192
харажатларни нисбатига (рентабеллигига) боғлиқдир. Яъни, бунинг учун
хўжалик субъектлари фаолияти давомида даромадларга нисбатан харажатлар
салмоғини камайтириш чораларини ҳам ишлаб чиқиши ҳамда уларга қатъий
амал қилиши талаб этилади.
Бозор иқтисодиёти шароитида корхоналарнинг бир текисда узлуксиз
фаолият юритиши ва иқтисодий ривожланиши, улар томонидан амалга
ошириладиган харажатларга ва фаолият натижасида кўрилган зарарларига
боғлиқ бўлади. Шу нуқтаи назардан, уларни тан олиш ва ҳисобда тўғри акс
эттириш бухгалтерия ҳисобининг асосий вазифаларидан бири ҳисобланади.
Ўзбекистон Республикасида харажатлар ҳисобини ташкил этиш ва уларни
гуруҳлаш асосан, амалдаги Ўзбекистон Республикасининг “Бухгалтерия ҳисоби
тўғрисида”ги қонуни ва Вазирлар маҳкамасининг “Маҳсулот (ишлар,
хизматлар) ишлаб чиқариш ва сотиш харажатлари таркиби ҳамда молиявий
натижаларни шакллантириш тартиби тўғрисидаги” Низом билан тартибга
солинади.
Харажатлар ва зарарларни тан олиш, бухгалтерия ҳисобида тўғри акс
эттириш, ҳисобга олувчидан аввало, бу тушунчаларни моҳиятини тўғри
англашни ва тавсифлашни талаб этади.
