“PEDAGOGIK MAHORAT” ilmiy-nazariy va metodik jurnal. 2023, № 11
144
topshiriqlarini bajaradilar. Talabalarni baholashning samarali usullaridan biri bo‘lgan ushbu baholash
quyidagicha amalga oshiriladi. Amaliy mashg‘ulot darsida mavzuga oid asosiy masalani fan o‘qituvchisi
tahlil qilish va yechish usulini talabalarga dastlab tushuntiradi. Keyin doskaga namunada ko‘rsatilgan
misoldan kelib chiqib hal qilinadigan topshiriqlardan bir nechtasi yoziladi. Doskadagi topshiriqlarga
o‘qituvchi tomonidan istalgan talaba ixtiyoriy ravishda ( bunda doskaga chiqishning biror qoidasi yo‘q)
chiqariladi.Doskada keltirilgan misollarning barchasi to‘liq doskada ishlab bo‘lingunga qadar bu masalalarni
barchasini daftariga ishlab bo`lgan talabalar ishlari tekshirilib baholanadi. Semestr davomida barcha talabalar
bir xil miqdorda doskaga chiqib, masalani yechishiga qarab mos ravishda “5”, “4”, “3” ballar bilan
baholanishadi. Oxirgi doskaga chiqish jarayoniga ulgurmagan talabalar oldingi doskaga chiqqanlarida olgan
baholari bilan baholanishadi. Shunday qilib barcha talabalar doskaga chiqqanlari uchun baholanishadi.
Doskaga yozilgan misollarni doskadan oldin yechgan talabalar ishlari tekshirilib, ularga har safar “3” balldan
berib boriladi, Har bir talabaning semester davomida to`plagan ballari yozib borilib, oxirida ular jamlanadi.
Ballar ichida eng yuqori ball to‘plagan beshta talaba ushbu fandan bo‘ladigan oraliq nazoratidan “5” baho
bilan ozod qilinadi. Yuqori ball to‘plagan beshta talabalarning to`plagan ballarini o‘rtachasi ushbu guruh
talabalari uchun eng yaxshi ko‘satkich deb olinib, o‘rtacha ballning 72 % idan 90 % igacha ball yig‘gan
talabalar oraliqdan “4” baho bilan, 60 % idan 72 % igacha ball yig‘ganlar eas “3” baho bilan ozod qilinadi.
60 % ini yig‘a olmagan talabalar oraliq nazorat topshirishadi. Agar “4” baho olgan talaba bahosidan
qoniqmasdan oraliq nazoratida qatnashishni xohlasa, unga albatta nazoratga qatnashishiga ruxsat beriladi.
Ushbu usulning samaraligi shundaki, barcha talabalar dars davomida ball yig`‘ish uchun darsga qatnashishga
harakat qilishadi va natijada dars mazmunli va natijali o‘tadi.
