|
“Ta’limda innovativ-kreativ texnologiyalarning qo’llanilishi, neyrolingvistik dasturlashningBog'liq Maqola 3 (207-211-bet)“Ta’limda innovativ-kreativ texnologiyalarning qo’llanilishi, neyrolingvistik dasturlashning
amaliy asoslari” mavzusidagi xalqaro konferentsiya 2021-yil, 27-dekabr
102
Ахborot-kommunikatsiya texnologiyalar (AKT) — foydalanuvchi
manfaatlari yo‘lida axborotlarni to‘plash, qayta ishlash, saqlash, tarqatish va
foydalanish maqsadlarida birlashtirilgan metodlar, ishlab chiqarish jarayonlari va
dasturiy-texnik vositalar to‘plamidan iboratdir.
Bir qator olimlarning ta’kidlashicha ta’lim sohasida qo‘llaniladigan AKT
vositalaridan foydalanish quyidagi masalalarni amalga oshirishni o‘z maqsadi qilib
qo‘yishi kerak: o‘quvchilarning fikrlashlari tizimliligini ta’minlash va
rivojlantirish; bilim olish, ko‘nikma va malakalarini rivojlantirish hamda
mustahkamlashda o‘quvchining idrok etish faoliyati barcha turlarini qo‘llab-
quvvatlash; ta’lim jarayoni yaxlitligini saqlab qolgan holda o‘quv jarayonini
individuallashtirish tamoyilini amalga oshirish.
AKT ta’lim vositalarini qator ko‘rsatkichlari bo‘yicha turlarga ajratish
mumkin:
1. Hal qilinadigan pedagogik masalalari bo‘yicha:
• tayanch tayyorgarlikni ta’minlovchi vositalar (elektron darsliklar, ta’lim
tizimlari, bilimlarini nazorat qilish tizimlari);
• amaliy tayyorgarlik vositalari (masalalr to‘plamlari, praktikumlar, virtual
konstruktorlar, imitatsion modellashtirish dasturlari, trenajyorlar);
• yordamchi vositalar (ensiklopediyalar, lug‘atlar, adabiyotlar, rivojlantiruvchi
kompyuter o‘yinlari, multimediyali o‘quv mashg‘ulotlari);
• kompleks vositalar (masofali o‘quv kurslari).
2. Ta’lim jarayonini tashkil qilish funksiyalari bo‘yicha:
• axborot-ta’lim (elektron kutubxonalar, elektron kitoblar, elektron davriy
nashrlar, lug‘atlar, o‘quv kompyuter dasturlari, axborot tizimlari);
• interfaol (elektron pochta);
• izlanish (kataloglar, izlash tizimlari).
AKT turli ta’lim vositalaridan ta’lim jarayonida foydalanish bir necha
jihatlarini ko‘rsatish mumkin:
1. Motivatsion jihati. AKT’ni qo‘llash o‘quvchilarning qiziqishlarini oshirishga va
ijobiy motivatsiyasini shakllantirishga yordam beradi, chunki o‘quvchilarning
individual ta’lim imkoniyatlarini va ehtiyojlarini maksimal hisobga olish, o‘quv
mashg‘ulotlari mazmuni, shakllarini tanlash keng imkoniyatlari, o‘quvchilarning
ijodiy imkoniyatlarini ochib berish, o‘quvchilarnin zamonaviy axborot
texnologiyalarini o‘zlashtirishlariga yordam beradi.
2. Mazmunli jihati. AKT imkoniyatlaridan interfaol jadvallarni, plakatlar va o‘quv
fani alohida mavzulari va bo‘limlari bo‘yicha boshqa raqamli o‘quv resurslarini,
individual testlar mini-darslarini yaratishda foydalanilishi mumkin.
|
| |