165
VII bob. Ish va energiya. Energiyaning
saqlanish qonuni
bo‘ladi. Shuning uchun qiyalik bo‘yicha tepalikka chiqishda avtomobilning
tortish kuchini oshirish uchun tezlik kamaytiriladi.
Masala yechish namunasi
Katta kran 10 t g‘ishtni, kichik kran esa 2 t g‘ishtni 30
m baland likka
1 minutda olib chiqdi. Har bir kran quvvatining foy dali qismini toping.
g = 10 m/s
2
deb oling.
Berilgan:
Formulasi:
Yechilishi:
m
1
=10 t =10 000 kg;
A
1
=
m
1
gh;
A
1
= (10 000 · 10 · 30 ) J = 3 000 000 J;
m
2
= 2 t = 2 000 kg;
A
2
=
m
2
gh;
A
2
= (2 000 · 10 · 30) J = 600 000 J;
h = 30 m;
t = 1 min = 60 s;
g = 10 m/s
2
.
Topish kerak:
N
1
= ?
N
2.
= ?
Javob:
N
1
= 50 kW;
N
2
= 10 kW.
