“JOURNAL OF SCIENCE-INNOVATIVE RESEARCH IN
UZBEKISTAN” JURNALI
VOLUME 1, ISSUE 6, 2023. SEPTEMBER
ResearchBib Impact Factor: 8.654/2023 ISSN 2992-8869
345
Vatanimiz tabiati, atrof-muhitiga nisbatan hurmat, ehtiyotkorona munosabat
va unga mas’uliyat bilan qarash hissini maktabgacha yoshdagi har bir bola shaxsida
tarbiyalashimiz lozim. Maktabgacha yoshdagi bola o‘z atrofidagi tabiiy ijtimoiy
muhit ta’sirida va mahallada o‘rnatilgan axloqiy ekologik
tartibotlar asosida
yashaydi. Zero, yurtimizning go‘zal tabiati, uning kelgusi holati aynan ularning
atrof-muhitga bo‘lgan munosabati orqali belgilanadi.
Zaminimizdagi tabiiy manbalarni asrab avaylashning eng muhim vositalaridan
biri o‘sib kelayotgan yosh avlodni tabiatni asrashga oid ekologik bilimlardan
xabardor qilish, ularga ekologik tarbiya berish hisoblanadi. Tabiatga ehtiyotkorona
munosabatda bo‘lish, uning boyliklaridan
unumli foydalanish, tevarak atrofdagi
muhitni yaxshilash,
uning buzilishi, ifloslanishiga yo‘l qo‘ymaslik, tabiatga
nisbatan axloqiy qimmatdagi hatti harakatlarni amalga oshirish malaka va
ko‘nikmalari esa bolalikdan rivojlantirilsagina maqsadga erishish mumkin. Ayni
maqsadlar insonning
butun hayoti davomida mafkura, siyosat, san’at, adabiyot,
ilmiy bilimlar,
ishlab chiqarish amaliyoti, ta’lim tarbiya, tashviqot orqali amalga
oshirilishi mumkin.
TADQIQOT METODOLOGIYASI VA EMPIRIK TAHLIL
Bolalardagi atrof-muhitga bo‘lgan qiziqishni qo‘llab quvvatlash bilan bir
vaqtda, ularni tabiatni asrab avaylash ruhida tarbiyalash
kerakligini esdan
chiqarmaslik kerak.
Shunga e’tibor berish kerakki, katta odamlarning o‘zlari tabiatni sevishlari va
bu tuyg‘uni bolalarda uyg‘ota olishlari zarur. Biz insonlarning hech qachon tabiat
bilan aloqamiz uzilmaydi. Shunday ekan, bolalarga kichkina dala, gulning chiroyi,
quyosh botishidagi ranglar jilosi, nastarin gulining gullashini ko‘rish va qushlar
chug‘urlashining ohanglarini eshitish uchun sabrtoqatli bo‘lish
kerakligi va
go‘zallikni his qilishni o‘rgatish lozim.
Ekologik ta’lim tarbiya maktabgacha ta’lim muassasalarida bolalarni ma’naviy-
ma’rifiy tarbiyalash, tabiat go‘zalliklarini ko‘ra bilishlarida katta yordam beradi.
Maktabgacha ta’lim muassasalarida bolalarga tarbiya berishda unga toza kiyim
kiydirish, yurish turishining ozoda bo‘lishini uqtirib turish ilk ekologik tarbiyaning
asosi bo‘ladi. Bola yashaydigan uy va uning atrofi toza, shinam va chiroyli bo‘lsa,
farzand ham shunday yashashga intiladi.
Tabiat bolani ma’naviy boyitishning bitmastuganmas manbaidir. Bolalar
doimo u yoki bu shaklda tabiat bilan aloqada bo‘ladilar. Ularni yamyashil o‘tloqlar,
