• Kompaniya nomi Yil Izoh 1998 2007 Bozordagi o‘rni
  • Qimmatliklar o‘rin almashinish tamoyili




    Download 3,23 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet21/191
    Sana24.05.2024
    Hajmi3,23 Mb.
    #252938
    1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   191
    Bog'liq
    A T KENJABOYEV, M YU JUMANIYAZOVA ELEKTRON BIZNES ASOSLARI O`quv

    Qimmatliklar o‘rin almashinish tamoyili.
    U moddiy boyliklarni 
    bilimlar tizimi hamda axborot qimmatliklar bilan asta-sekin o‘rin alma- 
    shishidan iborat. Zamonaviy tovarlar qiymatida axborot qismining ulu- 
    shi muntazam o‘sib boradi. Shunga ko‘ra Internetda mahsulot yetka- 
    zuvchilar o‘z kataloglari va takliflarini xaridorlarning muayyan guruhi 
    (yoki bozor segmenti) ni hisobga olib tayyorlaydilar. Masalan,
     Staples 
    ofis jihozlarini yetkazib beruvchisi har doim mijozlarga faqat ularni qi- 
    ziqtirish ehtimoli eng yuqori bo‘lgan buyumlar nomlari ro‘yxatidan ibo- 
    rat kataloglarni yuboradi. 
    Zamonaviy axborot tizimining asosiy elementi elektron chip hisob- 
    lanadi. 
    Ishlab chiqaruvchilar texnik jihatdan murakkab barcha buyumlarda 
    chiplardan maksimal darajada foydalanishga intiladilar. 
    Masalan, “Yanon” va “Detroyt” avtomobil kompaniyalari chiplar 
    bilan maksimal jihozlangan kelajak avtomobillarini ishlab chiqdilar. 
    Bunday avtomobilni qudratli Jahon Tarmog‘i boshqaradi. Bugungi kun- 
    da ham ba’zi bir mashinalarda EHMga qaraganda ko‘p elektron chiplar 
    mavjud. Ya’ni buyumlarning tizimlariga yo‘l ochilmoqda. 
    Internet-kompaniyalar qiymatini baholashda xuddi shu hol kuzati- 
    ladi. Internet-kompaniyaning iste’mol qiymati moddiy aktivlarni qiymati 
    bilan emas, nomoddiy komponentlar bilan belgilanadi, xususan, mavjud 
    29


    Kompaniya 
    nomi 
    Yil 
    Izoh 
    1998 
    2007 
    Bozordagi o‘rni 
    Microsoft 


    2007-yilda kompaniyaning bozor narxi 
    507,22 mlrd. dollarni tashkil etdi 
    AT&T 
    16 


    Cisco System 
    30 

    1998-yilda kompaniyaning bozor narxi 
    166 mlrd. dollarni, 2007-yilda esa 425 
    mlrd. dollarni tashkil etdi 
    IBM 
    13 
    10 

    General electric 


    An’anaviy kompaniya 
    axborot resurslar hajmi, yangi ilmiy g‘oyalar va loyihalar (masalan, yan- 
    gi axborot texnologiyalari, biznes-modellari) bilan, kadrlar salohiyati va 
    boshqalar. Bunda Internet-kompaniyalar qiymati an’anaviy iqtisodiyot tar- 
    kibida amal qilayotgan shunga o‘xshash kompaniyalarga nisbatan, ularda 
    ishlayotgan xodimlar soni yoki sotib olingan moddiy boyliklar hajmi 
    o‘zgarishdan ko‘ra tez sur’atda o‘sadi. 
    Masalan,
     Yahoo!
    Internet-kompaniyasining bozor qiymati ikki yil mo- 
    baynida moddiy aktivlar sezilarli o‘smagani holda 12 barobar o‘sdi ( 400 
    mln. AQSh dollaridan 5 mlrd. AQSh dollarigacha). Bunda mazkur kompa- 
    niya qiymatining nomoddiy bahosi uning umumiy bozor qiymatida ustuvor 
    salmoqqa ega. 
    Internet-kompaniyalarning 1998-2007-yillarda qiymati o‘zgarishi 
    dinamikasi 2.3-jadvalda keltirilgan. 

    Download 3,23 Mb.
    1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   191




    Download 3,23 Mb.
    Pdf ko'rish