International scientific-practical conference on the theme:
«INFORMATION TECHNOLOGY, NETWORKS AND TELECOMMUNICATIONS
ITN&T-2023»
736 |
ega bo'lish imkoniyatini beradi. Talabalar uchun Smart muhit uzluksiz ta'limning fanlararo
yo'naltirilgan ta'lim tizimi (maktab, universitet, korporativ ta'lim) bo’lib– moslashuvchan ta'lim
dasturi, portfolio, talabalar haqida ko'proq ma'lumot, hamkorlikda o'qitish texnologiyasi va bilim
yaratishdan iborat.
Kalit so'zlar: Smart-texnologiyalar,
axborot texnologiyalari, Internet, uzluksiz ta'lim,
texnologik innovatsiyalar.
Introduction
Zamonaviy ta'limning asosiy g'oyasi an'anaviy ta’lim bilan bir qatorda tabiiy bo'lgan yangi
bilim manbalarini tan olishdir: ma'ruza, seminar, amaliy dars va boshqalar. O'qituvchining roli
o'zgarib bormoqda, bu Smart texnologiyalardan foydalanganda yangi boshqaruv tizimini yaratishi
kerak[3]. Global dunyoda "kerakli" bilimlarni sifati, zamonaviyligini ilmiy tanlash zarur. Smart
ta'lim o'z maqomiga ko'ra: hayot davomida o'z-o'zini o'zi rejalashtirish, shaxsning o'zini o'zi
anglashi,
muvaffaqiyatli shaxsiy martaba, shuningdek, jamiyat va ishlab chiqarish manfaatlari
yo'lida kasbga ega bo'lishdan iborat. XXI asr axborot texnologiyalari
zamonaviy jamiyatning
ajralmas qismiga aylangan asrdir[4]. Bugungi kunda biz mobil telefon, kompyuter va Internet
tabiat va jamiyat kabi ularning yashash maydonining tabiiy elementlari bo'lgan odamlarning yangi
raqamli (tarmoq) avlodi mavjudligi haqiqatini ishonch bilan aytishimiz mumkin.
Smart-ta'limning mazmuni va ta'lim texnologiyalari ilg'or ta'limga qaratilgan bo'lib, unda
bitiruvchilarning kasbiy mahorat darajasi, ularning shaxsiyatining rivojlanish darajasi universitet
va korxona o'rtasidagi hamkorlikda mehnat bozorini hisobga olgan holda ishlab chiqarish, uning
texnologiyalari rivojlanish darajasidan oldinda bo'lishi va uni shakllantirishi, tuzilishini belgilashi
kerak. Bugungi kunda multimedia taqdimotlaridan foydalangan holda
talabalar bilan trening
mashg'ulotlarini o'tkazish odatiy holga aylanmoqda. Biroq, odatiy taqdimot texnologiyalari bilan
bir qatorda, ta'lim sohasiga yangi, interaktiv texnologiyalar kirib kelmoqda. Smart ta'lim - bu
insonning turmush tarziga tabiiy ravishda kiritilgan, ijtimoiy
institutlar doirasi bilan
cheklanmagan, ijodiy, universal, umrbod, cheksiz ta'limdir.[6] Talabalar uchun interfaol doska
diqqatni jamlashni yaxshilaydi, o'quv materiali tezroq o'zlashtiriladi va buning natijasida har bir
o'quvchining muvaffaqiyati oshadi. Ta'lim sohasiga yangi texnologiyalarni joriy etish bilimlarni
reproduktiv o'tkazishning eski sxemasidan ta'limning yangi, ijodiy shakliga o'tishga olib keladi.
Zamonaviy ta'limning asosiy vazifalaridan biri o'quvchilarda
bilim olish uchun barqaror
motivatsiyani yaratish bo'lsa, ikkinchisi ijodiy yechimlar yordamida ushbu bilimlarni o'zlashtirish
vositalarining yangi shakllarini izlashdir. SMART jamiyati universitetlar oldiga ijodiy salohiyatga
ega, yangi dunyoda fikrlash va ishlashga qodir kadrlar tayyorlash bo’lgan yangi global vazifani
qo'yadi.Smart-ta'lim tizimidagi o'qituvchilarning vazifalari: o'quvchilarning yangi, ilg'or
bilimlarni muvaffaqiyatli o'zlashtirishi, kompetentsiyalarni rivojlantirish va takomillashtirish,
mustaqil ta'lim olishlari uchun rivojlanayotgan shaxsiy ta'lim muhitini yaratishdir. Ta'lim
jarayonini individuallashtirishning optimal darajasiga erishish uchun talabalar o'zaro, ijtimoiy
tarmoqlar, professional jamoalar bilan hamkorlikni ta'minlashi zarur. Kelgusida ta'lim
o'quvchilarning o'zini o'zi nazorat qilish va o'z-o'zini
baholashga, shuningdek, o'qituvchini
baholashga o'tadi. Ta'lim omma oldida muhokama qilinishi va tanqidga ochiq bo'lishi kerak. Smart
ta'lim tizimida o'quvchining quyidagi individual xususiyatlariga e'tibor qaratiladi. Bularga joriy
(haqiqiy) funktsional Kognitiv faoliyatning shakllangan uslubi (deduktiv,induktiv, dialektik)
xususiyatlar kiradi. Kognitiv faoliyat motivlariga akademik,
ishbilarmonlik, kommunikativlik