D) kokk
41. Spiralsimon bakteriyani belgilang.
A) batsilla
B) vibrion
C) spirilla
D) kokk
42. Tayoqchasimon bakteriyani belgilang.
A) batsilla
B) vibrion
C) spirilla
D) kokk
43. Egilgan shakldagi bakteriyani belgilang.
A) batsilla
B) vibrion
C) spirilla
D) kokk
44. Bakteriyalarni hujayra qobig`i ...
A) xitin
B) selluloza
C) glikogen
D) murein
45. Prokariotlar uchun tegishli ma`lumotni aniqlang.
A) hujayra bo`linishida hujayra markazi muhim ahamiyatga ega
B) sianobakteriyalarning xloroplastlarida xlorofill pigmenti orqali fotosintez qiladi
C) ribosoma va mezasomalarga ega
D) irsiy axboroti yadrodagi halqasimon xromasomada joylashadi
46. 1. Ikki (a), ko`p (b) yadroli, yadrosiz (c) hujayralarni aniqlang.
1) ko`ndalang – targ`il muskul hujayrasi; 2) tufelka infuzoriyasi; 3) eritrotsit.
A) a – 1; b – 2; c – 3 B) a – 2; b – 1; c – 3 C) a – 1; b – 3; c – 2 D) a – 3; b – 2; c – 1
47. Yadro membranasi uchun tegishli javoblarni aniqlang.
1) ichki membranasida ribosomalar joylashgan; 2) ichki membranasi silliq; 3) tashqi membranasiga donador
endoplazmatik to`r tutashgan; 4) tashqi membranasi yadro shirasiga tegib turadi
A) 1,2 B) 2,4 C) 1,3 D) 2,3
48. Prokariot (a), eukariot (b) ning irsiyati haqidagi to`g`ri ma`lumotlarni aniqlang.
1) irsiyati xromasomalarda joylashgan; 2) irsiyati nukloidlarda joylashgan; 3) DNK va oqsil kompleksiga ega; 4) irsiyatida DNK va oqsil ko`mpleks hosil qilmaydi; 5) irsiyati yadroda joylashgan; 6) irsiyati sitoplazmada
haqlasimon DNK dan iborat.
A – B –
49. Hujayra bo`linishining (a) fazasida yadrocha yo`qolib, (b) fazasida qayta shakllanadi?
A) a – metafaza; b – anafaza
B) a – profaza; b – telofaza
C) a – profaza; b – anafaza
D) a – metafaza; b – telofaza
50. Hujayra siklining (a) davrida DNK reduplikatsiyasi ro‘y beradi, natijada har bir xromatin ikkita DNK
molekulasidan iborat bo‘lib qoladi, (b) davrida esa xromatin zichlashib, xromosomalarni hosil qiladi.
A) a – interfaza; b – anafaza
B) a – profaza; b – telofaza
C) a – profaza; b – anafaza
D) a – interfaza; b – profaza
51. Odamning somatik (a), jinsiy (b) hujayralari haqidagi ma`lumotlarni moslang.
1) spermatozoid misol bo`ladi; 2) tana hujayralari ham deb ataladi; 3) to`plami diploid bo`ladi;
4) jinsiy hujayralar deb ataladi; 5) to‘qima va organlar hosil qilishda ishtirok etadi; 6) juft xromasomalarga ega; 7) to‘plamdagi
xromosomalar shakl, o‘lcham jihatdan takrorlanmasdir; 8) 46 ta xromasoma bo`ladi;
