|
Ijtimoiyfanlarva jismoniy madaniyat
|
| bet | 82/163 | | Sana | 25.11.2023 | | Hajmi | 10,97 Mb. | | #105408 |
Bog'liq Мажмуа янги тарих 2022Tayanch so’z va iboralar: mustabid tuzum,partiya,ijtimoiy-iqtisodiy muammolar,”qayta qurish”, paxta ishi, Orol muammosi, suv resurslari, Markaz, plan, keskinlashuv..
SSSR va O’zbekiston SSR siyosiy rahbariyatidagi o’zgarishlar
Mamlakat siyosiy hayotida 1982-1985-yillarda ko’plab o’zgarishlar ro’y berdi.Siyosiy rahbariyatdagi bunday o’zgarishlar O’zbekistonni ham chetlab o’tmadi.
1982-yil noyabrda KPSS MK Bosh sekretari, SSSR Oliy Soveti Prezidiumi raisi Leonid Brejnev vefot etdi. U mamlakat va partiyani 18 yil davomida boshqargan edi. 1982-1984-yillarda Yuriy Andropov, 1984-1985-yillarda KonstantinChernenko Sovet Ittifoqiga rahbarlik qildi. 1985-yil 11-martda Mixail Gorbachyov KPSS MK Bosh sekretari, 2-iyulda Andrey Gromiko SSSR Oliy Soveti Prezidiumi raisi lavozimlariga saylandi. 1985-yildan mamlakatda qayta qurish siyosati boshlandi.
XX asrning 80-yillari
XX asrning 80-yillariga kelganda sovet rejimi, uning siyosiy tizimi va xo’jalik yuritish usullari o’zining rivojlanish imkoniyatlarini tugata boshladi. O’zbekiston iqtisodiyoti katta xomashyo va tabiiy boyliklar zaxirasiga ega bo’lishiga qaramasdan SSSRning markaziy hududlaridan ancha ortda qola boshlagan. Ana shunday sharoitda O’zbekistonning o’sha paytdagi siyosiy rahbariyatida iroda, qat’iy jur’at, Sovet Ittifoqi doirasida respublika tutgan mavqeini ochiq-oydin aytib o’tish uchun mardlik yetishmadi. Bu rahbarlar Markaz topshiriqlarini tezroq “uddalash”, respublikaning SSSRga boqimanda ekanligi to’g’risidagi uydirmalarni takrorlashdan nariga o’tishmadi.
Rafiq Nishonov (1988-1989) Paxtaishi – sovetrejiminingO’zbekistondagiso’nggiqatag’onsiyosati
O’zbekistonSSRningijtimoiy-siyosiyhayotida 1984-yil 23-iyundabo’lganO’zbekistonKompartiyasiMarkaziyKomitetiningXVIplenumimash’umroloynadi. Moskvatashabbusivako’rsatmasibilantashkilqilinganbuplenumdaqabulqilinganhujjatlarO’zbekistondao’zbekxalqiniasossizbadnomqilishkompaniyasiniboshlabberdi. PlenumdaMoskvadanmaxsusyuborilganKPSSMKsekretariY.K.Ligachev vaboshqalarqatnashib, Kremlko’rsatmalariizchillikbilanbajarilishinitalabqilishgan.
AynanushbuplenumqarorlaribilanMarkaztomonidanO’zbekistonda “paxtaishi” debatalgansiyosiyqatag’onboshlandi. Keyinchalikbuqatag;onhattoO’zbekistonSSRningo’shapaytdagisobiqvabirinchirahbarlarinihamchetlabo’tmadi.
SSSRBoshpokurorihuzuridaalohidamuhimishlarboyichamaxsus tergovchilarguruhituzilib, ularningdastlabkisi 1983-yilboshlaridaO’zbekistongayuborilganedi. Anashundaymaxsustergovguruhlarningasosiylaridanbiri T.X.Gdlyan va N.V.Ivanov rahbarligida 1983-yilapreldatuzilganedi. Ular keyibchalik Markazdan respublikaga kelgan “desantchilar”ga tayanib, O’zbekistonda navbatdagi qatag’onni amalga oshirdi.
|
| |
