|
Jizzax-2024 M. N. EshonqulovaBog'liq Monografiya - Eshonqulova 2I.
Bob. QURILISHDA METROLOGIYA FAOLIYATIGA DOIR ASOSIY
TUSHUNCHA VA QOIDALAR
1.1
Metrologiya sohasi bo‘yicha asosiy atamalar va ta’riflar
Metrologik me’yorlar va qoidalarning xalqaro va tarmoqlararo ahamiyatini
hisobga olgan holda o‘zaro tushunish va harakatlarni kelishishda metrologik
atamlarning birliligi va qabul qilingan tushunchalarga aniq rioya qilish muhim
ahamiyat kasb etadi.
O‘zbekiston Respublikasining “Metrologiya to‘g‘risida” Qonunida
metrologiya bo‘yicha quyidagi asosiy atmalar o‘rnatilgan.
Metrologiya
– o‘lchashlar, ularning birliligini ta’minlash metodlari va
vositalari va talab etilgan aniqlikka erishish usullari to‘g‘risidagi fan.
O‘lchashlar birliligi
– o‘lchashlarning natijalari qonunlashtirilgan birliklarda
ifodalangan va o‘lchashlarning xatoliklari berilgan ehtimollik bilan ma’lum bo‘lgan
holat.
O‘lchash vositalari
– o‘lchashlar uchun foydalaniladigan va me’yorlangan
metrologik xossalarga ega bo‘lgan texnik vosita.
Birlik etaloni
– fizik kattalikning o‘lchamini boshqa o‘lchash vositasiga
berish maqsadida fizik kattalik birligining o‘lchamini qayta tiklash va saqlash uchun
mo‘ljallangan o‘lchashlar vositasi.
Davlat etaloni
– O‘zbekiston Respublikasi hududida kattalik birligining
o‘lchamini o‘rnatish uchun milliy idora vakilining qarori bilan boshlang‘ich etalon
sifatida tan olingan etalon.
Metrologik xizmat
– davlat idoralari va yuridik shaxslarning metrologik
xizmatlari tarmoqlari hamda ularning o‘lchashlar birliligini ta’minlashga
yo‘naltirilgan faoliyati.
Davlat
metrologik
nazorati
– metrologiya qoidalariga amal
qilinayotganligini tekshirish maqsadlarida davlat metrologik xizmat idoralari
tomonidan amalga oshiriladigan faoliyat.
|
| |
