49-modda. Yer qa’ridan foydalanish va uni muhofaza qilish ustidan tarmoq nazorati
Yer qa’ridan foydalanish va uni muhofaza qilish ustidan tarmoq nazorati yer osti boyliklaridan foydalanuvchilarning geologik, marksheyderlik yoki texnikaviy xizmatlari tomonidan amalga oshiriladi.
Geologik va marksheyderlik xizmatlari to‘g‘risidagi namunali nizomlarni Vazirlar Mahkamasi tasdiqlaydi.
X BO‘LIM. YER OSTI BOYLIKLARIDAN FOYDALANISh VA ULARNI MUHOFAZA QILISh MASALALARIGA DOIR NIZOLARNI KO‘RIB CHIQISH. YER OSTI BOYLIKLARI TO‘FRISIDAGI QONUN HUJJATLARINI BUZGANLIK UChUN JAVOBGARLIK
50-modda. Yer osti boyliklaridan foydalanish va ularni muhofaza qilish masalalariga doir nizolarni ko‘rib chiqish
Yer osti boyliklaridan foydalanish va ularni muhofaza qilish masalalariga doir nizolar qonun hujjatlari bilan belgilangan tartibda sud tomonidan ko‘rib chiqiladi.
51-modda. Yer osti boyliklari to‘g‘risidagi qonun hujjatlarini buzganlik uchun javobgarlik
Yer osti boyliklari to‘g‘risidagi qonun hujjatlarini buzishda aybdor bo‘lgan shaxslar qonunga muvofiq javobgar bo‘ladilar.
KONLAR DAVLAT KADASTRI, FOYDALANILGAN KOMPALAMALAR VA TEXNOLOGIYA FORMATLAR OBYEKTLARI KODLARINI Yagona klassifikatori va identifikatori)
UMUMIY HOLAT
“Geoaxborot asosida davlat kadastrlari obyektlarining yagona klassifikatorini identifikatsiya qilish va yaratish” 3.3-bandiga muvofiq, konlar, foydali qazilmalar va texnogen tuzilmalar ko‘rinishlarining davlat kadastri obyektlari uchun vaqtinchalik yagona klassifikator va kodlar identifikatori tayyorlandi. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2015 yil 24 avgustdagi majlisi bayonnomasi Davlat kadastrlarining yagona tizimi (Yagona davlat kadastrlari tizimi) ishlarini olib borish bo‘yicha aniqlangan manzilli o‘rganishlar natijasida aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish bo‘yicha chora-tadbirlar rejasi. . № 66
“Yer-geodez kadastri davlat qoʻmitasi va uning hududiy boʻlinmalari rahbarlari tomonidan Yagona davlat gaz nazorati tizimini yaratish va joriy etish, shuningdek, kichik biznes va tadbirkorlikni rivojlantirish uchun shart-sharoitlar yaratish hamda toʻsiqlarni bartaraf etish yuzasidan koʻrilayotgan chora-tadbirlar samaradorligi toʻgʻrisida O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 16.02.2005 yildagi qaroriga muvofiq ishlab chiqish. 66-son»
Hujjatda GKMPPITO obyektlari tasnifi, "Metalik foydali qazilmalar konlari", "Radioaktiv xom ashyo konlari", "Ruda bo'lmagan foydali qazilmalar, kondensat konlari", "Ko'rinishlar" bo'limlarida GKMPPITO ob'ektlarining identifikatsiya raqamlarini aniqlash va berish qoidalari mavjud. Konlar, foydali qazilmalar va texnogen manbalar kadastrining avtomatlashtirilgan axborot tizimining ishlashi uchun radioaktiv xomashyo”, “Norudali foydali qazilmalarning ko‘rinishlari”, “Ko‘mir va neft slanetslarining paydo bo‘lishi” va “Texnogen tuzilmalar”. tuzilgan shakllanishlar, GIS EGK tematik qatlamlarining atribut ma'lumotlarini tayyorlash, shuningdek, idoraviy quyi tizimlar o'rtasida ma'lumotlar almashinuvi uchun. SCMPPITO avtomatlashtirilgan axborot tizimining ishlashining zarur sharti tizimda hisobga olingan har bir ob'ektni identifikatsiyalash (aniq ta'rif) hisoblanadi. Umuman olganda, har bir depozit va namoyon bo'lish ob'ekti o'z nomi bilan aniqlanmaydi va shuning uchun qo'shimcha ravishda axborot bazasida saqlash, ma'lumotlarni qidirish va olish uchun qulay bo'lgan maxsus, noyob nomga ega bo'lishi kerak. Bu nom identifikatsiya raqami deb ataladi. Hujjat Davlat kadastrining konlar, foydali qazilmalar va texnogen tuzilmalar paydo bo'lishining tegishli bo'limlari uchun GIS ESGC tematik qatlamlarining atribut ma'lumotlarini tayyorlash uchun mas'ul bo'lgan Davlat kadastri bo'limi mutaxassislari uchun mo'ljallangan.
