a, b, c
va
d).
Chunki bir elementli geometrik sirtdan ikki
elementli sirt hosil boMadi, biri jism, ikkinchisi havol sirt. Ko‘p
elem entli model yasashda qirqish, o ‘yish iboralar qo'llanilsa,
o ‘quvchilarning bu jarayonlarni tushunishlari osonroq kechadi,
degan fikrdamiz. Aslida ham har qanday geometrik obrazni biror
jismdan dastgohda qirqish, o ‘yish yo‘li bilan yangi detal hosil
qilinadi.
Masalan, kub o ‘rtasidan silindrik teshik ochish (3.11-chizma,
a), silindr o ‘rtasidan prizmatik teshik ochish (3.11-chizma,
b
),
3 .1 1-chizma.
20
prizma o ‘qi orqali konussimon teshik ochish (3.11-chizma, c),
konus o ‘qi orqali silindrik teshik ochish (3.11-chizma,
cf)
kabi
ko'rinishlarda yoki knb o‘rtasidan silindrik chuqurcha o ‘yish (3.12-
chizma,
a),
silindr o ‘qi orqali prizmatik chuqurcha o £yish (3.12-
chizma,
b),
prizma o £rtasidan konussim on chuqurcha o ‘yish
(3.12-chizma, c), konus o ‘qi orqali silindrik chuqurcha o ‘yish
(3.12-chizma,
d)
kabi ko£rinishlarda ham ikki elementli modellar
yasash mumkin.
Quyida faqat qirqish yo‘li orqali ko‘p elementli model yasash
yollari bilan tanishiladi.
Berilgan kubning (3.13-chizma,
a)
chorak qismi qirqib olinsa
(3.13-chizma,
b),
ikki elementli, undan ariqcha o ‘yib olinsa, uch
elementli (3.13-cliizma,
c
), ustki devorida yarim aylanali ariqcha
o‘yib olinsa (3.13-chizma,
cl),
to ‘rtta elementli model yasalgan
bo‘ladi.
3.12-chizma.
s
■ i
a
b
J
L
C
J
L
3.13-chizma.
21
Ushbu kubni yana boshqacharoq qirqish yo‘li bilan ham ko‘p
elementli model yasash m umkin (3.14-chizma,
|
