Ызбекистон республикаси олий ва ырта махсус таълим вазирлиги

Download 9,27 Mb.
bet	33/54
Sana	09.01.2024
Hajmi	9,27 Mb.
	#133327

1 ... 29 30 31 32 33 34 35 36 ... 54

Bog'liq
portal.guldu.uz-FUNKSIONAL ANALIZ

A{x(t)C[0,1]: x(0)0}

bo’lsa, A to’plamning quvvati nimaga teng?
Yechish. Faraz qilaylik
A₁{x(t)C[0,1]: x(t)t, 0<1}
bo’lsin. U holda A₁A va m(A₁)cm(A) bo’lishi ko’rinib turibdi. Ikkinchi tomondan AS[0,1] va m(C)s bo’lganidan
m(A)m(C)
AA₁ dan m(A)m(A₁)c. Demak, m(A)s
1.3.-masala.

to’plam quvvati nimaga teng?
Yechish. Faraz qilaylik

bo’lsin. U holda A₁A va m(A₁)cm(A) ekanligi ravshan.
Ikkinchi tomondan A₁S[0,1] va m(A)m(S)c
Demak,
m(A)c
1.4.-masala. Butun koeffitsientli darajasi n dan oshmaydigan algebraik ko’pxadlar to’plamining quvvati nimaga teng?
Yechish. Faraz qilaylik R masala shartidagi algebraik ko’pxadlar to’plami bo’lsin. Agar R(t)R bo’lsa, u holda

ko’pxad (n1)-ta ko’rinishdagi parametr bilan aniqlangan bo’lib bularning har biri boshqasiga bog’liq bo’lmagan holda butun sonlarni qabul qiladi, ya’ni
m{a_k}a, k0,1,2,…,n
Shuning uchun 1.3.teoremaga asosan m(P)=a
1.5.-masala. Butun koeffitsioentli hamma algebraik ko’phadlar to’plamining quvvati nimaga teng?
Yechish. P_n orqali 1.4.teoremadagi algebraik ko’phadlar to’plamini va R orqali hamma butun koeffitsientli ko’phadlar to’plamini belgilaylik. U holda

Endi 1.2.teoremaga asosan m(P)qa ekanini ko’ramiz.
1.6.-masala. 6 raqami qatnashmaydigan o’nli kasr bilan ifodalanuvchi [0,1] kesmadagi nuqtalar to’plamining quvvati nimaga teng?
Yechish. Masala shartidagi [0,1] kesmadagi nuqtalar to’plamini A deb va [0,1] kesmadagi sonlarni to’qqizli kasrga yoyilmasi to’plami B bo’lsin.
Bu A va B to’plam orasida o’zaro bir qiymatli moslik o’rnatish mumkin. Buning uchun A to’plamdagi har bir kasrda 9 raqamni oltinchi o’ringa yozamiz. U holda A va B to’plam elementlari orasidagi moslik bir xil to’qqiz raqamli yoyilma bilan ta’minlangan bo’ladi.
Demak, m(A)qs
Eslatma. Agar x[0,1] bo’lsa, u holda x0,₁,₂,₃,… bunda har bir _k boshqasiga bog’liq bo’lmagan holda o’nli yoyilmada mumkin bo’lgan
0,1,2,3,4,5,6,7,8,9
qiymatlardan qabul qiladi va to’qqiz raqamli yoyilmada mumkin bo’lgan
0,1,2,3,4,5,6,7,8
qiymatlardan qabul qiladi.
1.7.-masala.
A{(x,y)R²: xxyy, x²y²1}
to’plamning quvvati nimaga teng?
Yechish. Markazi koordinat boshida va radiusi birga teng bo’lgan doiraning nuqtalar to’plamini A₁ deb belgilaylik. Tekislikning uchinchi chorakdagi nuqtalar to’plamini (chegarasidagilar bilan birgalikda) va ux, x0 nurda yotuvchi nuqtalar to’plamini A₂ deb belgilaylik. U holda
AA₁A₂
A₁{(x,y)R²: x²y²1}
A₂{(x,y)R²: xxyy}
bo’ladi. (shaklga qarang)

AR² bo’lganda m(A)m(R²)c
Endi
B{(x,y)R²: yx, x0, x²y²1}
bo’lsin.
U holda VA va m(B)s ekanligi ko’rinib turibdi.
Shunday qilib,
sm(V)m(A)
Endi sm(A) va m(A)c tengsizliklardan
m(A)c
kelib chiqadi.
1.8.-masala. A[0,1], BQ[0,1] bo’lsa, u holda DAxV to’plam quvvatini toping. Bunda+ratsional sonlar to’plami.
Yechish. A va B to’plamlarning Dekart ko’paytmasi (x,u) juftlar to’plamidan iborat bo’lib xA, uV lardan iboratdir. Shuning uchun D to’plam quyidagicha ifodalanadi.
D{(x,y)R²: 0x1, y, B}

Endi DR² bo’lganidan m(D)m(R²)c

Ikkinchi tomondan [0,1]D bo’lganidan
m([0,1])cm(D)

Demak, m(D)c

1.9.-masala. «Agar A sanoqli to’plam bo’lsa, u holda to’plam ham sanoqli» deb tasdiqlash mumkinmi? esa A ning tutashmasi.
Yechish. Faraz qilaylik+ratsional sonlar to’plami bo’lsin, ya’ni
QR(-,)
U holda

Endi R bo’lganidan va m(R)c bo’lganidan
m( )c
hosil bo’ladi. Demak, masaladagi tasdiq o’rinli emas.
1.10.-masala. Kompleks tekislikda sinz funktsiya faqat mavhum qiymatga ega bo’ladigan nuqtalar to’plamining quvvatini toping.
Yechish. Izlanayotgan to’plamni A deb belgilaylik

bo’lganidan A to’plamda faqat
sin

Download 9,27 Mb.

1 ... 29 30 31 32 33 34 35 36 ... 54

Download 9,27 Mb.