90
ўзгарган-ўзгармаганлигини,
бухгалтерия
проводкалари
тўғри
берилган-
берилмаганлигини аниқлаш ёки уларни молиявий таҳлил қилиш билангина
чекланиб қолади.
Фикримизча,
аудиторлик
текширувларида
молиявий
натижалар
тўғрисидаги ҳисобот аудити муҳим ўринни эгаллайди.
Чунки молиявий
ҳисоботнинг асосий мақсади хўжалик юритувчи субъект фаолияти ва унинг
молиявий натижалари тўғрисидаги ҳаққоний маълумот тақдим этиш
ҳисобланади. Шундай экан, юқорида қайд этиб ўтганимиздек, молиявий
натижалар уларни шакллантирувчи таркибий қисмлари даромадлар ва
ҳаражатлар ўртасидаги боғлиқлик нуқтаи назаридан чуқур таҳлил қилиниши
мақсадга мувофиқ. Шу сабабли молиявий натижалар тўғрисидаги ҳисобот
аудити жараёнларида хўжалик фаолиятининг даромадлари ва харажатлари
бўйича салмоқли миқдорда аудит амаллари бажарилиши зарур.
Аудиторлик текширувлари қанчалик сифатли ўтказилса, молиявий
натижалари тўғрисида аниқ ва ишончли маълумотларни кўпроқ олиш
имконияти туғилади. Бундан ташқари, аудит маслаҳат бериш функцияси орқали
иқтисодий субъектларга мавжуд ресурслардан оқилона
фойдаланиш ва фойда
ҳажмини кўпайтириш йўналишларини белгилаб бериши мумкин.
Ўзбекистон Республикасида иқтисодий ислоҳотларнинг босқичма-
босқич амалга оширилиши хўжалик юритувчи субъектларнинг бозор
қонунлари асосида фаолият юритишини таъминлашга хизмат қилмоқда. Амалга
оширилаётган ислоҳотлар натижасида шаклланган ва эркин рақобатга
асосланган иқтисодиётда фаолият юритиш учун эса ҳар бир хўжалик юритувчи
субъект молиявий барқарор ва мустаҳкам бўлиши лозим. Рақобатбардошликни
таъминлаш ишлаб чиқариш самарадорлигини ошириш билан бирга хўжалик
юритувчи
субъект
фаолиятининг
молиявий
натижаларини
тўғри
шакллантириш, хўжалик юритувчи субъектда инқирозга қарши дастурни ишлаб
чиқиш ва барқарор ривожлантириш стратегиясини белгилашга кўп жиҳатдан
боғлиқ.
91
Хулоса тарзида таъкидлаш жоизки, молиявий натижалар аудитининг
тўғри
режалаштирилиши
ва
сифатли
ўтказилиши
холис
аудиторлик
хулосасининг шаклланишига хизмат қилади.
