamak amacıyla beden dilinin kullanımına elverişlidir ancak sözlü iletişimde
görüşmeler kayıt altına alınmadığı için kısa zamanda unutmalar yaşanabilir. Uzun ve
karmaşık iletilen mesajların anlaşılması zor olabilir. Sözlü iletişimde söyleneceklerin anında
planlanması mümkün olamadığı gibi plansız ve etkili olmayan iletişim süreci de ortaya
çıkabilir.
Hazırlık yapmadan, gündelik yaşamımızı sürdürebilmek için yaptığımız konuşmalara
hazırlıksız konuşmalar denir. Selamlaşma, hatır sorma, tanışma ve tanıştırma, soru sorma
ve cevap verme, fıkra anlatma, kutlama, özür dileme, başsağlığı, telefonla konuşma ve
teşekkür etme günlük konuşmalardır. Hazırlıklı konuşmalar ise belli bir amaç doğrultusunda
çalışarak hazırlanmış konuşmalardır. Konferans, sempozyum, söylev (nutuk), açık oturum
(panel), forum, seminer, tartışma hazırlıklı konuşma örnekleridir.
Mesajların karşı tarafa yazı dili kullanılarak aktarıldığı iletişim türüne “yazılı iletişim” denir.
Bu iletişimin araçları mektuplar, raporlar, özetler, makaleler, tutanaklar, basın bildirileri,
notlar, gazeteler, el kitapları ve broşürler, afiş, ilan ve bültenler ve elektronik ortamda
gönderilen çeşitli yazılı mesajlar olabilir.