25
M
ompyuterda odatda kompyuterni yuklash
(ishga tushirish) koʻrsatmalarini saqlaydigan OM
mavjud boʻlib BIOS deb nomlanadi.
2-bob: Apparat va dasturiy ta’minot
Dasturlanadigan doimiy xotira qurilmasi
(PROM) va oʻchiriluvchi dasturlanadigan doimiy
xotira qurilmasining (EPROM) nima maqsadda
ishlatilishini aniqlang
Grafi k karta
Grafi k karta ba’zida videokarta, videoadapter, displey
adapteri yoki grafi k adapter deb ham nomlanadi
U asosiy plataning kengaytirish slotlaridan biriga
ulanadigan bosma plata hisoblanadi Uning vazifasi
kompyuterdan chiqarilgan tasvirni koʻrsatish uchun
zarur boʻlgan signallarni yaratishdir Koʻpincha grafi k
adapter asosiy plata ichiga joylashgan boʻladi va
alohida kartani talab qilmaydi Lekin alohida kartadan
foydalanib grafi k samaradorlikni yaxshilash mumkin
Bunda tasvirni ekranga chiqarish uchun alohida kuchli
grafi k protsessordan (GPU) foydalaniladi
2.03-rasm. rafi k karta.
Grafi k kartalar ma’lumotlarni chiqarish uchun turli
chiqarish portlariga ega Standart videografi ka massivining
(VGA) monitorga chiqarilishiga RGB porti orqali erishiladi
Bu port qizil, yashil va koʻk ranglarni monitorga analog
formatda uzatadi uqori aniqlikdagi displeyga esa HDMI
porti orqali ulaniladi ana bir port raqamli video
interfeysi (DVI) boʻlib, u raqamli signallardan foydalangan
holda yuqori aniqlikdagi displeylarga ulanadi
u iokarta
Audiokartaning vazifasi tovushni kompyuterdan karnay
yoki karnaylar toʻplamiga chiqarish uchun zarur boʻlgan
signallarni yaratishdir U koʻpincha asosiy plata ichiga
joylashgan boʻlib, audio uchun bitta chiqishni (yashil
jek), mikrofon uchun bitta kirishni (qizil jek) va boshqa
audioqurilmalar uchun bitta kirishni (koʻk jek) oʻz ichiga
oladi Agar yuqori sifatli yoki surround (ko‘p kanalli)
Apparat ta’minotining boshqa komponentlari toʻgʻridan-
toʻgʻri asosiy plataga, shu jumladan, tezkor xotira
qurilmasi (RAM), CPU va kengaytirish platalariga
ulanishi mumkin Kengaytirish platasi mukammal
grafi kni qayta ishlash va qoʻshimcha USB portlar kabi
qoʻshimcha funksiyalarni taklif etadi
