134
belgilangan foiz stavkalarning o‘zgarish surati inflyasiya darajasiga to‘g‘ri kelsagina amalga
oshiriladi. Ammo barqaror bo‘lmagan iqtisodiy sharoitda inflyasiya va foiz stavkalar orasidagi
bog‘liq lik vaqt darajasiga ham o‘zgarishi mumkin.
Shunday qilib turli xildagi moliyaviy instrumentlardagi investisiyalarning daromadliligi
to‘lovsizlik, likvidlilik, soliqqa tortish va shuninigdek kutilayotgan inflyasiyalarning tavakkalchilik
darajalariga bog‘liq dir. Pul mablag‘larini qimmatli qog‘ozlarlarni sotib olishga joylashtirish
yo‘nalishini tanlashda investor eng avvalo tavakkalchilikka va daromadning joriy likvidlilik
ko‘rsatkichlariga e’tiborini qaratadi. Daromadning
joriy
ko‘rsatkichlari
investisiyalarni
samaradorligi baholashda asosan qimmatli qog‘ozlarning jahon tajribalarida qabul qilingan usullar
asosida qo‘llaniladi. Bu usullar:Investisiyalarning absolyut samaradorligini baholash (sof joriy tan
narx usuli). Investisiyalarning nisbiy samaradorligini baholash (daromad ichki me’yor usuli).
Korxona mulkni boshqarish samaradorligi ishlab chiqarish samaradorligi bilan uzviy bog‘liq.
Korxona boshqaruvi samaradorligi nafaqat mulk shakllariga bog‘liq, balki unga xo‘jalik faoliyatini
boshqarishda turli mexanizmlar va bozor tarkibi ham ta’sir etadi. Iqtisodiyotning istalgan sektoridagi
korxonalar uchun investision faoliyatni strategik ustunlikka ega bo‘lishga yo‘naltirish uzoq muddatli
rivojlanishnin muhim sharti hisoblanadi. Bu orqali ularning daromadlarini, kapitallashuvini, bozor
ulushini,bilim va ko‘nikmalarini saqlab qolish va ko‘paytirish mumkin.Boshqasohalardan farqli
ravishda, oligopolik ko‘rinishga ega transport xizmatlaribozori o‘z ishtirokchilariga an’anaviy
raqobat ustunliklaridan, ya’ni xizmat ko‘rsatishsifati, mijozlarga yo‘naltirilganlik, samarali
marketing va reklama kabi afzalliklardanto‘liq foydalanishga imkon bermaydi.
