• AMALIY DASTURLI TAMINOT
  • Windows NT operatsion tizimi




    Download 1,78 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet26/91
    Sana14.05.2024
    Hajmi1,78 Mb.
    #231443
    1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   91
    Bog'liq
    informatika va axborot texnologiyalari.

    Windows NT operatsion tizimi 
    Windows NT — ko’p foydalanuvchili, ko’p masalali, ko’p oqimli OT dir, u 
    Windows 95 interfeysiga deyarli o’xshash bo’lgan grafikli foydalanuvchi interfeysiga 
    ega. 
    Bu operatsion tizimning o’ziga xos xususiyatlari: 
    • ichiga kirilgan tarmoqli yordam berish — boshqa OT lardan farqdi o’laroq u 
    boshidayoq, hisoblash tarmog’ida ishlashni hisobga olib yaratilgan, shuning uchun
    foydalanuvchi interfeysiga fayllar, ko’rilmalar va ob'ektlarni birgalikda tarmoqli 
    ishlatish vazifalari moslashtirilgan; 
    • muhimlik bo’yicha ko’p masalali, bu yuqoriroq muhimli ilovalarning quyi muhim 
    ilovalarni siqib chiqarishiga imkon beradi, xususan, "to’xtab qolgan" ilovalarni
    bajarishda tizimning ishlamay turib qolishini avtomatik bartaraf qilish hisobiga 
    mashina vaqtini yanada samaraliroq, ishlatish imkonini beradi; 
    • dasturlarni va foydalanuvchining turli fayllarini ruxsat etilmagan murojaat qilishdan 
    yetarlicha kuchli ximoya vositasining borligi; resurslarga ko’p darajali
    murojaat qilishlarning borligi, bunda foydalanuvchi murojaat qilish darajalarini 
    ularning vakolatiga mos ravishda belgilaydi; 
    • bir nechta faylli tizimlarni qo’llab-quvvatlash — Windows ning hamma versiyalari 
    tomonidan qo’llab quvvatlanadigan DOS faylli tizimidan tashqari, Windows
    NT o’zining shaxsiy faylli tizimiga (NTFS) ega va OS/2 (High Performance FS) va 
    ixcham-disk (CDFS) faylli tizimlarini qo’llab-quvvatlaydi; 
    • kompyuter platformalarini, shu jumladan multiprotsessorli hisoblash tizimlarining 
    keng spektrini qo’llab-quvvatlash.Windows NT OT ning birinchi versiyasi bozorda 
    1993 yilda paydo bo’ldi, xozirgi vaqtda esa uning 3.0 va 4.0 versiyalari turli xil 
    tashkilotlar, banklar, sanoat-korxonalari va shaxsiy foydalanuvchilar tomonidan keng
    qo’llanilmoqda. 
    AMALIY DASTURLI TA'MINOT 
    ADT o’z tarkibiga foydalanuvchining muammoli amaliy dasturlarini va aniq, 
    bir muammo soxasida ishlatishga mo’ljallangan amaliy dasturlar paketini oladi. 
    Ko’pchilik amaliy dasturlar paketi (ADP) biror interakgiv muxit ko’rinishiga ega 
    bo’lib, undan foydalanayotgan foydalanuvchi, ma'lumotlarni o’zgartirishning aniq bir 
    jarayonlarini bajarishda qulay va oddiy vositalarga ega bo’ladi.ShKlar uchun ulkan 
    miqdorda ADP ishlab chiqilganligini ta'kidlash joizdir.Ko’pchilik ADP lar orasida 
    quyidagilarni aytib o’tish lozim: 

    matn muharrirlari, matnli protsessorlar va noshirlik tizimlari 

    grafika muharrirlari va tadbirkorlik grafikasi vositalari; 

    katta o’lchamli elektron jadvallar (jadvalli protsessorlar); 

    telekommunikatsion tizimlarni boshqarish ADP; 

    qiymatlar bazasini boshqarish tizimi; 

    ma'lumotli-qidirish tizimlari; 

    sun'iy intellekt tizimlari, shu jumladan, ekspert tizimlari; 

    avtomatlashtirilgan o’qitish tizimlari; 

    ma'lumotlarni statistik qayta ishlash ADP; 



    matematik dasturlashtirish LDP (chiziqli, butun sonli va b.); 

    avtomatlashtirilgan loyixalashtirish tizimlari; 

    o’zining tarkibiga muammoga mo’ljallangan paketlarning bir nechta turini 
    oladigan integrallashgan ADP. 

    matn muharrirlari va taqdimotli grafika vositalari yordamida kirish va chiqish 
    ma'lumotlarini qayta ishlash (elektron pochta va fakslar, xat va surovlar, e'lon va 
    boshqa
    boshqa xujjatlar); 

    odatda elektron jadvallarni ishlatib bajariladigan hisoblashlar va hisobotlar, 
    ma'lumotlarni yig’ish va tahlil qilish (praysvaraklarni hisoblash va qayta ishlash;

    turli yo’nalishlar va mezonlar bo’yicha hisobotlarni shakllantirish; ma'lumotlarni 
    tahlil qilish va statistik qayta ishlash); 

    kelib tushgan ma'lumotlarni yig’ish va saqlash, bu ularni tez qidirish (turli xil 
    mezonlar va belgilar bo’yicha) va qiymatlar bazasini boshqarish tizimini (QBBT)

    qo’llagan holda bu ma'lumotlarga murojaat qilishni ta'minlaydi;

    iqtisodiy va bugalterlik hisobotlari, shu jumladan, bugalterlik hisobining
    dasturli vositalari yordamida ish haqini ham hisoblash; 