9) 23 ta xromasoma bo`ladi
52. Steptokokk (a), spiroxeta (b) qanday shakldagi bakteriyalar guruhiga mansub?
A) a - batsilla; b – kokk
B) a – spirilla; b – batsilla
C) a – kokk; b – spirilla
D) a – kokk; b – batsilla
53. Bakteriya hujayra qobig`I - ____________________________________
54. Prokariotlarda uchrovchi tuzilmalarni belgilang.
1) plazmatik membrana 2) xloroplast;
3) mezasoma; 4) mitoxondriya; 5) ribosoma;
6) plazmid
A) 1,3,4,6 B) 1,2,4,6 C) 1,2,3,5 D) 1,3,5,6
55. Energiya almashinovi jarayonlarni bosqichlarini yozing
1) aerob parchalanish deb ataladi
2) hosil bo`lgan energiyaning 40 % i ATF da to`planadi
3) glukozaning parchalanib sut kislota hosil qilishi kuzatiladi
4) 36 mol ATF hosil bo`ladi
5) energiyaning 60 % I issiqlik sifatida tarqaladi
6) hosil bo`lgan barcha energiya issiqlik sifatida tarqalib ketadi
7) glikoliz deb ataladi
8) glikogen, kraxmal kabi moddalarning parchalanishi kuzatiladi –
56. To`ldiring
57. Energiya almashinovi jarayonlarni bosqichlarini yozing.
1) aerob parchalanish deb ataladi –
2) hosil bo`lgan energiyaning 40 % i ATF da to`planadi –
3) glukozaning parchalanib sut kislota hosil qilishi kuzatiladi –
4) 36 mol ATF hosil bo`ladi –
5) energiyaning 60 % I issiqlik sifatida tarqaladi –
6) hosil bo`lgan barcha energiya issiqlik sifatida tarqalib ketadi –
7) glikoliz deb ataladi –
8) glikogen, kraxmal kabi moddalarning parchalanishi kuzatiladi –
58. Quyidagi jarayonlardan qaysilari energiya almashinovining 2 – bosqichida yuz beradi?
1) jami energiya 2600 kj 2) jami energiya 200 kj 3) yig`ilgan ATF 2 mol 4) yig`ilgan ATF 36 mol 5) ajralgan issiqlik 120 kj 6) ajralgan issiqlik 1160 kj 7) 6 mol CO2 ajraladi 8) 2 mol sut kislota hosil
bo`ladi; 9) 42 mol suv hosil bo`ladi 10) 2 mol suv hosil bo`ladi
J: _________________________________________________
59. Quyidagi jarayonlardan qaysilari energiya almashinovining 3 – bosqichida yuz beradi?
1) jami energiya 2600 kj 2) jami energiya 200 kj 3) yig`ilgan ATF 2 mol 4) yig`ilgan ATF 36 mol
5) ajralgan issiqlik 120 kj 6) ajralgan issiqlik 1160 kj 7) 6 mol CO2 ajraladi
8) 2 mol sut kislota hosil bo`ladi; 9) 42 mol suv hosil bo`ladi 10) 2 mol suv hosil bo`ladi
J: ______________________________
60. Bosqichlarni yozing
61. Start kodonni aniqlang.
A) UAA B) AUG
C) UGG D) CGU
62. Stop kodonni aniqlang.
A) UAA B) AUG
C) UGG D) CGU
63. Triptofan aminokislotasi kodonini aniqlang.
A) UAA B) AUG
C) UGG D) CGU
64. Metionin aminokislotasi kodonini aniqlang.
A) UAA B) AUG
C) UGG D) CGU
65. Har qandan oqsil zanjiri uchun mos keluvchi ma`lumotni aniqlang.
A) UGA tarkibli kodonga mos keluvchi aminokislotadan boshlanadi
B) tarkibidagi aminokislotalar soni ushbu oqsilni kodlovchi gen tarkibidagi nukleotidlarga teng
C) metionin aminokislotasidan boshlanadi
D) tarkibidagi aminokislotalar soni ushbu oqsilni kodlovchi I - RNK tarkibidagi nukleotidlarga teng
66. Quyidagi ma`lumotlar orasidan to`g`rilarini aniqlang.
1) har bir aminokislotani nukleotidlar faqat bitta triplet kodlaydi;
2) har bir triplet (kodon) bitta aminokislotani ifodalaydi;
3) bitta aminokislotani bir necha triplet kodlashi mumkin;
4) genetik kod barcha tirik organizmlar uchun individual;
5) 3 ta genetik kod aminokislotalarni ifodalamaydi;
6) oqsil biosintezini boshlanishini ta`minlovchi genetic kodlar terminatorlar deyiladi.
