• 8-bob. TАDBIRKORLIK TURIZM IQTISODIYOTINING АSOSIY ELEMENTI SIFАTIDА.
  • 8.1. Turizm biznesi: kontseptsiya, rivojlanish shartlari.
  • Nazorat savollari va topshiriqlari




    Download 0,57 Mb.
    bet47/90
    Sana02.06.2024
    Hajmi0,57 Mb.
    #259141
    1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   90
    Bog'liq
    ERKINOVA UMMIYA BURXONALIYEVA MADINA

    Nazorat savollari va topshiriqlari
    1. Narxning turistik biznesning iqtisodiy koʼrsatkichi sifatidagi mohiyatini kengaytiring
    2. Turistik mahsulot (xizmat)ning narx tarkibi qanday?
    3. Turizmda narxlanishga qanday omillar taʼsir qiladi? Qanday qilib?
    4. Nima uchun turizmda narxlarni oʼzgartirish tizimi mavjud?
    5. Turizmda xaridorni ragʼbatlantirish uchun chegirmalar tizimini tavsiflang.
    6. Turizm biznesining narx strategiyalarini nomlang va tavsiflang. “Turizm narxlari strategiyasi”ning tarkibiy-mantiqiy diagrammasini tuzing.
    7. Turpaket narxi qanday aniqlanadi?

    8-bob. TАDBIRKORLIK TURIZM IQTISODIYOTINING АSOSIY ELEMENTI SIFАTIDА.
    8.1. Turizm biznesi: tushunchasi, rivojlanish shartlari.
    8.2. Turizmda tadbirkorlik turlari.
    8.3. Turizm biznesining asosiy turlarining xususiyatlari (sayyohlik agentlari va turoperatorlar).
    8.4. Mehmonxona va turistik ovqatlanish faoliyatining xususiyatlari.
    8.5. Turistik transport xizmatlari va sugʼurta faoliyatining xususiyatlari.
    8.6. Turizm biznesining individual shakli va uning xususiyatlari.
    8.7. Turizm biznesining kollektiv shakli va uning xususiyatlari.
    8.8. Turizmdagi yuridik shaxslar birlashmalari.

    8.1. Turizm biznesi: kontseptsiya, rivojlanish shartlari.
    Butun dunyoda turizm byudjetni qayta taqsimlash emas, balki tadbirkorlik zonasidir. Turistik tashkilotlar (sayyohlik agentliklari, mehmonxonalar, restoranlar va boshqalar.) foyda olish uchun oʼz faoliyatini va ishini mustaqil ravishda tashkil etish. Davlat ushbu sohadagi siyosatni belgilash va soha uchun Qonunchilik bazasini yaratish orqali turizmni rivojlantirishga hissa qoʼshadi.
    Turizm biznesi-bu qonun hujjatlarida belgilangan tartibda tadbirkor sifatida roʼyxatdan oʼtgan shaxslar tomonidan turistik mahsulotlar va xizmatlarni sotishdan muntazam ravishda foyda olishga qaratilgan tashabbuskor mustaqil faoliyat.
    Zamonaviy sayyohlik biznesining asosiy xususiyatlari:

    • xoʼjalik yurituvchi subʼektlarning mustaqilligi, bu huquqiy normalar doirasida biznes qarorlarini yerkin qabul qilishda namoyon boʼladi;

    • turizm tadbirkorlik subʼektlarining iqtisodiy manfaatlari (mumkin boʼlgan maksimal foyda olish);

