|
Avtomatlashtirilgan axborot texnologiyalari evolyutsiyasi
|
| bet | 35/78 | | Sana | 13.12.2023 | | Hajmi | 262,61 Kb. | | #117946 |
Bog'liq O`zbekiston respublikasiAvtomatlashtirilgan axborot texnologiyalari evolyutsiyasi. XX asrning 50- yillarida EHMning paydo bo‘lishi va ulardan foydalanish imkoniyatining jadal oshib borishi bilan mehnatni avtomatlashtirish, axborot mahsulotlari va xizmati bozorining yuzaga kelishiga asos bo‘ldi. AATning rivojlanishi axborotni qayta ishlash va uzatish bo‘yicha yangi texnik vositalarning paydo bo‘lishi, EHMdan foydalanishning tashkiliy shakllarini takomillashtirish, infratuzilmani yangi kommunikatsiya vositalari bilan boyitish bilan bir qatorda kechdi. AATning evolyutsiya jarayoni 5-jadvalda berilgan.
EHM avlodlari almashuvi ro‘y berdi. Bu EHMning asosiy texnik foydalanish va iqtisodiy parametrlari, birinchi navbatda samaradorlik, xotira hajmi, ishonchliligi, gabarit o‘lchami va narxi kabi omillar o‘zgarishi bilan bog‘liq edi. Mashina orqali yechish uchun vazifalarni tayyorlash ish hajmini kamaytirish, insonning EHM bilan aloqasini yengillashtirish hamda EHMdan foydalanish samaradorligini oshirish EHM rivojlanishining asosiy omili edi va shunday bo‘lib qolmoqda.
AAT rivojlanishining bosqichlari, texnik vositalar va hal etiladigan
v azifalar
Yil
|
EHM
|
Hal etiladigan masalalar
|
AAT turlari
|
1
|
2
|
3
|
4
|
1950 yy.
oxiri, 1960 yy
|
1va II av- lod
|
EHMdan alohida, ish haqini hisoblash, moddiy hisob-kitob, ayrim optimallashgan, nisbatan ko‘p mehnat talab qiluvchi
vazifalarni hal etish.
|
Ma’lumotlarni qisman elektron qayta ishlash
|
1960 yy.
1970
yillar oxiri
|
II va III
avlod
|
Rejadagi va joriy axborotni elektron qayta ishlash, EHM xotirasida me’yoriy- ma’lumotnoma xabarlarini saqlash, mashinagrammalarni qog‘oz ko‘rinishidagi
axborot tashuvchilarni chiqarib berish.
|
Ma’lumotlarni qayta ishlash elektron tizimi
|
1970
yillar
|
III
avlod
|
Korxonalar, tashkilotlar faoliyatining barcha boshqaruv jarayoni bosqichlarida axborotni kompleks qayta ishlash, ABT kenja tizimini ishlab chiqishga o‘tish (moddiy-texnik ta’minot, tovarlar harakatlanishi, tayyor mahsulotlarni sotishni hisob - kitob qilish).
|
Hisoblash markazlari, jamoa foydalanish hisoblash markazlari sharoitida axborotni markazlashtirilgan avtomatlashtirilgan qayta
ishlash.
|
1980
yillar
|
IV
avlod
|
Boshqaruv tizimini avtomatlashtirish (texnologik jarayonlar bilan), avtomatlashtirilgan loyiha tizimini, korxonalar bilan BTAni, reja hisob-kitobi, statistika, moddiy-texnik ta’minot, fan va texnikani rivojlantirish. Ma’lumotlarni markazlashmagan holda qayta ishlash tendensiyasi, vazifalarni ko‘p foydalaniladigan rejimda hal etish, hisoblash texnikasidan qog‘ozsiz
foydalanish.
|
Mini-EHM, ShK bazasida texnologik masalalarga ixtisoslashishi va ma’lumotlar massiviga uzoqdan turib kirish, ayni paytda kuchli super EHMlar bazasida axborotlarni qayta ishlash usullarini avtomatlashtirish va
universallashtirish.
|
1980
|
V
|
Iqtisodiy masalalarni kompleks hal etish;
|
Zamonaviy axborot-
|
yillar
|
avlod
|
predmet sohasining tizimli tavsifiga bog‘liq
|
texnologiyasi (YaAT) -
|
oxiri-
|
|
holda obyekt-mo‘ljallangan yondashuv;
|
hisoblash texnikasi, aloqa
|
hozirgi
|
|
ilovalarning keng ko‘lami; axborot
|
vositasi, orgtexnika
|
paytgac
|
|
tuzilmasini tarmoqli tashkil etish; hisoblash
|
vositalarining
|
ha
|
|
texnikasidan foydalanish davomida
|
uyg‘unlashuvi.
|
|
|
foydalanuvchining interaktiv o‘zaro
|
|
|
|
harakatni o‘zlashtirishi.
|
|
|
|
Intellektual interfeysini rivojlantirish, qaror
|
|
|
|
qabul qilishni qo‘llab-quvvatlash tizimi,
|
|
|
|
axborot-maslahat berish tizimi.
|
|
|
| |