A) 2,3,5 B) 1,3,4
C) 1,4,6 D) 2,3,6
67. Genetik kodni aniqlagan olimlarni belgilang.
A) Gyugo de Friz
B) M. Nirenberg, S. Ochao
C) J.B. Lamark, G.R.Trevinarus
D) Ch. Elton
68. Matritsali sintez reaksiyalarini aniqlang.
1) fotosintez;
2) xemosintez;
3) translyatsiya;
4) reduplikatsiya;
A) 1,2 B) 3,4
C) 2,3 D) 1,4
69. Reduplikatsiya uchun tegishli ma`lumotlarni aniqlang.
1) RNK – polimeraza ishtirok etadi;
2) matritsa vazifasini DNK ning ikkala zanjiri ham bajaradi;
3) DNK – polimeraza fermenti ishtirok etadi;
4) A – U, G -S komplementarlik asosida kichadi;
5) eukariotlarda yadroda, prokariotlarda sitoplazmada amalga oshadi;
6) A – T, G -S komplementarlik asosida kichadi;
7) barcha organizmlarda ribosomalarda amalga oshadi;
8) yangi fosfodiefir,vodorod bog`lar shakllanadi;
9) hujayrada vodorod bog`lari soni o`zgarmaydi.
10) matritsa vazifasini I – RNK bajaradi.
A) 1,4,5,9
B) 3,4,7,10
C) 2,3,6,8
D) 1,5,8,9
70. Translayatsiya uchun tegishli ma`lumotlarni aniqlang.
1) RNK – polimeraza ishtirok etadi;
2) matritsa vazifasini DNK ning ikkala zanjiri ham bajaradi;
3) DNK – polimeraza fermenti ishtirok etadi;
4) A – U, G -S komplementarlik asosida kichadi;
5) eukariotlarda yadroda, prokariotlarda sitoplazmada amalga oshadi;
6) A – T, G -S komplementarlik asosida kichadi;
7) barcha organizmlarda ribosomalarda amalga oshadi;
8) yangi fosfodiefir,vodorod bog`lar shakllanadi;
9) hujayrada vodorod bog`lari soni o`zgarmaydi.
10) matritsa vazifasini I – RNK bajaradi.
A) 1,4,5,9 B) 3,4,7,10
C) 2,3,6,8 D) 1,5,8,9
71. Transkripsiya uchun tegishli ma`lumotlarni aniqlang.
1) RNK – polimeraza ishtirok etadi;
2) matritsa vazifasini DNK ning ikkala zanjiri ham bajaradi;
3) DNK – polimeraza fermenti ishtirok etadi;
4) A – U, G -S komplementarlik asosida kichadi;
5) eukariotlarda yadroda, prokariotlarda sitoplazmada amalga oshadi;
6) A – T, G -S komplementarlik asosida kichadi;
7) barcha organizmlarda ribosomalarda amalga oshadi;
8) yangi fosfodiefir,vodorod bog`lar shakllanadi;
9) hujayrada vodorod bog`lari soni o`zgarmaydi.
10) matritsa vazifasini I – RNK bajaradi.
A) 1,4,5,9 B) 3,4,7,10
C) 2,3,6,8 D) 1,5,8,9
72. Quyidagilarni moslang.
I) reduplikatsiya;
II) translyatsiya;
III) transkripsiya.
1) hujayrada vodorod bog`lari soni o`zgarmaydi;
2) hujayrada vodorod bog`lari soni ortadi;
3) hujayrada peptid bog`lari soni ortadi;
4) hujayrada fosfodiefir bog`lari soni ortadi;
