|
“Ta’limda innovativ-kreativ texnologiyalarning qo’llanilishi, neyrolingvistik dasturlashningBog'liq Maqola 3 (207-211-bet)“Ta’limda innovativ-kreativ texnologiyalarning qo’llanilishi, neyrolingvistik dasturlashning
amaliy asoslari” mavzusidagi xalqaro konferentsiya 2021-yil, 27-dekabr
105
6.
Butun sinfdagi o'quvchilarning bir xil tezlikda ravon qilib
yozishlariga erishish.
Yozuvning bir maromda chiroyli va ravon bo'lish yo'llarini topish.
Harflarning shaklini to'ri yozishga o'rgatish.
Harflarning shakli ustida ishlash husnixatga o'rgatishning asosiy shartidir.
Chunki har bir harfning aniqlanishi yozuvning aniq va ravon bo'lishiga boliq.
Birinchi sifning oxiriga borib, hamma o'quvchilar harflarning shakli haqida
tasawurga ega bo'lishlariga qaramay, ayrim harf yoki elementlarning shaklini unutib
qo'yadilar. Ayniqsa, 3-4 sinflarda alohida husnixat darslari bo'lmasligi sababli ko'p
harflarning shaklini buzib yozadilar bir harfni ikkinchisi bilan almashtirib
yuboradilar.
Shuning uchun har bir boshlanich sinf o'qituvchisi doimo harflarning shaklini
tuzatish ustida ish olib borishi lozim.
Har bir harfning shaklini ongli ravishda egallash (ayniqsa 1 va 2 sinflarda)
juda muhimdir. Bu davrda o'quvchilarda harflarni ko'rib, eslab qolish va chiroyli
yozish qobiliyatlari tarqib topadi, harflarning shaklini ongli ravishda egallash uchun
quyidagilar talab qilinadi:
Namuna tarzida husnixat kitobida berilgan kichik sh harfining yozilish
jarayonini eslatib o'tamiz.
Kichik sh harfi uchta tagi ilmoqli kichik tayoqcha shaklidagi elementdan
iborat bo'lib, har bir element bir xil qiyalikda yozilishi lozim. Bu yerdagi bolovchi
elementlar ham asosiy elementga nisbatan bir oz qiyaroq bo'ladi.
O’qituvchi doskada shunday elementlar ishtirok etgan kichik i, sh, n
harflarini yozib ko'rsatadi. O’quvchilar esa daftarlarida har bir harfni bir qatorda
yozib mashq qiladilar. O’qituvchi sinfni aylanib chiqib, o'quvchilarning yozuvlarini
kuzatib boradi va o'quvchilarning qanday xatolarga yo'l qo'yganliklarini hisobga
oladi. Shudan so'ng o'qituvchi bir necha o'quvchi yo'l qo'ygan tipik xatolarni
doskaga yozib ko'rsatadi va bolalardan uning asosiy kamchiligi nimalar ekanligini
so'raydi.
O’quvchilar o'z xato va kamchiliklarini faqat doskada emas, o'z yozuvlarida
ham sezishlari muhimdir. Ba'zi bir o'quvchilar o'z xatolarini sezmaydilar, shuning
uchun o'quvchilarga o'zaro bir-birlarining daftarlarini tekshirtirish ham yaxshi natija
beradi. Ayrim o'quvchilarga esa o'qituvchining o'zi daftarda yozib ko'rsatishi lozim.
Bunday o'quvchilar o'qituvchining qo'l harakatiga qarab turib o'z xatolarini
tuzatishlari mumkin. Ba'zi xollarda o'qituvchi harflarning shakli haqidagi tasawurni
kengaytirish uchun ruchkani xavoda mashq qildirib ko'rsatishi ham mumkin.
O’quvchilar chap qo'llarini parta ustiga qo'yib, o'ng qvllari bilan ruchkaniyuqoriga
|
| |
