39
chiqish yо‘li bilan bosh va shо‘ba tashkilotlar moliyaviy
hisobotlarini har bir satr
bо‘yicha konsolidatsiyalaydi.
Konsolidatsiyalashgan moliyaviy hisobot yagona iqtisodiy tashkilot sifatidagi
guruh tо‘g‘risida moliyaviy axborotlarni taqdim eta
olishlari uchun quyidagi
harakatlarni amalga oshiriladi:
Bosh kompaniyaning har bir shо‘ba korxonaga investitsiyalarining balans
qiymati va bosh kompaniyaga taalluqli bо‘lgan har bir shо‘ba korxona kapitali qismi
eliminatsiyalanadi (ya’ni о‘zaro chiqarilib tashlanadi);
birlashishi natijasida gudvil yuzaga kelishi mumkin, qaysiki moliyaviy
holat
tо‘g‘risidagi konsolidatsiyalashgan hisobotda alohida satrda aks ettiriladi;
hisobot davri uchun konsolidatsiyalanadigan shо‘ba
kompaniyalar foyda va
zararlardagi nazorat qilinmaydigan qatnashish hissasi aniqlanadi;
konsolidatsiyalashadigan shо‘ba kompaniyalar sof aktivlaridagi nazorat
qilinmaydigan qatnashish hissasi bosh kompaniya aksiyadorlari
kapitalidan alohida
kо‘rsatiladi.
Sof aktivlarda nazorat qilinmaydigan qatnashish hissasi tarkib topadi:
o
biznesni birlashtirish sanasida shо‘ba kompaniyalar sof aktivini nazorat
qilmaydigan qatnashish hissasi;
o
xarid qilish momentida hisobot sanasiga qadar shо‘ba
kompaniya kapitali
о‘zgarishidagi nazorat qilinmaydigan qatnashish hissasi.
Guruh kompaniyalari о‘rtasida mavjud bо‘lgan guruh ichidagi qoldiqlar,
operatsiyalar, daromadlar va xarajatlar tо‘liq chiqarilib tashlanishi kerak.
Konsolidatsiyalashgan moliyaviy hisobot tuzishda bosh kompaniya va shо‘ba
kompaniyalar moliyaviy hisobotlari bir hisobot sanasida tuzilgan bо‘lishi shart. Agar
bosh kompaniyaning hisobot sanasi shо‘ba kompaniyaning
hisobot sanasidan farq
qilsa 10-son MHXSga muvofiq shо‘ba kompaniya bosh kompaniyaning hisobot
sanasiga qо‘shimcha moliyaviy hisobot tuzishi talab etiladi.
Bunday hollarda ushbu sana va bosh kompaniya hisobot sanasi oralig‘ida yuz
bergan salmoqli bitimlar yoki hodisalarning ta’siri korrektirovka
kiritish orqali
inobatga olinadi.
40
2-bosqich.
Bosh
kompaniyaning shо‘ba kompaniyaga investitsiyasi hamda hissasining
balans qiymati bekor qilinadi, nazorat qilinmaydigan qatnashish hissasi(NQQH) hamda gudvill tan
olinadi