|
I
|
II
|
III
|
A
|
3
|
1,3
|
2,4
|
B
|
2,3
|
1,4
|
1
|
C
|
3
|
2
|
1,4
|
D
|
2,4
|
3
|
1,4
|
73. Quyidagi jadvaldan foydalanib a ifoda o`rniga mos keluvchi tripletni aniqlang.
A) GAU
B) CUA
C) GAT
D) CUT
74. Quyidagi jadvaldan foydalanib c ifoda o`rniga mos keluvchi tripletni aniqlang.
A) GAU B) UGU
C) GAT D) CAA
75. Quyidagi jadvaldan foydalanib b ifoda o`rniga mos keluvchi tripletni aniqlang.
A) GAU
B) UGU
C) GAT
D) CAA
76. Hujayra bo`linishining qaysi fazasida mitoxondriyalar sintezlanadi?
A) S
B) G1
C) G2
D) profaza
77. Hujayra bo`linishining qaysi fazasida DNK sintezlanadi?
A) S
B) G1
C) G2
D) profaza
78. Hujayra bo`linishining qaysi fazasida tubulin oqsili sintezlanadi?
A) S
B) G1
C) G2
D) profaza
79. Hujayra bo`linishining qaysi fazasida sentromeralar bo`linishi kuzatiladi?
A) anafaza
B) metafaza
C) telofaza
D) profaza
80. Quyidagi jarayonlar orasida profaza uchun mos keladiganlarini aniqlang.
1) xromosomalar ekvator tekisligiga joylashadi;
2) xromatidalar qutblarga tarqaladi;
3) xromasomalar xromatinga aylanadi;
4) xromasomalar spirallashadi;
5) kariokinez sodir bo`ladi;
6) 2n4c to`plamga ega bo`ladi.
7) sentriolalar shakllanadi;
8) bo‘linish urchug‘i parchalanadi.
A) 4,7
B) 2,3
C) 1,6
D) 5,8
81. Quyidagi jarayonlar orasida metafaza uchun mos keladiganlarini aniqlang.
1) xromosomalar ekvator tekisligiga joylashadi;
2) xromatidalar qutblarga tarqaladi;
3) xromasomalar xromatinga aylanadi;
4) xromasomalar spirallashadi;
5) kariokinez sodir bo`ladi;
6) 2n4c to`plamga ega bo`ladi.
7) sentriolalar shakllanadi;
8) bo‘linish urchug‘i parchalanadi.
A) 4,7
B) 2,3
C) 1,6
D) 5,8
82. Quyidagi jarayonlar orasida anafaza uchun mos keladiganlarini aniqlang.
1) xromosomalar ekvator tekisligiga joylashadi;
2) xromatidalar qutblarga tarqaladi;
3) xromasomalar xromatinga aylanadi;
4) xromasomalar spirallashadi;
5) kariokinez sodir bo`ladi;
6) 2n4c to`plamga ega bo`ladi.
7) sentriolalar shakllanadi;
8) bo‘linish urchug‘i parchalanadi.
A) 4,7
B) 2,3
C) 1,6
D) 5,8
83. Quyidagi jarayonlar orasida telofaza uchun mos keladiganlarini aniqlang.
1) xromosomalar ekvator tekisligiga joylashadi;
2) xromatidalar qutblarga tarqaladi;
3) xromasomalar xromatinga aylanadi;
4) xromasomalar spirallashadi;
5) kariokinez sodir bo`ladi;
6) 2n4c to`plamga ega bo`ladi.
7) sentriolalar shakllanadi;
8) bo‘linish urchug‘i parchalanadi.
A) 4,7
B) 2,3
C) 1,6
D) 5,8
84. Ko`k kaptarning somatic hujayralari quyidagicha to`plamli bo`lsa 2n = 78. Uning somatic hujayrasi anafaza davridagi xromatidlar sonini aniqlang.
A) 78 B) 39 C) 156 D) 114
85. Rasmda mitozning qaysi fazasi keltirilgan?
A) anafaza
B) metafaza
C) telofaza
D) profaza
86. Rasmda mitozning qaysi fazasi keltirilgan?
A) anafaza
B) metafaza
C) telofaza
D) profaza
87. Rasmda mitozning qaysi fazasi keltirilgan?
A) anafaza
B) metafaza
C) telofaza
D) profaza
88. Ko`k kaptarning somatic hujayralari quyidagicha to`plamli bo`lsa 2n = 78. Uning birlamchi jinsiy hujayrasi profaza I davridagi xromatidlar tetradasi sonini aniqlang.
A) 78 B) 39 C) 156 D) 114
89. Quyidagi jarayonlarni qaysi biri yuz beruvchi fazaga mos keladi?
A) krossingover – ekvatsion metafaza
B) diploid to`plamli xromasomalar ekvator tekisligida joylashuvi – reduksion metafaza
C) n2c to`plamli yadroga ega hujayra paydo bo`lishi – ekvatsion telofaza
D) qutblarga xromasomalar tarqalishi – ekvatsion anafaza
90. Quyidagi jarayonlarni qaysi biri yuz beruvchi fazaga mos keladi?
A) krossingover – reduksion profaza
B) diploid to`plamli xromasomalar ekvator tekisligida joylashuvi – ekvatsion metafaza