    maxsuslashgan moliyaviy amaliy dasturlar yordamida moliyaviy axvolni va 
    boshqa moliyaviy hisoblashlarni tahlil qilish. Kursatilgan ishlarni aloxida yoki
    integrallashgan holda bajarish imkonini beradigan dasturiy mahsulotlar juda ham ko’p 
    miqdorda chiqarilmoqda; amaliy ishlatish uchun muayyan dasturni tanlash, albatta, 
    muayyan sharoitlarga, lekin ko’p jixatdan sotib oluvchining bilimiga va tajribasiga 
    bog’liqdir. Shuning uchun qimmatbaxo amaliy dasturlar paketini harid qilishdan oldin 
    tegishli o’quv kursidan o’tish yoki mutaxassislardan malakali maslaxat olish qat’iy 
    tavsiya etiladi (qo’shnilarda ishlatilayotgan paketlarga o’xshash paketlarni harid qilish 
    iqtisodiy tomondan mutloq maqsadga muvofiq emas). Bu yerda faqat o’rtacha statistik 
    tavsiyalarnigina berish mumkin. Yuqorida ko’rsatilgan tavsiyalardan birinchi uchtasini 
    amalga oshirish uchun aloxida dasturlardan emas, balki ofisga xizmat qiladigan 
    integrallashgan paketlardan foydalanish maqsadga muvofiqdir, negaki ularda katta 
    avtonom dasturlarni paketlarga oddiygina birlashtirish emas, balki ularni "amaliy 
    dasturlar kompleksiga" integratsiyalanadi, bu ularning to’liq bir xilligini bildiradi, ya'ni 
    quyidagi tipik masalalarni yechishga umumiy foydalanuvchi interfeysi va yagona 
    yondashish xosdir: fayllarni boshqarish, taxrirlash, formatlashtirish, hisoblashga oid 
    qayta ishlash, statistik va moliyaviy taxlil, elektron pochta va fakslar bilan ishlash va 
    ko’pgina boshqa narsalar.Integrallashgan ofisli paketlar turli firmalar tomonidan turli 
    nomlar bilan taklif etilmoqda: ofisli amaliy dasturlar, ofisli paketlar, rus ofisi va b. 
    Lekin bugun ofisli amaliy dasturlar maxsulotlari bozorida Microsoft Office 
    Professional for Windows NT va MS Office 2000 paketlari yo’lboshchilik qilmoqda; 
    ulardan keyin katta farq bilan Lotus Smart Suit 96 va 97 va Corel Office Professional 7 
    va Rus ofisi bormoqda. Ular o’z ichiga Leksikon 97 milliy matn muharriri, shaxsiy 
    moliyalarni olib boruvchi Dekart 97 tizimi, malakali tarjima kiluvchi Sokrat 97 tizimi 
    va ommaviy faylli DISKo Komandir 96 menejerini oladi. Xorijiy ofisli 
    komplekslarning (97 versiyalari) yangi versiyalari jamoa bo’lib ishlash vositalarini, 
    komponentlarning yanada jipsroq integratsiyasini hamda Internet bilan o’zaro ishlash 
    vositalarini o’z ichiga oladi. Bundan tashqari, ba'zi ofisli paketlarda dasturlarning 


    alohida lavxalari birdaniga bir nechta ilovalarda (Microsoft Office 97) ishlatilmoqda, 
    bu tezkor xotiradagi va qattiq diskdagi fazoni sezilarli tejaydi. Ko’pchilik paketlar 
    (masalan, yana o’sha Microsoft Office) ruslashgan versiyaga ega, bu esa boshlang’ich 
    vaqtlarda kam tajribali foydalanuvchi ishini osonlashtiradi. Eng ommaviy Microsoft 
    Office Professional for Windows 2000 paketi o’z ichiga quyidagilarni oladi: 
    • kuchli matn muharriri MS Word ; 
    • murakkab hisoblashlarning bajarilishini avtomatlashtiruvchi elektron jadvali MS 
    Excel; 
    • katta sondagi ulkan fayllar bilan ishlashni tashkil etuvchi qiymatlar bazasini 
    boshqaruvchi MS Access tizimi; 
    • kerakli ma'lumotlarni juda rang-barang, shu jumladan, slaydlar ko’rinishda tasvirlash 
    imkonini beruvchi, taqdimotlarni ta'minlaydigan MS Power Point tizimi va yuqorida 
    aytib o’tilgan dasturlarda ishlatiluvchi birmuncha kichikroq ilovalar; 
    • MS Graft — jadvalli qiymatlar asosida chiroyli diagrammalarni qulay yaratuvchi; 
    • MS Word Art —so’zlar va jumlalarni ajoyib, chiroyli, ma'lum uslubga solingan 
    tasvirlarga o’zgartiradi (ularni, masalan, firma blankalaridagi emblemalar va shapkalar 
    sifatida ishlatish mumkin); 
    • MS Clip Art — xujjatlarga oldindan tayyorlab quyilgan chiroyli grafikani qushib 
    quyish imkonini beradi; 
    • MS Organization Graft — ixtiyoriy kompaniyada "kim kimligini" va "kim kim uchun 
    javob berishini" aniqlash imkonini beradi; 
    • MS Equation Editor — matematik formulalarning samarali muharriri; 
    • MS Schedule — uchrashuvlar va lirik ko’rishuvlar jadvalli tadbirkorlik kundaligini, 
    tijorat bo’yicha xodimlar va sheriklarning telefonlari va boshqa tavsiflari bilan ruyxati, 
    dolzarb ishlar ruyxati va b. oddiygina yaratish imkonini beradi, bir so’z bilan aytganda, 
    shaxsiy xayotda halaqit bermaydigan va hech narsani esdan chiqarmaydigan puxta 
    dastur-kotib. 

    Download 1,78 Mb.
    1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   91




    Download 1,78 Mb.
    Pdf ko'rish