Bosh menyu (main menu) va buyruqlar paneli (command panels)

176 
1.7.
Merge … (Bog‘lash) - joriy sahnaga boshqa sahnalarning fayllarini 
qo‘shish. Bog‘lash davomida sahnaga qanday ob’eklarni qo‘shish zarurligi haqidagi 
so‘rovli oyna paydo bo‘ladi. Agarda obyektlarning nomi bir-biriga mos kelmasa, 
quyidagi so‘rovlar berilgan oyna chiqadi: Merge - shu nomlar bilan birlashtirish; 
Skip - obyektni o‘tkazib yuborish; Delete Old - eski obyektni yangi obyekt bilan 
almashtirish; Auto-Rename avtomatik qayta nomlash va qo‘shish. 
1.8.
Import … (Import) - faylni boshqa formatlarga import qilish. 
Masalan: *.fbx kengaytmali fayllar yordamida Maya grafik muharriridagi faylni 
Autodesk 3D Studio Max dasturiga import qilish. Xuddi shunday, *.ai (Adobe 
Illustrator) kengaytmali fayllar yordamida ham vektorli konturlarni import qilish 
mumkin, bunda ikki o‘lchovli egri chiziqlar o‘zgartiriladi. 
1.9.
Export … (Eksport) - faylni boshqa formatlarga eksport qilish. 
1.10.
Summary info … (Umumiy axborot) - sahna haqidagi tugallangan 
axborotlar (obyektlar soni, foydalanilayotgan materiallar va b.). 
1.11.
View Image File … (Tasvirni ko‘rish) - grafik muhitdan chiqmagan 
holda vizuallashtirilgan materiallarni ko‘rish imkonini beradi. 
2.
Edit (Tahrirlash) - obyektlar bilan ishlash buyruqlari. Asosiy buyruqlar: 
2.1.
Undo (Bekor qilish) [Ctrl+Z] - oxirgi haraqatni bekor qilish. Bu 
buyruq orqali oxirgi bajarilgan o‘nta amalni bekor qilish mumkin. Orqaga qaytishlar 
sonini Preference (Xususiyatlar) menyusida ko‘rsatish mumkin, bu esa kompyuter 
tezkor xotirasining yuklanuvchanligiga ta’sir ko‘rsatadi. 
2.2.
Redo (Qaytarish) [Ctrl+Y] - Undo buyrug‘i bilan bekor qilingan 
harakatlarni orqaga qaytaradi. 
2.3.
Hold (Kechiktirish) [Alt+Ctrl+H] - almashish buferida sahnaning joriy 
holatini xotirada saqlash. 
2.4.
Fetch (Olish) [Alt+Ctrl+F] - buferdan sahnaning kechiktirilgan 
holatini olish. 
2.5.
Delete (O‘chirish) [Delete klavishasi] - obyektni o‘chiradi. 
2.6.
Select All (Barchasini belgilash) [Ctrl+A] - sahnadagi barcha 
obyektlarni belgilaydi. 

177 
Izoh
: 
Belgilangan obyekt oq ko‘rinishga keladi va uning o‘qlari 
koordinatada ko‘rinadi. 
2.7.
Select invert (Invertirlash) [Ctrl+I] - sahnadagi belgilanmagan 
obyektlar belgilangan va teskari bo‘ladi. 
3.
Tools (Uskunalar) - obyektlar va ularning xususiyatlari bilan ishlash 
bo‘yicha turli xildagi uskunalar. 
Asosiy buyruqlar: 
3.1.
Transform Type-In ... (Klaviatura orqali ko‘chirish) [F12] - paydo 
bo‘ladigan oynada mos o‘qlar uchun raqamli qiymatlarni berish orqali sahnada 
obyektlarni qo‘chirish yuz beradi (5.17-rasm). Shuningdek ushbu panel ekranning 
quyi qismidagi holatlar satrida joylashgan. 
139-rasm. Obyektlarni qo‘chirish oynasi 
Parametrlar: 
Absolute - sahnada obyektning holati; 
Offset - 
ma’lum masofada mos o‘qlar bo‘yicha obyektlarni siljitish. 
Izoh
: Obyektni ko‘chirish uchun, obyektni ko‘chirish, burish va 
masshtablashni tanlash zarur. 
3.2.
Spacing tool (Fazoga xos uskuna) [Shift+I] - belgilangan yo‘l 
bo‘yicha uch o‘lchovli obyektni joylashtirish imkonini beradi (138-rasm). 
Chiqadigan oynada (139-rasm) quyidagi asosiy parametrlar o‘zgartiriladi: Pick Path 
- tanlangan obyekt bir tekisda taqsimlanadigan yo‘lni ko‘rsatish; Pick Points - 

