|
Ict stb g10-11 pre p00i-0viii nt r6 2023. indd Pdf ko'rish
|
bet | 82/510 | Sana | 20.05.2024 | Hajmi | 14,88 Mb. | | #245028 |
Bog'liq 10-11-sinf Informatika va AT @E BAZA ISHREJAM
M M
Harakat sensorlaridan foydalanib atrof-muhitga
zarar yetkazmaydigan tadbirkorlik faoliyatini
tashkil etish mumkin. Masalan tadbirkor uchun
chiroq yoniq qolmasligi va suv ochiq qolmasligi
qanchalik ahamiyatga ega?
M
M M
Bosim sensorlari sanoat kor onalarida juda keng
qoʻllanadi. Bosim sensorlaridan foydalanish
imkoni boʻlmasa kor onada avfsizlik qay
darajada oʻzgaradi? Sensorlar nima uchun
muhim?
Bosim sensorlari yoʻl harakatini boshqarish
tizimlarida qanday ishlatilishini aniqlang
3-bob: Kuzatish va boshqarish
57
Bosim sensorlari
Bosim sensori suyuqlik yoki gaz bosimini oʻlchaydi
Bosim sensori suyuqlik yoki gazning kengayishini
toʻxtatish uchun zarur boʻlgan kuchga asoslanadi
Koʻpgina zamonaviy bosim sensorlari
y zo arshilik
deb nomlangan tamoyildan foydalanadi
Pyezoqarshilikda maʼlum bosim darajasi modda
orqali maʼlum bir zaryad darajasiga bogʻlangan Agar
zaryad darajasining oʻzgarishi aniqlansa, bu bosimning
oʻzgarishi sifatida talqin etiladi Bosim sensorlari
quvurga oʻxshash jihozlarda ishlatilishi mumkin Bunda
quvur orqali oʻtayotgan suyuqlik yoki gaz oqimi
oʻlchanib, oqim juda tez yoki juda sekinligi aniqlanadi
Bosim sensorlari turli kuzatuv va boshqaruv
texnologiyalarida ishlatiladi
•
Avtomobil sanoati Ular avtomobil xavfsizlik
tizimining bir qismini shakllantiradi Bosim
sensorlari avtomobildagi moy va sovitish suyuqligini
kuzatib boradi Sensorlar gaz va tormoz tizimidagi
bosim asosida dvigatelga berilgan quvvatni ham
tartibga soladi avfsizlik yostiqlarida ham bosim
sensorlaridan foydalaniladi avtomobilning
ma’lum qismiga zarba berilsa, xavfsizlik yostiqlari
ishga tushadi
•
Kimyo va atom elektr stansiyalarida gaz hamda
suyuqlik oqimini kuzatish uchun Transport
qilinayotgan moddalar va amalga oshirilayotgan
kimyoviy reaksiyalar xavfsizligi ta’minlanadi
•
Aviatsiya va harbiy sohada samolyot yoki
suvosti kemasi ichidagi atmosferani kuzatish va
boshqarishda qoʻllanadi Bu nafas olishga mos
sharoitni taʼminlash uchun zarur
•
Sensorli ekranlar Bosim sensor ekranlari bir
nechta qatlamlardan iborat Ekranning yuqori
qatlamiga bosim berilganda u ekranning pastki
qatlamiga oʻtadi va ulanish hosil qiladi Ulanishdan
elektr signali yuzaga keladi va u qurilmaga bosim
ekranning qaysi qismiga bosilgani haqida xabar
beradi
3.03-rasm. Avtoturargohdagi shlagbaum.
3.04-rasm. Atom elektr stansiyalari.
ICT_STB_G10-11_c03_p054-060_NT_R5_2023.indd 57
31.10.2023 9:52:31
|
| |