JOURNAL OF NEW CENTURY INNOVATIONS
http://www.newjournal.org/ Volume–25_Issue-3_March_2023
56
SHAXS O’Z-O’ZINI BOSHQARISH MUAMMOSI PSIXOLOGIK
TADQIQOTLARDA O’RGANILISHI
Yo`ldasheva Maftuna Jura qizi
Chirchiq davlat pedagogika universiteti talabasi
Kaldibayeva Fariza Muhamad qizi
Chirchiq davlat pedagogika universiteti talabasi
Jamolova Marjona Shamsiddin qizi
Chirchiq davlat pedagogika universiteti talabasi
Annotatsiya: Ushbu maqolada psixologiyada shaxs o’z-o’zini boshqarish
muammosi psixologik tadqiqotlarda o’rganilishi nazariy tadqiqi haqida qarashlar va
ma’lumotlar keltirilgan.
Kalit so`zlar: shaxs, tadqiqot,, hissiyot, tarbiya, shaxs, emotsiya, xotira, idrok,
ijtimoiylashuv, stress, kognitiv, Z.Freyd, “hissiy portlash”, refleks.
Komil shaxsni shakllantirish va tarbiyalash g’oyasi
istiqlolning dastlabki
kunlaridanoq biz uchun ustuvor vazifa qilib belgilandi. Ushbu vazifalar jamiyatimizda
har bir shaxsga, ayniqsa bolalarga ularning tarbiyasiga
kompleks yondashishni talab
qiladi. Shaxsning har tomonlama kamol topishi ta’lim jarayoni, uning tashkil etilishi
va amalga oshirish usul va vositalariga ham muayyan darajada bog’liqdir.
Muvaffaqiyatli ta’lim olish, bilimlarni egallashning optimal asosi o’quv, intellektual
ko’nikma va malakaning shaxsdagi o’zlikni anglash, o’z-o’zini baholash,o’z o’zini
boshqarish hamda bilish kabi ko’rsatkichlar bilan uyg’un
ravishda shakllanishi
hisoblanadi. Har qanday muammoni yechish uning nazariy asoslarini o’rganishdan
boshlanadi. Muammoning nazariy asoslari deganda,
shu sohadagi mavjud
tushunchalar, qonunlarni yaxshi bilib olish nazarda tutiladi. Muayyan ilm qaysi
ob’ektiv borliqni o’rganishni,
uning asosiy maqsadi, vazifalari nimadan iboratligini
hamda shu sohadagi qonuniyatlar jamiyat manfaatlariga qanday xizmat qilishini yaxshi
bilgan bo’lishi zarur. Jahon psixologiyasi
fanida shaxsning kamoloti, uning
rivojlanishi to’g’risida xilma-xil nazariyalar yaratilgan bo’lib,
tadqiqotchilar inson
shaxsini o’rganishda turlicha pozitsiyada turadilar va muammo mohiyatini yoritishda
o’ziga xos yondashishga yegadirlar. Shu jumladan shaxsning o’z o’zini boshqarishiga
to’htalsak avallo «o’z o’zini boshqarish» atamasiga qo’shiladigan «o’z o’zini» so’z
birikmasi sub’ektning:
-uning tomonidan amalga oshirilayotgan o’zining erkin faollik xarakatlarini
anglash va ularni maqsadga muvofiq boshqarish;