178 
tanlangan obyekt joylashadigan nuqtani ko‘rsatish; Count - joylashgan ob’eklar 
soni. 
140-rasm. Belgilangan yo‘l
141-rasm. Spacing tool oynasi bo‘yicha obyektning joylashishi 
4.
Group (Guruh) - sahna obyektlari guruhini yaratish buyrug‘i. 
5.
Views (Proeksiyalar) - tasvirlanadigan obyektlarni boshqarish, ekranga 
chiqishlarni sozlash, ekspert rejimini ishga solish (Expert Mode [Ctrl+X]) - faqat 
ko‘rinadigan ekran bilan ishlash. 
6.
Create (Yaratish) - obyektlar yaratish uskunasi, buyruqlar panelidagi 
Create bandiga o‘xshash. 
7.
Modifiers (Modifikatorlar) - obyektlarni o‘zgartirish uchun uskuna, 
buyruqlar panelidagi Modify bandiga o‘xshash. 
8.
Character (Personaj) - suyaklar tizimini yaratish (Bones) va skeletli 
deformasiyalar orqali turli xildagi obyektlarning animatsiyalari bilan ishlash 

179 
buyrug‘i. 
9.
Reactor (Reaktor) - yordamchi obyektlarni yaratish, ular yordamida suv 
yuzasi, qattiq va egiluvchan jismlar, to‘qimalar va boshqa uch o‘lchovli 
jismlarning real fizik xususiyatlari modellashtiriladi. 
10.
Animation (Animatsiya) - animatsiyalarni boshqarishning turlicha 
algoritmlarini ifodalagan nazoratchilar yordamida animatsiyalanuvchi obyektlar 
yaratish buyrug‘i. 
11.
Graph Editors (Grafik muharrir) - ushbu band sahna obyektlari bilan 
ishlash jarayonini optimallashtirishga yo‘naltirilgan bir necha muharrirlardan tarkib 
topadi: Track View (Treklarni ko‘rish) - animatsiyalangan obyektlarni tahrirlash; 
Schematic View (Tuzilmalarni ko‘rish) - sahnadagi alohida obyektlarning bir-biri 
bilan ierarxik aloqasi; Particle View (Bo‘lakni ko‘rish) - bo‘lakning murakkab 
tizimini yaratish. 
12.
Rendering (Vizuallashtirish) - sahnani vizuallashtirish ishlariga, ya’ni 
kuchaytirilgan yorug‘lik, videomontaj effektlari (Video Post), atrof muhit effektlari 
(tuman, olov, hajmiy yorug‘lik)ni yaratishga mo‘ljallangan buyruqlar. (Material 
Editor) Materiallar muharriri oynasini chaqirish. 
13.
Customize (Sozlash) - dastur parametri va interfeysi elementlarini 
sozlash. Sozlash imkoniyalaridan foydalanib foydalanuvchi interfeysda o‘zining 
variantini yaratishi, ya’ni buyruqlar panelida kerakli tugmalarni ko‘shishi, 
buyruqlarni chaqirish uchun qaynoq tugmalar kombinasiyasini o‘zgartirishi va 
boshqa amallarni bajarishi mumkin. 
Asosiy buyruqlar: 
13.1.
Customize User Interface … - interfeysni sozlash. 
13.2.
Load/Save Custom UI Scheme - interfeysning foydalanuvchi 
sxemasini yuklash/saqlash. 
13.3.
Show UI - turli xildagi uskunalar panelini ko‘rsatish/yashirish. 
13.4.
Configure User Paths … (Foydalanuvchi yo‘lini konfigurasiyalash) 
–
ochiladigan oynada foydalaniladigan barcha materiallar (sahna, 
tekstura, materiallar kutubxonasi va boshqa fayllar) uchun yo‘llar tayinlangan. 

180 
13.5.
Configure System Paths … - 
asosiy (tizimli)
papkalar konfigurasiyasi. 
13.6.
Units Setup (O‘lchov birligini sozlash) - ochiladigan oynada metrik 
o‘
lchovlar sistemasini (mm, sm, km), US Standard (dyumlar, futlar), muharrirning 
o‘zini o‘lchov birligini tanlash, yoki o‘zi o‘lchov birligini yaratishi mumkin. Bu 
obyektni keraklicha geometrik o‘lchamlarda loyihalash imkonini beradi. 
13.7.
Plug-in Manager … (Qo‘shiladigan modellar menedjeri) - turli xil 
muharrirlarga (nafaqat uch o‘lchovli) qo‘shimcha foydali ilovalar (masalan: hir xil 
o‘simliklar yaratish imkonini beradigan dastur va b.) yaratiladi. Ushbu buyruq 
sizning dasturingizga qanday ilovalar qo‘shilganini ko‘rsatadi. 
13.8.
Preference (Xususiyatlar) - 3D Studio Max grafik muharririning 
asosiy sozlashlari. 
14.
MAXScript - MAXScript dasturlashtirish tilida ssenariy yozish 
buyruqlari. 
15.
Help (Ma’lumot) - ma’lumotlar tizimi, shuningdek mazkur grafik 
muharrir haqida axborot beradi. 

Download 11,66 Mb.