KONLAR DAVLAT KADASTRI, FOYDALANILGAN FOYDALANILGAN KOMPALAMALAR VA TEXNOLOGIY FORMATLAR OBYEKTLARI KODLARINI TASNIFI VA IDESIFIKATSIYA QILISH
Yagona kodlash tizimida depozit va namoyon bo'lishni aniqlash uchun quyidagi tuzilishga ega bo'lgan to'qqiz bitli raqamli kod qo'llaniladi: AABBCSSSS
Bu erda AA - Yagona gaz va gaz quvvatlari tizimidagi konlar, foydali qazilmalar va texnogen tuzilmalar paydo bo'lishining davlat kadastrining shartli raqami (qarang.
stol 1);
BB - konlar, foydali qazilmalar va texnogen tuzilmalar paydo bo'lishining davlat kadastrining shartli bo'limlari (2-jadvalga qarang);
SSSSS - idoraviy ro'yxat bo'yicha depozitlar va hodisalarning seriya raqami. KONLAR DAVLAT KADASTRI, FOYDALANGAN KAZMALAR KO‘RSATMALARI VA TURLI TURLARDAGI TENOKNOZ FORMATLARINING Identifikatsiya raqamlarini BERISH.
Identifikatsiya raqami qiymatlari quyidagicha aniqlanadi:
Davlat kadastrining turi Yagona Davlat Fuqarolik Kodeksining ro'yxatiga muvofiq belgilanadi;
GKMPPITO bo'limi depozit ob'ektining turi va yuzaga kelishi bilan belgilanadi;
kadastr ob'ektining tartib raqami Sanoat mulkini boshqarish davlat qo'mitasi bo'limlarining idoraviy ro'yxatidan kelib chiqqan holda belgilanadi;
kod kombinatsiyasining qiymati o'rnatiladi.
Konlar, mineral resurslar va texnogen qatlamlarning davlat kadastri (GKMPPITO (mineral xom ashyoni qazib olish va qayta ishlash chiqindilari) konlarning qisqacha birlashtirilgan tavsiflari (pasportlari), foydali qazilmalar va texnogen tuzilmalar ko'rinishlari to'plamidir va ulardan biri hisoblanadi. Davlat kadastrlarining yagona tizimining tarkibiy qismlari.
Ushbu kadastr Davlat geologiya qo‘mitasi huzuridagi Davlat geologiya axborot markazi (Davlatgeolinformtsentr) tomonidan yuritiladi. Davlat geolinformamarkazida konlar, foydali qazilmalar va texnogen birikmalarning davlat kadastrini yaratish va yuritish boshqarmasi tashkil etildi.
O'zbekiston Respublikasi hududida foydali qazilmalarning keng spektri tarqalgan, jumladan, ishlatiladigan mineral xom ashyoning har xil turlari. Bugungi kunga qadar 2800 dan ortiq foydali qazilma konlari va hodisalari aniqlangan. Ulardan 1000 dan ortiq konlar, jumladan, deyarli 118 turdagi mineral xomashyo qazib olingan bo‘lib, ulardan 60 dan ortig‘i sanoat tomonidan o‘zlashtirildi. 188 ta neft, gaz, kondensat, 3 tasi koʻmir, 48 tasi nodir va 43 tasi rangli va 43 tasi nodir va radioaktiv metallar, 5 tasi qora metallar, 37 tasi togʻ-kon xomashyosi konlari, 30 tasi qimmatbaho toshlar, 22 tasi togʻ-kimyo konlari, 525 tasi. - qurilish materiallari konlari va 357 - er osti suvlari va boshqalar / 1 /
1-Rasm. O'zbekiston Respublikasi konlar davlat kadastri obyektlari, foydali qazilmalar va texnogen tuzilmalar ko'rinishlarining umumiy sxemasi.
