|
Ilm-fan va innovatsiya ilmiy-amaliy konferensiyasi in-academy uz/index php/si 32 riskni barataraf etishda b2b biznes modelini qo‘llash mexanizmlariBog'liq Ilm-fan va innovatsiya 0510ILM-FAN VA INNOVATSIYA
ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI
in-academy.uz/index.php/si
33
Biznes modellarining amalda qo‘llanilishi korxonalarning tranzaksiya xarajatlarini
kamayishiga hamda o‘zaro munosabatlarni raqamlashuviga olib kelgani bois risk omillarini
kamayishiga hamda munosabatlarni takomillashuviga olib keldi. Biznes ishtirokchilari soni
o‘sib kelayotgan hozirgi vaqtda biznes modellarini takomillashtirish va elektron tartibga
solish dolzarb masalalardan biriga aylangan.
Tahlil va natijalar muhokamasi
Korxonalarda biznes modellarining arxitekturasi biznes jarayonlarini shakllantirish hisobiga
quriladi. Biznes jarayonlari modellashtirilishi natijasida biznes modellari vujudga keladi.
Biznes modellari klassik tartibda biznes jarayonlarining ishlash ketma-ketligiga asoslangan
bo‘lib, o‘ziga xos algoritm sifatida ifodalangan.Mazkur jarayonlarning algoritmlarining
chizmalari umumqabul qilingan belgilanishlar asosiga qurilgan. Quyida biznes jarayonlari
algoritmlarini qurishning klassik belgilanishlari keltirib o‘tiladi. Rasmdan ko‘rinadiki, belgilar
biznes jarayonlarini hosil qiladi. Biznes jarayonlarining to‘plamlari esa biznes modelidan
iborat bo‘ladi. Raqamli platformalar yoramida biznes modellari arxitekturasini qurishning
bugungi kunda keng tarqalgan turlari mavjud bo‘lib, ular yuqoridagi algoritmik belgilarning
kiberfizik tizimlar asosida axborotlashgan ko‘rinishlarini tashkil qiladi. Axborotlashgan
platformalarda bunday modellarning B2B (Business-to-Business), S2V (Consumer-to-
Business), S2S (Consumer-to-Consumer), B2G (Business-to-Government), B2A (Business-to-
Administration), S2G (Consumer-to-Government), S2A (Consumer-to-Administration), G2C
(Government-to- Consumer), A2C (Administration-to-Consumer) kabi turlari keng tarqalgan.
Zamonaviy axborotlashgan tizimlarda elektron tijorat sohasida eng mashhur biznes model
V2V hisoblanadi. Ushbu modelda axborot makonida bir kompaniya boshqa kompaniyalar
bilan savdo-tijorat munosabatlariga kirishadi.
1-rasm. Jarayonlarning algoritmlarini qurish sxemasi (V.S. Lapshin. 2015)
Zamonaviy savdo aloqalari klassik tijoratga nisbatan rivojlanib ketdi. Ko‘p hollarda
korxonalar o‘z mahsulotlarini so‘nggi iste’molchiga yetkazib beruvchi hisoblanmaydi. Bu
o‘rinda, so‘nggi iste’molchi mahsulotlarni distrbyutorlar orqali dillerlardan sotib oladilar.
Distrbyutor va dillerlar ushbu savdo zanjirini asosiy ishtirokchilari hisoblanadi. Agar
mahsulotlar oraliq ishlab chiqarishda korxonalar o‘rtasida ayriboshlansa ham V2V biznes
modeli muvaffaqiyatli platforma hisoblanadi. V2V biznes modelining ishlash prinsipi bir
korxonaning boshqa korxona bilan tijorat va savdo aloqalariga asoslanadi. Bunga tijoratning
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Ilm-fan va innovatsiya ilmiy-amaliy konferensiyasi in-academy uz/index php/si 32 riskni barataraf etishda b2b biznes modelini qo‘llash mexanizmlari
|