|
Ijtimoiy Iqtisodiy Tizimlarning Amal Qilish Shart-sharoitlari
|
| bet | 4/7 | | Sana | 22.05.2024 | | Hajmi | 33,47 Kb. | | #250531 |
Bog'liq mustaqil ish 3. Ijtimoiy Iqtisodiy Tizimlarning Amal Qilish Shart-sharoitlari
Siyosiy Sharoitlar va Boshqaruv Tizimlari
Siyosiy barqarorlik va davlat boshqaruvining sifati iqtisodiy tizimning muvaffaqiyatli ishlashi uchun muhim omillardir. Demokratik boshqaruv tizimlari bozor iqtisodiyotini rivojlantiradi, avtoritar boshqaruv esa davlat aralashuviga ko‘proq e’tibor qaratadi. Misol uchun, AQSh kabi demokratik mamlakatlarda iqtisodiy faoliyat asosan xususiy sektor tomonidan amalga oshiriladi, davlat aralashuvi esa minimal darajada bo‘ladi. Biroq, Xitoy kabi avtoritar boshqaruv tizimiga ega mamlakatlarda davlat iqtisodiy faoliyatda muhim rol o‘ynaydi.
Iqtisodiy Resurslar va Ularning Taqsimlanishi
Iqtisodiy resurslar – yer, mehnat, kapital va tadbirkorlik – har qanday iqtisodiy tizimning asosi hisoblanadi. Ularning mavjudligi va samarali taqsimlanishi iqtisodiy o‘sish va rivojlanishga ta’sir qiladi. Masalan, tabiiy resurslarga boy mamlakatlar, agar ularni samarali boshqarsa, yuqori iqtisodiy o‘sishga erishishi mumkin. Norvegiya, Saudiya Arabistoni kabi mamlakatlar tabiiy resurslarini samarali boshqarib, iqtisodiy farovonlikka erishgan.
Ijtimoiy Me'yorlar va Madaniy Kontekst
Ijtimoiy me’yorlar, qadriyatlar va madaniy kontekst iqtisodiy tizimning shakllanishi va rivojlanishiga ta’sir etadi. Har bir jamiyatning o‘ziga xos madaniyati va qadriyatlari iqtisodiy faoliyatni tashkil etishda muhim rol o‘ynaydi. Misol uchun, Yaponiyada jamoaviylik va mehnatsevarlik madaniyati iqtisodiy o‘sishni rag‘batlantiradi. Shuningdek, Skandinaviya mamlakatlarida ijtimoiy adolat va tenglik qadriyatlari kuchli bo‘lib, bu aralash iqtisodiyot modelining muvaffaqiyatli ishlashiga yordam beradi.
Texnologik Rivojlanish Darajasi va Innovatsiyalar
Texnologik rivojlanish darajasi va innovatsiyalar iqtisodiy samaradorlik va raqobatbardoshlikni oshiradi. Texnologiyalarni joriy etish va innovatsiyalarni rivojlantirish iqtisodiy o‘sishning asosiy drayverlaridan biri hisoblanadi. Misol uchun, AQSh va Janubiy Koreya kabi mamlakatlar texnologik innovatsiyalarga katta e’tibor berishadi va bu ularga yuqori iqtisodiy o‘sish sur’atlariga erishish imkonini beradi. Texnologik rivojlanish shuningdek, yangi ish o‘rinlarini yaratish, mahsulot va xizmatlarning sifatini oshirish va raqobatbardoshlikni ta’minlash imkonini beradi.
|
| |