C) n2c to`plamli yadroga ega hujayra paydo bo`lishi – ekvatsion telofaza
D) qutblarga xromasomalar tarqalishi – ekvatsion anafaza
91. Quyidagi jarayonlarni qaysi biri yuz beruvchi fazaga mos keladi?
A) krossingover – ekvatsion metafaza
B) gaploid to`plamli xromasomalar ekvator tekisligida joylashuvi – reduksion metafaza
C) nc to`plamli yadroga ega hujayra paydo bo`lishi – ekvatsion telofaza
D) qutblarga xromasomalar tarqalishi – ekvatsion anafaza
92. Quyidagi jarayonlarni qaysi biri yuz beruvchi fazaga mos keladi?
A) krossingover – ekvatsion metafaza
B) diploid to`plamli xromasomalar ekvator tekisligida joylashuvi – reduksion profaza
C) n2c to`plamli yadroga ega hujayra paydo bo`lishi – ekvatsion telofaza
D) qutblarga xromasomalar tarqalishi – reduksion anafaza
93. Molekula (a) hujayra (b) darajasidagi ko`payish jarayonlarini moslang.
1) DNK ning ikki xissa ortishi;
2) mitoxondriyaning bo`linib ko`payishi;
3) xloroplastning bo`linib ko`payishi;
4) meyoz;
5) mitoz.
A –
B –
94. Quyidagi ma`lumotlarga mos atamalarni moslang.
1) DNK yoki I - RNK dagi nukleotidlar izchilligi;
2) aminokislotalarni DNK dagi 4 xil (A,G,C,T) orqali ifodalanishi;
3) aminokislotalarning 3 tadan nukleotid orqali ifodalanishi.
A – gen - ______
B – triplet - ________
C – genetik kod - _____
95. Quyidagi ma`lumotlarni to`g`ri (+) va noto`g`riga (-) ajrating.
1. Bitta aminokislotani faqat bitta triplet kodlaydi:
2. Har bir triplet (kodon) bitta aminokislotani ifodalaydi :
3. Bitta aminokislotani bir necha triplet kodlashi mumkin:
4. Genetik kod barcha tirik organizmlar uchun universal:
5. Genetik kodning 64 tasi “ma’noli”, ya’ni ma’lum aminokislotalarni ifodalovchi :
96. Aminokislotalarni kodlamaydigan 3 ta tripletni yozing.
1)
2)
3)
97. Quyidagi jarayonlarni moslang.
1) DNK dan DNK sintezi;
2) DNK dan RNK sintezi;
3) RNK dan oqsil sintezi;
a) translyatsiya -
b) transkripsiya -
c) reduplikatsiya -
98. Jarayonlarni amalga oshiruvchi fermentlarga moslang.
a) DNK polimeraza
b) RNK polimeraza
1) transkripsiya -
2) reduplikatsiya –
99. GTCATGGATAGTCCTAAT nukleotidlar ketma-ketligidan iborat DNK molekulasi asosida sintezlangan iRNK dagi nukleotidlar ketma – ketligini yozing.
__________________________________
100. Bo`linish fazalari to`plamlarini yozing.
G1
|
|
S
|
|
G2
|
|
P
|
|
M
|
|
A
|
|
T
|
|
Interkinez
|
|
P I
|
|
P II
|
|
M I
|
|
M II
|
|
A I
|
|
A II
|
|
T I
|
|
T II
|
|
101. Jarayonlar yuz beruvchi fazalarni yozing.
Mitoxondriyalar bo`linadi, tubulin oqsili sintezlanadi
|
|
Sentriolalar ikki xissa ortadi
|
|
Xromosomalar ekvator tekisligiga joylashadi
|
|
Kariokinez va sitokinez jarayoni amalga oshadi
|
|
Sentromeralar uziladi
|
|
Xromasomalar despirallashib, xromatinga aylanadi
|
|
Xromatinlar spirallashib xromasoma aylanadi
|
|
Yadrocha yo`qoladi
|
|
Yadrocha paydo bo`ladi
|
|
102. Xromasomasi 38 ta bo`lgan organizmning quyidagi jadvalini to`g`ri to`ldiring.
Faza
|
Xromasoma
|
DNK
|
P
|
|
|
M
|
|
|
A
|
|
|
T
|
|
|
103. Rasmdan foydalanib mitoz jarayonini to`g`ri ketma – ketlikda joylashtiring.
J: _______________________
|