Neft, gaz va kondensat, ko'mir, oltin, mis, qo'rg'oshin, rux, volfram, molibden, florspat, grafit, o'tga chidamli materiallar, tabiiy tuzlar, tsement va g'isht xom ashyolari va boshqa qurilish materiallari va yer osti suvlarining tasdiqlangan zaxiralari asosida yana ko'p. 440 dan ortiq gaz va neft konlari, shaxtalar, shaxtalar va karerlar, 300 ga yaqin suv olish, balneologik klinikalar, mineral suvlarni idishlarga quyish zavodlari va ustaxonalari. Bular, birinchi navbatda, Olmaliq va Navoiy kon-metallash kombinatlari, Angren ko'mir konlari, Sho'rtan, Buxoro va Muborak neft va gazni qayta ishlash kombinatlari, Oxangaron, G'azalkent, Navoiy sement zavodlari, Gazgan, G'azalkent MKK va boshqa ko'plab yirik korxonalardir.
O‘zbekiston Respublikasi konlari, foydali qazilmalarning namoyon bo‘lishi va texnogen tuzilmalarning Davlat kadastrida har bir kon, foydali qazilmalarning ko‘rinishi va texnogen birikmalar obyekti to‘g‘risidagi asosiy ma’lumotlar, shuningdek yer qa’ridan foydalanuvchilar to‘g‘risidagi ma’lumotlar mavjud.
Quyidagilar foydali qazilmalar va texnogen tuzilmalar konlari va ko'rinishlarining pasportlarini tuzish uchun birlamchi ma'lumotlar manbalari hisoblanadi:
- yer qaʼrini geologik oʻrganish boʻyicha geologiya-qidiruv, qidiruv, razvedka, muhandislik-geologik, gidrogeologik, geoekologik, mavzuiy, eksperimental uslubiy, ilmiy tadqiqot va boshqa ishlar natijalari toʻgʻrisidagi hisobotlarni tasdiqlaydi;
- mineral xom ashyoning texnologik sinovlari natijalari to'g'risidagi hisobotlar;
- konchilik korxonalarining yillik hisobotlari, shu jumladan texnogen tuzilmalarning potentsial xavfli ob'ektlari to'g'risidagi ma'lumotlar;
- foydali qazilmalar zaxiralari balanslari;
- mineral xomashyo va foydali qazilmalar zaxiralari standartlarini, shuningdek zaxiralarni hisobdan chiqarish uchun materiallarni tasdiqlash bayonnomalari.
Geologik materiallar seysmik faollik, sel xavfi, xavfli geologik jarayonlarning namoyon bo'lishi (ko'chkilar, ko'chkilar, cho'kishlar, cho'kishlar, karstlar) to'g'risidagi ma'lumotlar bilan to'ldiriladi.
Ish hajmi kadastrda qayd etilishi kerak bo'lgan ma'lumotlarga ega hujjatlarni to'plash, o'rganish va tahlil qilishni o'z ichiga oladi:
- yakunlangan geologik (qidiruv, qidiruv, qidiruv, baholash) ishlari bo‘yicha Davlat geologiya fondiga taqdim etilgan hisobotlar;
- foydali qazilmalar zaxiralari bo'yicha davlat komissiyasi va zaxiralar bo'yicha doimiy komissiyaning bayonnomalari;
- Davlat geologiya qo‘mitasining DTX va korxonalarning zahiralar va prognoz resurslarni ko‘rib chiqish bayonnomalari;
- geologik ishlar loyihalari (qidiruv, qidiruv, qidiruv, baholash);
- foydali qazilmalar zaxiralari harakati bo'yicha geologiya va tog'-kon sanoati korxonalarining yillik balanslari;
- O'zbekiston Respublikasi foydali qazilmalar Davlat balansining ma'lumotlari.
