|
‘QISH DARSLARIDA O‘QUVCHILARNING AQLIY TARBIYASINI Pdf ko'rish
|
bet | 135/539 | Sana | 27.06.2024 | Hajmi | 6,55 Mb. | | #265996 |
Bog'liq Maqola 3 (207-211-bet)
‘QISH DARSLARIDA O‘QUVCHILARNING AQLIY TARBIYASINI
SHAKLLANTIRISH
Boshlang‘ich sinflarda aqliy tarbiyani shakllantirishda quyidagi metodlardan
foydalanish zarur deb hisoblaymiz. Bu esa o‘quvchilarnin aqliy tafakkurining
shakllanishida muhim o‘rin egallaydi. Kuzatish va nazorat qilish, suhbat va hikoya,
tushuntirish, rag‘batlantirish va tanbeh berish, ma’qullash, ko‘rgazmalilik, namuna
ko‘rsatish, ishontirish, bahs, munozara kabilar. Kuzatishlar shundan dalolat
beradiki, boshlang‘ich sinf o‘qituvchilari dars jarayonida yozma ishlardan faqat
ona tili darslarida foydalanishadi. Bunday mashg‘ulotlar aksariyat hollarda,
o‘quvchilarning yozma savodxonligini tekshirishga qaratilgan bo‘ladi. Vaholanki,
“o‘qish”, boshqa darslarda ham yozma ish turlaridan foydalanish yaxshi natijalarga
olib keladi. Yozma ishlar bolalarni mustaqil fikrlashga, dunyoqarashini o‘stirishga
xizmat qilishi bilan birga, barcha o‘quvchilarning mavzu yuzasidan olgan
bilimlarini tekshirib ko‘rishga imkon beradi. Bo‘lim yoki mavzu yakunida yozma
ishlar tashkil etilganda o‘quvchila darsda olgan bilimlarini mustahkamlaydilar,
mavzuga qayta murojaat etish orqali asar haqidagi tasavvurlari yanada
teranlashadi, xotirasidan mustahkam joy oladi.
Yozma ishlarni bajarish jarayonida o‘quvchilarda Vatanga nisbatan g‘urur,
muhabbat tuyg‘ulari tarbiyalanadi. Boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi yozma ish uchun
o‘zi mustaqil holda mavzu tanlashi ham mumkin, albatta, bu mavzular ham shoir
asarlaridagi asosiy g‘oyalarga qaratilishi lozim. Mavzular quyidagi mazmunda
“Men sevgan shoir”, “Vatanim kuychisi”, “O‘zbekiston - vatanim manim”, “Men
nechun sevaman O‘zbekistonni” kabi mavzularda bo‘lishi mumkin.
Demak, dars jarayonida boshlang‘ich sinf o‘quvchilarining yozma, ijodiy
ishlaridan samarali foydalanish aqliy tafakkurning shakllanishida muhim o‘rin
tutadi. Yozma ishlar “O‘qish” darsida amalga oshiriladigan ishlarning rejasida
ko‘rsatilishi, uning maqsadi, ularga qo‘yiladigan talablar aniq belgilangan bo‘lishi
lozim.
1. Yuqoridagi fandan yozma ishlarni uyushtirishdan oldin, o‘quvchilar
mavzu yuzasidan bilim, ko‘nikma va malakaga ega bo‘lishlari shart.
2. Yozma ishlarni tashkil qilishda o‘quvchilarning yosh xususiyatlari,
qiziqishlari, talablari hisobga olinishi lozim.
|
| |