    Yakka tartibdagi tadbirkorlar va yuridik shaxslar turistik biznesning subʼektlari boʼlishi mumkin. Hozirgi kunda Oʼzbekistonda turli mulkchilik shaklidagi koʼplab turistik tashkilotlar va iqtisodiyotning turizm sohasida faoliyat yuritayotgan yakka tartibdagi tadbirkorlar mavjud. Xususan, 1 yil 2019 yanvar holatiga koʼra Oʼzbekistonda 983 turoperator roʼyxatga olingan18.
    Mehmonxona va restoran biznesi, sayyohlar uchun transport xizmatlari, sayyohlik faoliyati va dam olish tizimli iqtisodiy inqiroz sharoitida ham tadbirkorlar va investorlar uchun jozibadorligini yoʼqotmaydi. Qisqa ishlab chiqarish sikli, yuqori rentabellik va tugallanmagan ishlarning yoʼqligi sayyohlik biznesining afzalliklaridan biridir.
    Turistik biznesning muvaffaqiyati koʼp jihatdan uning ishlashi uchun maqbul shart-sharoitlar mavjudligi bilan belgilanadi: iqtisodiy, ijtimoiy, huquqiy.
    Optimal iqtisodiy sharoitlar bir qator omillar bilan belgilanadi:

    • dunyodagi va mamlakatdagi qulay iqtisodiy vaziyat;

    • turistik mahsulotlar va xizmatlar bozorida talab va taklifning mavjudligi;

    • iqtisodiyotning turizm sohasida malakali kadrlarning yetarliligi va ish haqi darajasi;

    • Pul resurslarining mavjudligi va mavjudligi, investitsiya qilingan kapital boʼyicha daromad darajasi, shuningdek, tadbirkorlar oʼz biznes operatsiyalarini moliyalashtirish uchun murojaat qilishga tayyor boʼlgan va kredit tashkilotlari ularga taqdim etishga tayyor boʼlgan qarz mablagʼlari miqdori;

    • samarali davlat qoʼllab-quvvatlash.

    Iqtisodiy sharoitlar turli tashkilotlar tomonidan taʼminlanadi:

    • moliyaviy xizmatlar koʼrsatish bilan shugʼullanuvchi banklar;

    • xizmatlar va moddiy qadriyatlarni taʼminlovchi yetkazib beruvchilar;

    • isteʼmolchilarga mahsulot va xizmatlarni yetkazib berishni taʼminlaydigan sayohat agentlari;

    • mehnatni tanlashda yordam beradigan bandlik agentliklari;

    • mutaxassislar tayyorlaydigan taʼlim muassasalari;


    Turistik biznesning maqbul ijtimoiy sharoitlari turistik biznesning bevosita ishtirokchilari: isteʼmolchilar, turistik tashkilotlar va ularning xodimlarining ijtimoiy mavqei bilan belgilanadi.
    Isteʼmolchilarning ijtimoiy mavqei maʼlum turistik mahsulotlar va xizmatlar uchun sifat va moda (imtiyozlar) darajasini belgilaydi.
    Turistik tashkilotlar oʼz xodimlarining ishi, sogʼligʼini saqlash va ish joylarini saqlash bilan bogʼliq ijtimoiy masalalarni hal qilishda qatnashadilar. Xodimlarning ijtimoiy sharoitlari ularning mehnatga boʼlgan munosabatiga taʼsir qiladi va ish haqi miqdori, nomoddiy ragʼbatlantirish va korxona tomonidan taqdim etiladigan mehnat sharoitlari bilan belgilanadi.
    Tadbirkorning ijtimoiy qoniqishi foyda miqdori, ijtimoiy mavqei va ishbilarmonlik aloqalarining mavjudligi bilan ifodalanadi.
    Turizm biznesi huquqiy muhit doirasida ishlaydi. Shu sababli, turizm biznesining muvaffaqiyati koʼp jihatdan zarur huquqiy shartlarning mavjudligi bilan belgilanadi: turizm faoliyatini tartibga soluvchi qonunlar va ushbu sohada tadbirkorlikni rivojlantirish uchun qulay shart-sharoitlar yaratish.


    Download 0,57 Mb.
    1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   90




    Download 0,57 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Nazorat savollari va topshiriqlari

    Download 0,57 Mb.