Yuqoridagi materiallarni oʻrganish natijalari boʻyicha davlat kadastrini roʻyxatga olish obʼyektlarining pasportlarini tuzish boʻyicha uslubiy qoʻllanmaga muvofiq obyektlar uchun Davlat kadastrining pasportlari tuziladi. / 3 /
Foydali va texnogen tuzilmalar konlari va ko'rinishlarining pasportlari tasnifi bo'yicha alohida blankalarda (shakllarda) tuziladi:
rudali foydali qazilmalar konlari;
metall bo'lmagan foydali qazilmalar konlari;
allyuvial konlar;
radioaktiv xom ashyo konlari;
ko'mir va slanets konlari;
neft va gaz konlari;
rudali minerallarning namoyon bo'lishi;
metall bo'lmagan foydali qazilmalarning namoyon bo'lishi;
radioaktiv xom ashyoning namoyon bo'lishi;
texnogen shakllanish ob'ektlari.
Har yili hisobot tuziladi va kadastr ma'lumotlari Davlat kadastrlarining yagona tizimiga "Ma'lumotlarning tarkibi va taqdim etish tartibi to'g'risida"gi nizomga mos keladigan konlar, foydali qazilmalar va texnogen tuzilmalar ko'rinishlarining davlat kadastrining holati to'g'risida taqdim etiladi. davlat kadastrlaridan Davlat kadastrlarining yagona tizimiga.
Konlar, foydali qazilmalarning ko'rinishlari va texnogen tuzilmalarning davlat kadastri geologik qidiruv va ekspluatatsiya, foydali qazilmalarni texnologik sinovdan o'tkazish natijalari to'g'risidagi aniq hisobotlarda, texnik-iqtisodiy mulohazalar, hisobotlar va texnik-iqtisodiy asoslarni tasdiqlash to'g'risidagi bayonnomalarda batafsilroq ma'lumotlar mavjudligi to'g'risidagi ma'lumotlarni o'z ichiga oladi. mineral xomashyo va foydali qazilmalar zaxiralari uchun shart-sharoitlar, shuningdek yer qa'ri to'g'risidagi boshqa birlamchi ma'lumotlar. Davlat kadastrini ro'yxatga olish ob'ektlarini ro'yxatga olish xaritalari 1: 200 000 masshtabdagi yuqori jadvallarda yuritiladi va keyinchalik materiallar bir xil masshtabdagi elektron xaritaga qo'llaniladi.
2-Rasm. Bentonitga o'xshash loy konlari Toshkent viloyati.
Har yili elektron tematik qatlam ko'rinishidagi kadastr ma'lumotlari depozitlar, ko'rinishlar davlat kadastri ob'ektlari uchun qabul qilingan tasnifga muvofiq 1:200 000 masshtabdagi elektron xaritada RIAC ESGK Markaziy ma'lumotlar bankiga qo'llaniladi. minerallar va texnogen tuzilmalar.
2-rasmda Toshkent viloyati, Oxangaron tumanida joylashgan Bolgali koni - bentonitga o'xshash gil, atributiv ma'lumotlarga ega. Bu 80,4 ming м2 maydonga ega burg'ulash suyuqliklari, agroruda xomashyosi uchun loy konidir.
Quyidagi 3-rasmda Samarqand viloyatining Narpay tumanida joylashgan Jinskoye-volfram koni, shuningdek atributiv ma'lumotlar ko'rsatilgan. Bu 164,7 ming м2 maydonga ega volfram konidir. U yerda Davlat geologiya qo‘mitasining qidiruv va baholash ishlari olib borilmoqda.
3-Rasm. Jin volfram koni - Samarqand viloyati.
Quyidagi jadvalda Surxondaryo viloyati Boysun konining konlar davlat kadastri obyekti, foydali qazilmalar va texnogen tuzilmalar ko‘rinishlari bo‘yicha atributiv ma’lumotlari aks ettirilgan.
|
